Ozbèc
L'ozbèc es una lenga turquesa parlada en Ozbequistan e dins los paises vesins.
Oʻzbek tili — Ўзбек тили — ئۇزبېك تیلى  | |
| Locutors | 27 000 000 |
|---|---|
| Classificacion lingüistica | Ozbèc |
| Estatut oficial | |
| Oficial de | Ozbequistan |
| Acadèmia | Alisher Navo'i Tashkent State University of Uzbek Language and Literature (en)  |
| Estatut de conservacion | |
| EXExtinct (Atudat) CRCritically endangered (En dangièr critic) SESeverely endangered (En dangièr sevèr) DEDevinitely endangered (En dangièr definitiu) VUVulnerable (Vulnerable) NENot Endangered (Non en dangièr) Classada coma lenga segura (NE) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond | |
| Còdis lingüistics | |
| ISO 639-1 | uz |
| ISO 639-2 | uzb |
| ISO 639-3 | uzb |
| Ethnologue | uzb |
| Glottolog | uzbe1247 |
| ASCL | 4306 |
| IETF | uz |
 | |
Localisacion
L'ozbèc es la lenga oficiala d'Ozbequistan. De minoritats importantas parlan la lenga dins los paises vesins, en Tatgiquistan, Quirguizstan, Cazacstan, Turcmenistane tamben dins lo nòrd d'Afganistan e dins lo Xingjiang chinés.
Classificacion e dialèctes
L'ozbèc fa partida de las lengas oigoras, o karlok, una branca de las lengas turquesas. L'ozbèc continua la lenga literària qu'èra usada dins la region avant lo periòde de dominacion russa, lo chagatai.
Los dialèctes se diferencian per l'eretatge lingüistic dels tres grops turcs divèrses qu'an format lo pòble ozbèc. Es atal qu'i a de dialèctes qu'an de traches karloks-oigors, d'autres qu'an de traches oghuz o quipchacs. La lenga a manlevat fòrça mots iranians, a travèrs l'influença del tatgic, o del dari en Afganistan, doas de las variantas del persan, parladas al sud.
Escritura
L'ozbèc èra, a l'origina, escrich amb l'alfabet arabi. Dins las annadas 1930, lo poder sovietic, impausèt l'alfabet latin, per lo remplaçar, una decennia de tard, per l'alfabet cirillic. Aprèp l'independéncia, en 1993, lo govèrn introduguèt l'alfabet latin, mas dins una version pro diferenta d'aquela de las annadas 1930.
Referéncias
Fonts
- (en) Hendrik Boeschoten, 2006, Uzbek, dins Lars Johanson, Éva Á. Csató (eds.), The Turkic languages, p. 357-378, Routledge language family descriptions series, Londres, Taylor & FrancisP. 1-58.
- (ru) A. P. Khodzhiyev, 1997, Uzbekskiy iazyk, dins E. R. Tenishev (ed.), Iazyki Mira - tyurkskie iazyki, p. 426-437, Moscòu, Indrik.
This article uses material from the Wikipedia Occitan article Ozbèc, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Lo contengut es disponible jos licéncia CC BY-SA 4.0 levat mencion contrària. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Occitan (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.