Суверени територии (шпански: plazas de soberanía, букв.
„суверени места“) — територии на Шпанија во Северна Африка, расеани низ средоземниот брег близу Мароко. Називот се однесува на фактот што овие територии се составел дел од Шпанија уште од нејзиниот настанок како државна целина (1492–1556), за разлика од африканските територии стекнати во XIX и XX век.
Во минатото се правела разлика помеѓу „главни“ и „споредни“ суверени територии. Првите ги офпаќале градовите Сеута и Мелиља, а вторите ги подразбирале малите островски енклави долж крајбрежјето. Денес поимот се однесува само на вториот случај, а двата града имаат посебен статус.
За време на реконквистата и освојувањето на Гренада во 1492 г. војските на Кастиљското и Португалското Кралство освоиле низа пристанишни места на северноафриканскиот брег за трговски цели и заштита од берберското пиратство.
Во 1415 г. Португалците ја освоиле Сеута. Во 1481 г. е издадена папската була „За вечниот крал“ (Æterni regis) со која на Португалија ѝ се доделува сета земја јужно од Канарските Острови. Шпанските владенија во Африка се свеле на Санта Крус де ла Мар Пекења (1476–1524), Мелиља (освоена од Педро де Естопињан во 1497 г.), Виља Сиснерос (основана во 1502 г. во денешна Западна Сахара), Масалкибир (1505), Пењон де Велес де ла Гомера (1508), Оран (1509–1790), Алжир (1510–1529), Буџа (1510–1554), Триполи (1511–1551) и Тунис (1535–1569). Подоцна Португалија се осамостоила од Шпанија, предавајќи ѝ ја Сеута на Шпанија во 1668 г.
Во 1848 г. шпанската војска ги освоила Чафаринските Острови. Кон крајот на XIX век се случила т.н. „поделба на Африка“ кога европските држави завладеале со највеќето од африканскиот континент. Со Фескиот договор од 30 март 1912 г. најголемиот дел од Мароко станал протекторат на Франција, додека пак на Шпанија ѝ припаднала улогата на заштитник на северните делови, наречени Шпанско Мароко.
Со признавањето на независноста на Мароко во 1956 г. Шпанците не ги повратиле овие ситни територии бидејќи истите биле во нивно владение уште пред воспоставувањето на протекторатот.
На 11 јули 2002 г. мароканската влада поставила шестчлена жандармерија на островот Перехил, што поттикнало значајно негодување во Шпанија, проследено од операција на шпанските специјалните единици со поддршка на морнарицата и воздухопловството. Шесте марокански кадети не пружиле никаков отпор и веднаш се предале, по што биле отстранети од островот, кој денес останува напуштен.
Историски постојат три суверени територии на Шпанија:
Територија | Шпански назив | Местоположба | Површина (ха) |
---|---|---|---|
Алусемски Острови | Islas Alhucemas | 35°12′54″N 3°53′47″W / 35.21500° СГШ; 3.89639° ЗГД | 4,6 |
Мар | Isla de Mar | 35°13′3.65″N 3°54′2.69″W / 35.2176806° СГШ; 3.9007472° ЗГД | 1,4 |
Пењон де Алусемас | Peñón de Alhucemas | 35°12′48″N 3°53′21″W / 35.21333° СГШ; 3.88917° ЗГД | 1,5 |
Тјера | Isla de Tierra | 35°12′55.83″N 3°54′8.10″W / 35.2155083° СГШ; 3.9022500° ЗГД | 1,7 |
Пењон де Велес де ла Гомера | Peñón de Vélez de la Gomera | 35°10′21.29″N 4°18′2.89″W / 35.1725806° СГШ; 4.3008028° ЗГД | 1,9 |
Чафарински Острови | Islas Chafarinas | 35°11′N 2°26′W / 35.183° СГШ; 2.433° ЗГД | 52,5 |
Изабела II | Isla de Isabel II | 35°10′55.77″N 2°25′46.90″W / 35.1821583° СГШ; 2.4296944° ЗГД | 15,3 |
Конгресен Остров | Isla del Congreso | 35°10′43.90″N 2°26′28.31″W / 35.1788611° СГШ; 2.4411972° ЗГД | 25,6 |
Кралев Остров | Isla del Rey | 35°10′51.72″N 2°25′24.96″W / 35.1810333° СГШ; 2.4236000° ЗГД | 11,6 |
Освен трите групи, суверените територии опфаќаат и уште два острова:
Суверените територии се состојат од повеќе островчиња и еден полуостров врзан за мароканското копно (Пењон де Велес де ла Гомера), кој бил остров сè до силната бура од 1934 г. која направила песочен премин до копното. На нив се сместени воени гарнизони под непосредна управа на шпанската влада.
Мароко го оспорува правото на Шпанија на териториите, како и на автономните градови Сеута и Мелиља. Стручњаците по меѓународно право го сметаат ова повикување за неосновано поради фактот што островите биле дел од Шпанија долго пред настанокот на Мароко.
„Суверени територии на Шпанија“ на Ризницата ? |
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Суверени територии на Шпанија, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.