Обична Ѕвингалка

Обична ѕвингалка
Мажјак ⓘ
Заштитен статус
Незагрозен  (МСЗП 3.1)
Научна класификација
Царство:	Животни
Колено:	Хордови
Класа:	Птици
Ред:	Врапчевидни
Семејство:	Ѕвингалки
Род:	Fringilla
Вид:	Обична ѕвингалка
Научен назив
Fringilla coelebs Linnaeus, 1758
Лето      Постојан жител      Зима      Населен      canariensis      spodiogenys

Распространета е низ цела Европа, вклучувајќи ја и Македонија, низ Азија до Сибир и во северна Африка.

Оваа птица за првпат е опишана од Linnaeus, 1758, во десеттото издание на неговата „Систем на природата“ под нејзиното сегашно научно име. Fringilla е латински збор за ѕвингалка, а coelebs значи неженет или самец. Се издвојуваат поголем број подвидови во зависност од шарките и разликите во боите. Тие се поделени во три поголеми групи: coelebs групата, со птици во Европа и Азија; spondiogenys групата - во северна Африка и canariensis групата - на Канарски Острови.

 

coelebs групата:

• F. c. alexandrovi, Zarudny, 1916; северен Иран;
• F. c. caucasica, Serebrovski, 1925, Балканот, северна Грција до северна Турција, централен и источен Кавказ и северозападен Иран;
• F. c. coelebs, Linnaeus, 1758, Евроазија, од западна Европа и Мала Азија до Сибир (номинираниот подвид);
• F. c. balearica, von Jordans, 1923Пиринејски Полуостров и Балеарски Острови
• F. c. gengleri, O. Kleinschmidt, 1909, Британски Острови;
• F. c. sarda, Rapine, 1925, Сардинија;
• F. c. schiebeli, Stresemann, 1925, јужна Грција, Крит и западна Турција;
• F. c. solomkoi, Menzbier & Sushkin, 1913, Крим и југозападен Кавказ;
• F. c. syriaca, J. M. Harrisson, 1945, Кипар, југоисточна Турција до северен Иран и Јордан;
• F. c. transcaspia, Zarudny, 1916, североситочен Иран и југозападен Туркменистан;
• F. c. tyrrhenica, Schiebel, 1910, Корзика;

spondiogenys групата:

• F. c. africana, J. Levaillant, 1850, Мароко до северозападен Тунис и Либија;
• F. c. spodiogenys, Bonaparte, 1841, источен Тунис и северозападна Либија;

canariensis групата

• F. c. canariensis (syn. F. c. tintillon), Vieillot, 1817, централни Канарски Острови;
• F. c. maderensis, Sharpe, 1888, Мадејра
• F. c. moreletti, Pucheran, 1859, Азорски Острови;
• F. c. ombriosa, Hartert, 1913, Канарски Острови;
• F. c. palmae, Tristram, 1889, Ла Палма, Канарски Острови.

 

Обичната ѕвингалка е долга околу 14.5 см, има распон на крилјата 24.5-28.5 см и тежи околу 18-29 грама. Возрасниот мажјак има црно чело и синосива круна и тил. Над опашката е светломаслинавозелен, а грбот е кафеав. Страните на главата, грлото и градите се бледа ’рѓацрвена боја која преоѓа во светла кремаворозова на стомакот. Опашката е темносивоцрна. На црните крилја има бела лента, а секундарните пердуви се црни, но обрабени со кремавобело.

Возрасните женки се многу побледи од мажјаците. Главата и поголемиот дел одозгора е сивкавокафеав, а долните делови се посветли. Над опашката и долниот дел од грбот се бледомаслинавозелени. Младенчињата се слични со женките.

Песната на обичната ѕвингалка е моќна и позната. Мажјакот обично има 2-3 различни типа песни, а постојат и различни типови во зависност од областа.

 

 

Британецот Вилијам Торп, во својата влијателна студија, ги утврдувал влијанијата врз пеењето на овие птици. Па, така, заклучил дека ако младенчињата во еден критичен период од животот не научат од повозрасен да пеат, тие никогаш нема да ја научат песната соодветно. Исто така, го утврдил и влијанието на тестостеронот. Без него (со кастрација) птицата воопшто не пее, а со вбризгување дополнителна количина, таа пее и во ноември, кога вообичаено не го прави тоа.

Обичната ѕвингалка се размножува во шумите каде летните температури во јули се меѓу 12 и 30 °C. Таа не е преселница во поумерените области на нејзиниот опсег, но од посеверните, сепак, зиме се движи понајуг. Формира мали и непостојани јата вон сезоната на парење, понекогаш мешани со планинската ѕвингалка.

Основната храна на оваа птица се семињата, но за разлика од другите ѕвингалки, младенчињата ги хранат исклучиво со инсекти, како и возрасните за време на сезоната на парење.

Размножување

Полова зрелост достигнуваат на едногодишна возраст. Претежно се моногамни. Почетокот на сезоната на парење зависи од температурите, и започнува порано понајуг, а подоцна понасевер. Гнездото го гради само женката и обично го сместува на чатал од грмушката или дрвото на неколку метри од земја. Тоа е длабока чашка направена од гранчиња и тревки, однадвор со мов и трева, па лишаи и пајаживи, а внатре послано со ситни коренчиња и пердувчиња. Леглото има најчесто 4-5 јајца, нежни и сјајни и во многу различни бои. Од светлосинозелени до светлоцрвени со виолетовокафеави точки, линии и дамки. Ги инкубира само женката во период од 10 до 16 дена. Потоа ги грее уште 6 дена додека не почнат да се оперјуваат и за тоа време ги хранат обата родитела, најмногу со гасеници. Уште три недели зависат од родителите кои им носат храна. Овие птици ретко имаат второ легло, но ако го имаат, тоа е во ново гнездо.

Обичната ѕвингалка е широкораспространета на околу 7 милиони км². Само во Европа има околу 130-240 милиони пара, а вкупната популација изнесува околу 530 - 1.400 милиони единки. Нема показатели дека таа опаѓа. Затоа, според Црвениот список на МСЗП ова е вид со најмала загриженост од изумирање.