អាណាចក្រចតុមុខ

អាណាចក្រចតុមុខ អាណាចក្រខាងត្បូង
១៤៧៥–១៤៧៦
ធានី	ក្រុងចតុមុខ
ភាសាទូទៅ	ខ្មែរសម័យកណ្ដាល
សាសនា	ពុទ្ធសាសនា
រដ្ឋាភិបាល	រាជាធិបតេយ្យ
សម្ដេចព្រះបាទ
ប្រវត្តិសាស្រ្ត
▪ កើតឡើងក្រោយពីខ្លាចមានការគំរាមកំហែងពីស្រីរាជា និង ស្រីសុរិយោទ័យទី២	១៤៧៥
▪ ក្លាយជាកម្ពុជាធិបតីវិញ	១៤៧៦
រូបិយវត្ថុ	គ្មាន
Preceded by Succeeded by អាណាចក្រកំពង់សៀម អាណាចក្របាសាន្ត សម័យចតុមុខ
ឥឡូវជាផ្នែកនៃ	កម្ពុជា  វៀតណាម

(ភ្នំពេញ) បន្ទាប់ពីនៅខាងលិចព្រះបាទស្រីរាជា អាណាចក្រខាងជើង ព្រះបាទស្រីសុរិយោទ័យទី២ត្រើយខាងកើតទន្លេធំ អាណាចក្រខាងកើតមានរាជធានីនៅក្រុងបាសាន្ត និង អាណាចក្រខាងត្បូងមាន រាជធានីក្រុងចតុមុខ។ ដោយឆ្លៀតឱកាសបានក្នុងពេលនោះព្រះបាទស្រីធម្មរាជាទី១ ទ្រង់បានឡើងសោយរាជ្យនៅក្រុងចតុមុខធិបតី ហើយក៏បានចាត់បេសកទូតទៅពឹងស្ដេចសៀមចក្រពត្រាធិរាជមកជួយផ្សះផ្សារចំបាំងរវាងខ្មែ នឹងខ្មែរ រួចហើយក៏រៀបឧបាយសំងាត់ជាមួយសៀមដើម្បីកំចាត់ព្រះញាតិវង្សទាំងពីរព្រះអង្គ មួយអង្គជាព្រះរៀម និង មួយអង្គទៀតជាព្រះភិគនេយ្យោ។

បរិវេណនៃទឹកដីនៃអាណាចក្រខាងត្បូងមានវិសាលភាពលើបណ្តាខែត្រត្រើយខាងលិចដែលមិននៅក្រោមចំណុះព្រះជេដ្ឋាទាំងអស់ ថែមទាំងខែត្រតាំងពី៖

• ១. ខែត្រសំរោងទង (ស្រុកសំរោងទង)
• ២. ខែត្របាទី (ស្រុកបាទី)
• ៣. ខែត្រលើកដែក (ប្រហែលឃុំលើកដែក ស្រុកលើកដែក ខេត្តកណ្ដាល)
• ៤. ខែត្រទ្រាំង (ស្រុកទ្រាំង ខេត្តតាកែវ ស្រុកទ្រាំងខាងជើង ខេត្តមាត់ជ្រូក កម្ពុជាក្រោមខាងត្បូង)
• ៥. ខែត្របន្ទាយមាស (ស្រុកបន្ទាយមាស)
• ៦. ខែត្រថ្ពង (ស្រុកថ្ពង)
• ៧. ខែត្របាសាក់ (ស្រុកបាសាក់ ខេត្តព្រះត្រពាំង កម្ពុជាក្រោម)
• ៨. ខែត្របារៀ (ខេត្តបារៀ-វុងតាវ ប្រទេសវៀតណាម)
• ៩. ខែត្រពាម (ទីរួមខេត្តហាទៀង ប្រទេសវៀតណាម)
• ១០.ខែត្រកោះស្លាកែត (ស្រុកលើកដែកសព្វថ្ងៃ)
• ១១.ខែត្រកំពត
• ១២.ខែត្រកំពង់សោម (ខេត្តព្រះសីហនុ)
• ១៣.ខែត្រព្រះត្រពាំង (ខេត្តត្រាវិញ ប្រទេសវៀតណាម)
• ១៤.ខែត្រក្រមួនស (ខេត្តកៀនយ៉ាង ប្រទេសវៀតណាម)
• ១៥.ខែត្រដូនណៃ (ខេត្តដុងណាយ រឺ វាលប្រើស ប្រទេសវៀតណាម)

រៀងទៅទល់នឹងសមុទ្រ។ បន្ទាប់ពីកំចាត់សត្រូវហើយបញ្ចប់សង្គ្រាមរវាងខ្មែរស្ដេចអង្គនេះក៏បានបង្រួបបង្រួមនគរឡើងវិញក៏ប៉ុន្តែទឹកដីខ្មែរមួយភាគធំនៅភាគខាងលិចបានបាត់បង់ទៅអោយសៀមជាថ្នូរនឹងអន្តរាគមន៍របស់សៀមចំពោះវិបត្តិរាជវង្សខ្មែរ។ បញ្ជាក់ខែត្រអស់ទាំងនោះត្រូវបានរំដោះដោយព្រះបាទស្រីរាជា។

• ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ