Gadolinium

Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Gadolinium is e sjemisch element mit es symboeal Gd en 't atoeamnómmer 64. 't Is e zilverwit lanthanied.

Zowaal inne industrie es inne medische weitesjap wuuertj gadolinium gebroek veur oetereinloupendje toepassinge:

• In magnetrons waere gadolium-yttriumgranate gebroek;
• In bildbuze wuuertj gadolinium gebroek es fosforescent;
• In mieëder legeringe wuuertj gadolinium gebroek veur eigesjappe van metale te verbaete; 't toeveuge van 1% aan gadolinium aan iezer- en chroeamlegeringe maak 't matterjaal bestandj taenge hoeag temperaturen en rós;
• Cd's bevatte gadolinium;
• Kóntrasmiddel bie MRI-scans. Middele wie Gadobutrol of 'n oplossing van 't gadoliniumkómpleks in DTPA waeren aan dinkelike kankerpatiënte gegaove. Door lokaal verangeringen in 't vaatbèd van 't kankerweefsel en 't groeat paramagnetisch moment van 't Gd³⁺-ion waere dees weefsele väöl baeter zichbaar in 'n MRI-scan. Nao aafloup van 't óngerzeuk wuuertj 't kómpleks geleielik aan dore nere oetgesjeie. Gadoxetaat is ouch e kóntrasmiddel. 't Bindj zich mekkeliker aan gezóndj neerweefsel es aan kankercellen of besjajig weefsel. Ouch wuuertj gadolinium gebroek veur bloodvater zichbaar te make;
• Gadolinium wuuertj sómtieds toegeveug in splietstofstifte veur kernreactore gebroekmakendj vanne oetzunjerlik hoeag wirkzaam doorsneet vanne ónaeve isotope 155 en 157 veur thermische neutrone. Zoea is 't de bedoeling de hoeag initieel reaktiviteit van 'n nuuj kernlajing tiedelik te óngerdrökke toet 't grótste deil vanne ónaeve gadoliniumisotope door neutronvangs is ómgezatte in aeve isotope.