პანაგია ხრისოკეფალოსის ეკლესია (ბერძ.
„ოქროსთავიანი ღვთისმშობელი“) — ყოფილი ბიზანტიური მართლმადიდებლური ეკლესია თურქეთში, ქალაქ ტრაპიზონში, რომელიც 1461 წელს ტრაპიზონის იმპერიის დაცემის შემდეგ, ოსმალეთის სულთანმა მეჰმედ II-მ (მმართ. 1444–1481) მეჩეთად (თურქ. Fatih Camii; ფატიჰის მეჩეთი) გადააკეთა, რადგან ეს იყო ადგილი სადაც მან ქალაქის დაპყრობის შემდეგ პარასკევის ნამაზი (ლოცვა) შეასრულა.
პანაგია ხრისოკეფალოსის ეკლესია Παναγία Χρυσοκέφαλος | |
ძირითადი ინფორმაცია | |
---|---|
გეოგრაფიული კოორდინატები | 41°00′16″ ჩ. გ. 39°43′10″ ა. გ. / 41.00444° ჩ. გ. 39.71944° ა. გ. |
ქვეყანა | თურქეთი |
პროვინცია | ტრაპიზონის პროვინცია |
სასულიერო სტატუსი | უმოქმედო |
ფუნქციური სტატუსი | მეჩეთი |
მემკვიდრეობითი ადგილმდებარეობა | კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო |
ხუროთმოძღვრების აღწერა | |
ხუროთმოძღვრული სტილი | ბიზანტიური |
დეტალები |
ეკლესია დგას ძველი ქალაქის ცენტრალურ ნაწილში, ორტაჰისარის (შუა ციხის) უბანში. მისი ეპითეტი „ოქროს-თავი“ სავარაუდოდ ღვთისმშობლის მოოქროვილი ხატისგან მომდინარეობს, რომელიც დასვენებული იყო ეკლესიაში. ისტორიული ტრადიციის თანახმად ამ ადგილას ტაძარი რომალემა იმპერატორმა ჰანიბალიანუსმა ააშენებინა მეოთხე საუკუნის დასაწყისში. X საუკუნეში აქ საეპიკოპოსო ტაძარი იდგა, ხოლო XIII საუკუნეში ის ხელახლა აშენდა. განახლების შემდეგ ტაძარი წარმოადგენდა სამნავიან ბაზილიკას, გარშემო გალერეებით, სადაც კორონაციის რიტუალები იმართებოდა. 1228 წელს კეისარმა ანდრონიკემ ზავი დადო რუმის სასულთნოსთან ტრაპიზონისადმი თავდაუსხმელობის შესახებ. ღვთისადმი მადლობის ნიშნად მან ტაძარს ოქროსთავიანი წმინდა მარიამის ხატი შესწირა, საკურთხეველი მარმარილოთი, ხოლო საკურთხევლის იატაკი მოზაიკით მოაპირკეთა. მოზაიკა ამჟამად ხის იატაკითა და ხალიჩებითაა დაფარული. 1339-1351 წლებში მოანგრიეს ორი წყვილი სვეტებისა, რაცა საკურთხევლის წინ მოზრდილი კვადრატული ფორმის სივრცე შექმნილიყო. ასე ტაძარი გადაკეთდა ჯვარ-გუმბათოვან ეკლესიად. ტრაპიზონის ოსმალების მიერ დაპყრობის შემდეგ, 1468 წელს გადაკეთდა მეჩეთად. მეჩეთის გათეთრებულ კედლებში, სავარაუდოდ, ფრესკები უნდა იყოს შემორჩენილი.
ეკლესიაში დაკრძალულია სხვადასხვა გამოჩენილი პირები, როგორიცაა იმპერატორი იოანე II მეგას კომნენოსი (მმართ. 1280–1297), მიტროპოლიტი ნიფონი (გ. 1364), იმპერატორი ალექსი IV მეგას კომნენოსი (მმართ. 1417–1429) და სხვა.
This article uses material from the Wikipedia ქართული article ხრისოკეფალოსის ეკლესია, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.