ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ

ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ (30 ਸਤੰਬਰ 1892 - 3 ਸਤੰਬਰ 1965) ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨਾਟ-ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਨਾ ਮੰਚ-ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ ਕੀਤੀ,ਉਸਨੇ ਨਾਟਕ...

ਵਰ ਘਰ ਜਾਂ ਲਿਲੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਦੁਆਰਾ 1929 ਵਿੱਚ ਲਿੱਖਿਆ ਇੱਕ ਨਾਟਕ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਸ ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਡਰਾਮਿਟਕ ਸੁਸਾਇਟੀ ਨੇ ਮਾਰਚ 1930 ਨੂੰ...

ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਤੇ ਪ੍ਰਫੁਲਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਇਕਾਂਗੀ ਦੇ ਲਿਖਣ-ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਪਹਿਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਇਕਾਂਗੀ ਰਚਨਾ ਸਮਾਜਿਕ ਮਸਲਿਆਂ ਦੇ ਸਨਮੁੱਖ ਹੁੰਦੀ...

ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਨੂੰ ਮੋਢੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਨਾਟਕਕਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਯਥਾਰਥਕ ਝੁਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿਉਣ ਵਾਲਾ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ...

ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਕਿਰਨ ਦੇਸਾਈ ਦਾ ਜਨਮ। 1992 – ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਪਹਿਲਵਾਨ ਸਾਕਸ਼ੀ ਮਲਿਕ ਦਾ ਜਨਮ। 1965 – ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ।...

ਪੰਜਾਬੀ ਇਕਾਂਗੀ ਦੇ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ (30 ਸਤੰਬਰ1892 ਤੋਂ 3 ਸਤੰਬਰ1966) ਪਹਿਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਂਝ ਪੰਜਾਬੀ ਇਕਾਂਗੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਖੰਘਾਲ਼ੀਏ ਤਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਵਾਲੀ...

1911 ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ (ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ) ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਨਿਯੁਕਤ ਹੋ ਕੇ ਆਈ। 1914 ਵਿੱਚ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਦੇ ਲਿਖੇ ਨਾਟਕ 'ਦੁਲਹਨ' ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਮੰਚਨ ਕਰਵਾਇਆ। ਨੌਰਾ...

ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਕਾਲ ਵੀ ਆਪਣੇੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਰਹੇ,ਨੋਰਾ ਰਿਚਰਡਜ, ਜਿਸ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਨਾਲ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਵਰਗੇ ਮੋਢੀ ਨਾਟਕਕਾਰਾ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਤੇ ਜਿਲੇ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਤੋਰਿਆ...

ਪੱਤਰਕਾਰ ਤੇ ਲੇਖਕ ਹੀਰਾ ਸਿੰਘ ਦਰਦ ਦਾ ਜਨਮ। 1892 – ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਦਾ ਜਨਮ। 1917 – ਸੋਵੀਅਤ ਰੂਸੀ ਮੰਚ ਅਦਾਕਾਰ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਯੂਰੀ ਲਿਊਬੀਮੋਵ ਦਾ...

ਸਿੰਘ ਅਨੁਸਾਰ,'ਸ਼ਰਧਾ ਰਾਮ ਫਿਲੌਰੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਿਤੋਂ ਵੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕੇ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਲਈ 50 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰਸਤਾ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹੋਰ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ...

ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਇਕਾਂਗੀਕਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਤਸ਼ਰੀਫ਼ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ| ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ-ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਇਕਾਂਗੀ 'ਦੁਹਲਨ' ਸੀ ਜੋ 1913 ਈ: ਵਿੱਚ ਖੇਡੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ...

ਪੰਜਾਬ ਬੋਲਦਾ ਹਾਂ (ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ) ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਲੋਂ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਵਲੋਂ ਸ਼ੋ੍ਮਣੀ...

1987 ਵਿਚ ਨਾਟਕ ਸੰਗ੍ਰਿਹ 'ਦੋ ਬੂਹਿਆਂ ਵਾਲਾ ਘਰ' ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਬੇਟੀਆਂ ਕੋਲ ਕੈਨੇਡਾ ਰਹਿ ਰਿਹਾ...

ਹਨ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਨਾਟਕ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਲੇਖਕ ਪਿੱਠਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰੋ. ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਹੀ ਇਸ ਦੌਰ ਦਾ ਉਹ ਨਾਟਕਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਨਵੀਨ ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ...

ਰੰਗਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਲਿਆ ਦੇਣਾ ਵੀ ਇੱਕ ਸੁਧਾਰ ਦਾ ਲਾਭਵੰਦ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਰਾਜਨੀਤਕਿ ਸਰੋਕਾਰ ਕਰਕੇ ਰੰਗਮੰਚ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਸਥਾਪਨਾਵਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।...

ਵਧੀਆ ਕਿਤਾਬ ਲਈ ਇਨਾਮ, ਜਲੰਧਰ 1979 ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਪੁਸਤਕ, ਪੰਜਾਬ 1980 ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ: "ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਦੁਪਹਿਰ" ਲਈ ਪੁੰਜਾਬ 1983 ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੋਹਣ ਸਿੰਘ ਪੁਰਸਕਾਰ...

ਸੁੰਦਰੀ (1898) ਬਿਜੈ ਸਿੰਘ (1899) ਸਤਵੰਤ ਕੌਰ(1899-1900) ਸੁਭਾਗ ਜੀ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਹੱਥੀਂ ਬਾਬਾ ਨੌਧ ਸਿੰਘ(1918) ਦੋ ਵਹੁਟੀਆਂ ਸ਼ਰਾਬ ਕੌਰ ਚੰਚਲ ਮੂਰਤੀ ਦਲੇਰ ਕੌਰ ਜੋਗਨ ਜਾਦੂਗਰਨੀ...

ਦਾ ਵਿਆਹ ਐਕਟਰੈਸ ਜਯਾ ਭਾਦੁਰੀ ਬੱਚਨ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਹਨ, ਸ਼ਵੇਤਾ ਨੰਦਾ ਅਤੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਬੱਚਨ, ਜੋ ਇੱਕ ਐਕਟਰ ਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਰਾਏ ਬੱਚਨ ਨਾਲ...

ਹੋਇਆ। ਪਹਿਲੇ ਦੋਰ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ:- ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਦਾ ਜਨਮ 1913 ਵਿੱਚ ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ ਦੇ ਇਕਾਂਗੀ “ਸੁਹਾਗ” ਨਾਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾਂ ਜੋਸ਼ਆ ਫਜਲਦੀਨ, ਗੁਰਬਖਸ...

ਪੂੂਰਾ ਨਾਟਕ ਨਾਟਕ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਨਵੇਕਲੀ ਵਿਧਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਹੋਰਨਾਂ ਸਾਹਿਤਕ ਵੰਨਗੀਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਾਹਿਤਕ ਰੂਪ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀ ਹੋਂਦ ਦੋਹਰੀ ਹੈ ਭਾਵ ਇਹ...