ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ

ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਰਸਮ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਆਹ ਸੰਬੰਧੀ ਰਸਮਾਂ: ਵਿਆਹ ਇੱਕ ਪੜ੍ਹਾਅ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾਂ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਕੁਦਰਤੀ ਨਾ...

ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।1 ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਰੀਕੇ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੁੜੀ ਦੇ ਘਰ ਵਿਆਹ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ...

ਖਾਸ ਪਹਿਰਾਵਾ ਵੀ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਰੀਤਾਂ ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੁੰਡੇ ਅਤੇ ਕੁੜੀ ਦੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ...

ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤ ਜਾਂ ਭੈਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਵਿਆਹ ਦਿਨ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦੌਰਾਨ ਲਾੜੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਵਿਆਹ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਅਣਵਿਆਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬ੍ਰਾਈਡਮੇਡ...

ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਬੜੀ ਬਰੀਕੀ ਨਾਲ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਇਕ ਸਰਲ...

ਪੁਸਤਕ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਛੇ ਜਿਲਦਾਂ ਛਪ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ।ਮਾਂ ਸੁਹਾਗਣ ਸ਼ਗਨ ਕਰੇ ਇਸ ਲੜੀ ਅਧੀਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੱਤਵੀ ਜਿਲਦ ਹੈ। ਇਸ ਜਿਲਦ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰੀਤਾਂ-ਰਸਮਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਗੀਤਾਂ...

ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਆਹ ਰਸਮਾਂ-ਰੀਤਾਂ, ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਮਿਲਵਰਤਨ, ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਹੋਂਦ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਾਧਨ ਵੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਕਿਸਮਾਂ...

ਵਿਆਹ ਦਾ ਇਹ ਰੂਪ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਚਲਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਰੂਪ ਵਿਆਹ ਲਈ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਵਿਆਹ ਉਹ ਲੋਕੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਭੈੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾੜੀ ਆਰਥਿਕ...

ਦਾਇਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਰੀਤਾਂ ਦੀ ਅੰਤਰ ਸੰਬੰਧਿਤਾ ਨੂੰ ਉਭਾਰਨ ਹਿੱਤ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਖੋਜ ਨਿਬੰਧ ਦੇ ਇਸ ਅਧਿਆਇ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰੀਤਾਂ ਰਸਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ...

ਮੁੜ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਨਰ ਵਿਆਹ ਪਹਿਲੇ ਵਾਂਗ ਚਾਵਾਂ ਮੁਲ੍ਹਾਰਾਂ ਨਾਲ ਜਾਂ ਰੀਤਾਂ ਰਸਮਾਂ ਸਹਿਤ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਨਹੀਂ ਸੰਪੰਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੁੰਨ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਹੀ...

ਵਿੱਚ ਮਾਝਾ ਅਤੇ ਮਾਲਵਾ ਦੋ ਜੁੜਵੇ ਪਰ ਕੁੱਝ-ਕੁੱਝ ਵੱਖਰੇ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਗੀਤਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝਾ ਅਤੇ ਵੱਖਰਤਾਵਾਂ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। 2. ਜਸਵੀਰ ਕੌਰ-...

ਵਿਆਹ। ਗਾਡੀ ਲੁਹਾਰ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਹਿੰਦੂ ਰਸਮਾਂ ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹਨ।ਕਬੀਲੇ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਚਾਰ ਰਸਮਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ: ੧)ਵੱਟਾ ਸੱਟਾ...

ਮੁੱਲ ਦਾ ਵਿਆਹ (ਟੱਕੇ ਦਾ ਵਿਆਹ) ਪੁੰਨ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਬਾਪ ਕੁੜੀ ਦਾ ਸੌਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੌਦਾ ਕਿਸੇ ਨਾਈ ਜਾਂ ਵਿਚੋਲੇ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।...

ਲਈ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।” 1. ਮਰਨ ਸਮੇਂ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਤੇ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਰਨ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਰਸਮਾਂ ਕਹਿਣਾ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਰਸਮਾਂ ਦਾ...

ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੇਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਛੰਦ ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਰਸਮਾਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕਹਿਲ, ਹਰਕੇਸ਼ ਸਿੰਘ (2013). ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਸਾ ਕੋਸ਼....

ਬ੍ਰਹਮ ਵਿਆਹ ਆਰੀਆ ਜਾਤੀ ਦਾ ਉਹ ਵਿਆਹ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਵਿਆਹ ਲੜਕੀ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਪੁੱਛ ਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਦਾਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਗਹਿਣੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਪੁੰਨ...

ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਜਾਗਰਤੀ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਤੇ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਰ ਕੇ ਵਿਧਵਾ ਵਿਆਹਾਂ ਦੀ ਰਸਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਵਿਧਵਾ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪੂਰੀ ਮਾਣਤਾ ਹੈ। ਕਹਿਲ...

ਤੇ ਸ਼ੱਕਰ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਕੁਆਰੀ ਰੋਟੀ ਵਿੱਚ ਲੂਣ -ਮਿਰਚ ਨਹੀਂ ਵਰਤਦੇ ਸਨ।। ਪੁਸਤਕ- ਵਿਆਹ,ਰਸਮਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕ ਗੀਤ,ਲੇਖਕ ਡਾ.ਰੁਪਿੰਦਰਜੀਤ ਗਿੱਲ,ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ - ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ...

ਪਿਆਰ ਵਿਆਹ ਉਸ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਮੁੰਡਾ ਕੁੜੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਆਰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਫਿਰ ਉਹ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲੈਣ। ਪਿਆਰ ਵਿਆਹ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਮਾਪਿਆਂ...

ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਦਿਨ' ਗੋਦ ਭਰਾਈ' ਦੀ ਰਸਮ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਪੁੰਨ ਵਿਆਹ ਕੁਲ ਪੜੋਸੇ ਵਿਆਹ ਵੱਟੇ ਸੱਟੇ ਵਿਆਹ ਕਰੇਵਾ ਵਿਆਹ ਮੌਤ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ:ਸਿਕਲੀਗਰ...