Minca (tudësch: München, bavaresc: Minga) ie la capitela y majera zità dl Paiern.
Articul per Ladin Gherdëina |
Cun na populazion de 1 512 491 ai 31 dezëmber 2022 iela la terza majera zità de la Germania, do Berlin y Hamburg, y la majera che ne ie nia n stat per se (Stadtstaat). Minca ie na kreisfreie Stadt y al medem tëmp la sënta aministratva dl Landkreis de Minca, che se destira ora ntëur ala zità. L raion metropolitan à na populazion de zirca 6 milions de persones.
Minca | |
---|---|
Blason | Bandiera |
Nfurmazions prinzipeles | |
Stat | Germania |
Stat federel | Paiern |
Landkreis | kreisfreie Stadt |
Fundazion | 1158 do Gejù Crist |
Populazion | 1 512 491 ab. (31 dezëmber 2022) |
Densità | 4 867,9 ab./km² |
Geografia | |
Coordinedes | 48°8'15"N, 11°34'30"E |
Autëza | 519 m |
Spersa | 310,7 km² |
Auter | |
Targa de l'auto | M, MUC |
Codesc de la posta | 80331–81929, 85540 |
Gemeindeschlüssel | 09162000 |
Plata internet | stadt |
Cherta | |
Minca ie sul ruf Isar a nord de la Elpes y ie ënghe la sënta de la region dl Paiern Aut (Oberbayern). L ie l chemun cun la densità de populazion plu auta de la Germania cun 4.500 persones per km². Minca ie la segonda majera zità do Viena tl raion ulache vën rujenà l bavaresc.
La zità ie per l prim iede stata numineda tl 1158. La Minca catolica à abù na sterscia resistënza contra la refurmazion te la viera di 30 ani. Tl 1806 ie l Paiern deventà n rëni y Minca à scumencià a atiré n grum de ert, cultura y scienza. Do la segonda viera mundiela ie n grum de jënt unida a sté a Minca y l crëscer de la populazion ie jit adum cun n crëscer scialdi sterch de l'economia (Wirtschaftswunder).
A Minca ie stac i juesc olimpics da d'instà dl 1972 y te la zità ie ënghe stai juesc de la copa dl mond dl juech al palé dl 1974 y dl 2006.
Aldidancuei ie Minca n zënter global de ert, scienza, tecnologia, finanza, publicazion, cultura, innovazion, educazion, cumerz y turism. La zità à n standard de vita scialdi aut, aldo de la 2018 Mercer survey l plu aut te la Germania y l terzo plu aut al mond. L'economia de Minca se basa sun l high tech, l'industria di auti, de i servisc, la industries creatives y n grum de autri ciampsc. A Minca à si sënta n grum de firmes nternaziuneles sciche la BMW, Siemens, MAN, Linde, Allianz y la Münchener Rückversicherung. A Minca dal ënghe n grum de universiteies y istituzoins scientifiches, museums de gran cualità sciche l Deutsches Museum y l BMW Museum. Minca à n grum de atrazions cultureles sciche l Oktoberfest che vën tenì uni ann.
Temperatures mesanes y prezipitazions per Minca
|
Tl 1852 fova la populazion de Minca per l prim iede rueda sëura i 100.000, cie che fajova de Minca per l prim iede na gran zità (Großstadt). Nfin al 1901 fova la populazion cresciuda nfin a 500.000 abitanc y cun chël fova Minca deventeda la terza majera zità dl Mper Tudësch do Berlin y Hamburg. Tl 1933 ova Minca arjont 840.000 abitanc, tl 1957 na milion. De mei dl 2015 ova Minca per l prim iede arjont 1,5 milions de abitanc. Cun na densità de 4.700 abitanc per km² tl 2020 à Minca la densità plu auta de uni chemun tudësch.
This article uses material from the Wikipedia Lingaz article Minca, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Il contenuto è disponibile in base alla licenza CC BY-SA 4.0, se non diversamente specificato. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Lingaz (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.