ସର୍ପ ଦଂଶ

ସାପ ତାର ବିଷ ଦାନ୍ତଦ୍ୱାରା କ୍ଷତ କଲେ ତାହାକୁ ସର୍ପ ଦଂଶ କୁହାଯାଏ । ପୃଥିବୀରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ସାପମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ସମସ୍ତେ ବିଷଧର ନୁହନ୍ତି ମାତ୍ର ବିଷଧର ସାପ କେବଳ ଆଣ୍ଟର୍କଟିକାକୁ ଛାଡିଦେଲେ ଅନ୍ୟ ସବୁ ଦେଶରେ ଦେଖାଯାଇଥାନ୍ତି । ସାପ ସାଧାରଣତଃ ଶିକାର ଓ ନିଜର ରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥାଏ । ସାପ ଦଂଶନ କେତେ ଗୁରୁତର ତାହା ସାପ କେଉଁ ପ୍ରଜାତିର, ଶରୀରର କେଉଁ ଅଂଶରେ କ୍ଷତ ହୋଇଛି, ଶରୀର ମଧ୍ୟକୁ କେତେ ପରିମାଣର ବିଷ ପ୍ରବେଶ କରିଛି ଓ ରୋଗୀର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ସାପ ଦଂଶନ କରିଥିଲେ ମଣିଷର ଆତଙ୍କିତ ହେବା, ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନ ବଢିବା ଓ ବାନ୍ତି ଲାଗିବା ଭଳି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ । ବିଷ ନଥିବା ସାପଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ଆନେକ ପ୍ରକାର ପାର୍ଶ୍ୱପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଜନିତ ରୋଗ ହୋଇଥାଏ । ସାପ ଦଂଶନଦ୍ୱାରା ମୃତ୍ୟୁ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ଇଉରୋପ ଓ ଉତ୍ତର -ଆମେରିକାରେ ବହୁତ କମ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ମାତ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବାରେ ପଛରେ ଥିବା ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ, ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକାର କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ସାପ ଦଂଶନଦ୍ୱାରା ମୃତ୍ୟୁର ହାର ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ପ୍ରତି ବର୍ଷ ସାପ ଦଂଶନ ଦ୍ୱାର ବହୁ ପ୍ରାଣହାନୀ ହେଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ କିଛି ପ୍ରତିଷେଧକ ନେଲେ ଏହାକୁ ଅନେକ ପରିମାଣରେ ଅଟକାଯାଇପାରିବ ଯେପରିକି ଜୋତା ପିନ୍ଧିବା ଓ ବିଷଧର ସାପ ବସବାସ କରୁଥିବା ସ୍ଥାନକୁ ନ ଯିବାଦ୍ୱାରା ।