ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਨਾਟਕ
This page is not available in other languages.
ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਵਿਕੀ ’ਤੇ ਸਫ਼ਾ "ਪੰਜਾਬੀ+ਲੋਕ+ਨਾਟਕ" ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਪਰ ਹੇਠਾਂ ਖੋਜ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿਚ ਜ਼ਰੂਰ ਵੇਖੋ ਕਿ ਕਿਤੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸਫ਼ਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਤਾਂ ਨਹੀਂ।
- ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਇੱਕ ਜਟਿਲ ਵਰਤਾਰਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ 'ਨਾਟਕ ਵਿਧਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਕਦੇ ਵੀ ਸੰਤੋਖਜਨਕ ਨਹੀਂ ਰਹੀਂ। ਇੱਕ ਤੋ ਵਧੀਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਵਿਧਾ ਪੰਜਾਬੀ...
- ਲੋਕ-ਨਾਟਕ ਲੋਕਧਾਰਾ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਗ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਲੋਕ-ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਲੋਕ-ਕਲਾ ਦੋਹਾਂ ਨਾਲ ਹੈ।ਲੋਕ ਨਾਟ ਮਿਥਿਕ-ਕਥਾਵਾਂ ਵਾਂਗ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਰਿਸਥਿਤੀਆਂ ਤੇ ਹਰ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਦੌਰ ਵਿੱਚ...
- ਪਹਿਲਾ ਵੀ ‘ਨਾਟਕ ਵਰਗੀ ਵਿਦਾ’ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਵਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆ ਹਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ‘ਸ਼ਰਾਬ ਕੌਰ’ 1895 ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਤੇ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਭਾਈ...
- ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਰੰਗਮੰਚ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨਾਟਕ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਤੋਂ ਪਰਿਚਿਤ ਨਾਟਕਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਨੌਰਾ ਰਿਚਰਡ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ...
- ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚਲਾ ਇਹ ਦੂਜਾ ਦੌਰ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਬਹੁਮੁਖੀ ਪਸਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਸਾਰਾਂ ਦੇ ਉਭਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ...
- ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ: ਸਮੀਖਿਆ ਪਰਿਪੇਖ ਇੰਦਰਜੀਤ ਕੌਰ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟ-ਆਲੋਚਨਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇੱਕ ਪੁਸਤਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ 'ਨਾਟਕ ਦੀ ਵਿਧਾ', 'ਨਾਟਕ ਤੇ ਰੰਗਮੰਚ: ਅੰਤਰ ਸੰਬੰਧ'...
- ਔਲਖ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਨਾਟਕ ਦੇ ਚਾਰ ਰੂਪ ਦੱਸੇ ਹਨ।ਔਲਖ ਅਨੁਸਾਰ- ਉਹ ਲਿਖਤੀ ਜਾਂ ਅਲਿਖਤੀ ਨਾਟਕ ਜਿਹੜਾ ਲੋਕ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਲੋਕ ਰੰਗ ਸ਼ੈਲੀ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕ ਪਿੜ ਵਿੱਚ ਖੇਡਿਆ ਜਾਵੇ।ਰਾਸ...
- 1975 ਤੋਂ 1990 ਤੱਕ ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨੇ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਮਿਲ ਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਧੀਨ ਐਮਰਜੈਂਸੀ, ਪੰਜਾਬ ਸੰਕਟ...
- ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਬੀਜ ਤੋਂ ਬਿਰਖ ਤੱਕ ਡਾ. ਸਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਵਰਮਾ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਦੇ ਬੀਜ ਰੂਪ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਿਰਖ਼ ਬਣਨ ਤੱਕ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬੀ...
ਲੋਕ-ਸਾਹਿਤ:ਸੰਕਲਨ ਅਤੇ ਵਰਗੀਕਰਣ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ-ਕਾਵਿ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ-ਕਥਾ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ-ਨਾਟਕ ਪੰਜਾਬੀ ਅਖਾਣ ਪੰਜਾਬੀ ਬੁਝਾਰਤ ਪੰਜਾਬੀ ਚੁਟਕਲਾ ਹਰ ਸਮਾਜ ਦਾ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜਾ...- ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਦੀ ਪ੍ਰਯੋਗਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਆਰੰਭ 1965 ਵਿੱਚ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਘੁੰਮਣ,ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੇਠੀ,ਹਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਉੱਘੇ ਨਾਟਕਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ੀਲ ਲਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ...
- ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਨਾਲ 1913 ਵਿਚ ਛਪੇ ਨਾਟਕ 'ਦੁਲਹਨ' ਤੋਂ ਹੋਇਆ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਇਕ ਫ਼ੈਸਲਾਕੁੰਨ ਘਟਨਾ ਸੀ ਪਰੰਤੂ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਪਈ ਨਾਟਕੀਅਤਾ, ਲੋਕ ਨਾਟਪਰੰਪਰਾ, ਈਸਾਈ ਮਿਸ਼ਨਰੀਆ...
- ਪਾਗਲ ਲੋਕ ਨਾਟਕ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਨਾਟਕਕਾਰ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਘੁੰਮਣ ਦਾ ਨਾਟਕ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਟਕ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਘੁੰਮਣ ਨੇ 1982 ਈ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ। ਇਸ ਨਾਟਕ ਲਈ ਘੁੰਮਣ ਨੂੰ 1984 ਈ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸਾਹਿਤ...
- ਤੋਂ ਹੀ ਅਕਾਦਮੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ,ਸੰਗੀਤ, ਲੋਕ ਨਾਚਾਂ, ਸੈਮੀਨਾਰਾਂ, ਗੋਸ਼ਿਟੀਆਂ, ਕਹਾਣੀ, ਕਵਿਤਾ, ਨਾਵਲ, ਸਾਹਿਤਕ ਅਲੋਚਨਾ, ਨਾਟਕ ਆਦਿ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ...
ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਘੁੰਮਣ (ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰ)(ਜਨਮ: 2 ਫਰਵਰੀ 1927-16 ਨਵੰਬਰ 1985 ) ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗਵਾਦੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਇਕਾਂਗੀਕਾਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਪਾਗਲ ਲੋਕ ਲਈ 1984 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਇਨਾਮ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ...- ਲੋਕ-ਨਾਟਕ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਕੁੱਝ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆ ਹਨ। ਸਯਮ ਪਰਮਾਰ ਲੋਕ ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਨਾਟਕ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਰੂਪ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਵਿਸ਼ਿਸ਼ਟ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ...
ਸਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਵਰਮਾ (ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰ)ਮਨਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਜ਼ (ਸੰਪਾਦਨ) 2003 ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ ਲੋਕ ਮਨਾਂ ਦਾ ਰਾਜਾ (ਬਹੁਵਿਧਾਈ ਨਾਟਕ) 2004, ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਕਾਸ਼ਨ (ਦਿੱਲੀ) ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟ-ਮੰਚ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਤੇ ਵਿਕਾਸ(ਖੋਜ)...
ਨਿਰਮਲ ਜੌੜਾ (ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰ)ਬੋਲਦਾ ਹਾਂ (ਗੀਤ ਨਾਟਕ) ਸੌਦਾਗਰ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ-ਸਾਕਾ ਸਰਹੰਦ ਜੌੜਾ ਦਾ ਕਾਵਿ ਨਾਟਕ ‘ਮੈਂ ਪੰਜਾਬ ਬੋਲਦਾ ਹਾਂ’ ਲੋਕ ਅਰਪਣ[permanent dead link] [1] ਨਿਰਮਲ ਜੌੜਾ ਦੇ ਨਾਟਕ ‘ਸੌਦਾਗਰ’ ਦਾ...- ਲੋਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਸੁਣ ਕੇ 50 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਲਈ ਇਕਾਂਗੀ ਲਈ ਰਾਹ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਿੲਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਸਦੀ ਲੰਘਣ ਮਗਰੋਂ ਇਕਾਂਗੀ ਵਿਧਾ ਵਿਸਥਾਰਿਤ ਹੋ ਕੇ ਨਾਟਕ ਰੂਪ...
ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ ਔਲਖ (ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਪੰਜਾਬੀ-ਭਾਸ਼ਾ ਲੇਖਕ)ਉਹਨਾਂ ਆਪਣੇ ਮਕਬੂਲ ਨਾਟਕ 'ਬੇਗਾਨੇ ਬੋਹੜ ਦੀ ਛਾਂ' ਵਿੱਚ ਬੋਹੜ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਆਰਥਿਕ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ ਜੋ ਲੋਕ ਵਿਰੋਧੀ ਹੈ ਤੇ ਜਿਸਦੀ ਛਾਂ ਥੱਲੇ ਲੋਕ ਕਦੇ ਵੀ ਸੁੱਖਾਂ...
- ਅਤੇ ਤਿਓਹਾਰ (1995) ਆਓ ਨੱਚੀਏ (1995) ਮਹਿਕ ਪੰਜਾਬ ਦੀ (2004) ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਨਾਇਕ (2005) ਨਾਟਕ ਪ੍ਰਾਇਆ ਧੰਨ (1962) ਜੀਵਨੀ ਮਹਾਨ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੰਗਰਾਮੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਰਾਮ ਸਿੰਘ (1995)