Mamalia Paus

Meskipun kesemua haiwan ini dinampakkan mempunyai ciri fizikal luar mirip ikan, masih ada ciri-ciri mamalia sepunya lain yang dimiliki:

• bernafas melalui paru-paru melalui lubang hembus
• mempunyai bulu (kurang berbanding haiwan darat, hampir tiada bagi paus dewasa)
• berdarah panas
• mempunyai organ penyusuan dan menyusukan anak.
• mempunyai empat ruang jantung

Paus Julat fosil: Eosen - Kini 50–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Paus betul selatan; Eubalaena australis
Pengelasan saintifik
Kumpulan termasuk
Parvorder Mysticeti (paus balin) Parvorder Odontoceti (sebahagian) Keluarga Monodontidae (paus Arktik) Superkeluarga Physeteroidea (paus sperma) Superkeluarga Ziphioidea (paus berparuh)
Kumpulan tidak termasuk
Keluarga Delphinidae (lumba-lumba dan porpois) Superkeluarga Platanistoidea (lumba-lumba sungai Asia) Superkeluarga Inioidea (lumba-lumba sungai Amerika Selatan)

Paus purba berevolusi pada pertengahan tempoh Eosen, kira-kira 50 juta tahun dahulu. Salah satu paus terawal yang telah pupus adalah Basilosaurus yang mempunyai kepala kecil bermuncung menonjol dan bergigi. Basilosaurus sepanjang 25 meter panjang.

Tinggalan fosil menunjukkan paus berasal daripada haiwan daratan berkuku, kemungkinannya dari haiwan seperti Mesonychid (haiwan seperti serigala yang tinggal dipersisiran pantai) yang beransur-ansur kembali tinggal di laut kira-kira 50 juta tahun dahulu. Satu lagi kemungkinan haiwan lain yang berubah menjadi paus, adalah Ambulocetus, mamalia bersaiz anjing laut, sepanjang 3 meter seberat 650 paun.

Pada masa kini, terdapat dua jenis paus iaitu paus Odontoceti paus bergigi, dan paus Baleen, Mysticeti. Paus Odontoceti yang bergigi merupakan pemangsa yang memakan ikan, sotong, dan mamalia marin (laut), mempunyai satu lubang pancut pernafasan. Paus baleen pula bersaiz lebih besar daripada paus bergigi dan mempunyai struktur yang dikenali sebagai baleen yang berbentuk sikat, untuk menyaring plankton daripada air, dan mempunyai dua lubang pancut pernafasan.

Paus secara amnya dikelaskan sebagai pemangsa tetapi makanan haiwan ini terdiri daripada plankton kepada ikan besar. Sebagai mamalia, ikan paus memerlukan udara untuk bernafas dan mesti naik ke atas permukaan air untuk mendapat oksigen. Ini dilakukan melalui lubang pancutan pernafasan.

Kerana habitatnya, paus menetapkan bila ia mahu bernafas. Kesemua mamalia tidur termasuk ikan paus, tetapi ikan paus tidak boleh dalam keadaan tidak sedar atau tidur terlalu lama. Ini kerana mereka perlu sedar untuk bernafas. Dipercayai hanya satu hemisfera dalam otak ikan paus tidur pada satu masa supaya paus tidak tidur sepenuhnya tetapi masih boleh berehat.

Paus berkomunikasi sesama sendiri melalui bunyi berirama yang dipanggil nyanyian paus. Kerana haiwan ini sangat besar dan kuat, bunyi yang dihasilkan sangat kuat (bergantung kepada spesies). Paus dipercayai membuat 20,000 wat akustik bunyi pada 163 desibel.

Paus betina melahirkan seekor anak. Masa menyusu adalah lama (lebih dari satu tahun dalam kebanyakan spesis), dan ini dikaitkan dengan hubungan yang erat antara ibu dan anak. Dalam kebanyakan paus, proses pendewasaan berlaku lewat, selalunya dalam tujuh hingga 10 tahun. Disebabkan ini mereka melahirkan sedikit zuriat tetapi mempunyai keberangkalian yang tinggi untuk hidup dalam dunia haiwan liar.

Alat kelamin paus jantan dimasukkan ke dalam rongga badan ketika berenang untuk penyelarasan dan mengurangkan seretan air. Kebanyakan ikan paus tidak mempunyai pasangan tetap; dalam kebanyakan spesis paus betina mempunyai banyak pasangan pada setiap musim mengawan. Ketika saat kelahiran, bayi paus mengeluarkan ekor dahulu untuk meminimumkan risiko lemas. Paus menyusukan anak dengan memancutkan susu secara konsisten seperti ubat gigi ke dalam mulut bayi untuk mengelak daripada susu tersebut hilang dalam air.

• Paus Bryde
• Paus buding
• Paus nayan
• Paus pendek sirip
• Paus sei
• Paus biru
• Paus kelasa
• Paus betul