მერკოსური

მერკოსური
დევიზი	"Nuestro Norte es el Sur" (ესპ); "Nosso norte é o Sul" (პორტ); „ჩვენი ჩრდილოეთი სამხრეთია“
შეიქმნა	26 მარტი, 1991 (ასუნსიონის ხელშეკრულებით)
სტატუსი	მოქმედი
ტიპი	მთავრობათშორისი ორგანიზაცია
შტაბ-ბინა	მონტევიდეო; სან-პაულუ; ბუენოს-აირესი; რიო-დე-ჟანეირო; კარაკასი
მდებარეობა	სამხრეთ ამერიკა
წევრები	5 სრული წევრი; 5 ასოცირებული წევრი; 2 დამკვირვებელი
ენა	პორტუგალიური; ესპანური; გუარანი
ცვალებადი პრეზიდენტი	კრისტინა ფერნანდეს დე კირშნერი
დამფუძნებელი (-ები)	არგენტინა, ბრაზილია, პარაგვაი და ურუგვაი
	მერკოსური რუკა
	http://www.mercosur.int/, http://www.mercosur.int/pt-br/ და https://www.mercosur.int/en/

Ñemby Ñemuha) — სუბ-რეგიონული ბლოკი სამხრეთ ამერიკაში, რომელშიც შედიან არგენტინა, ვენესუელა, ბრაზილია, ურუგვაი და პარაგვაი. ასოცირებული ქვეყნებია ჩილე, ბოლივია, კოლუმბია, ეკვადორი და პერუ. დამკვირვებელი სახელმწიფოებია ახალი ზელანდია და მექსიკა.

ორგანიზაციის მიზანია თავისუფალი ვაჭრობისა ხელშეწყობა და ხალხის, საქონლისა და ვალუტის თავისუფალი მოძრაობა. ოფიციალური ენებია ესპანური, პორტუგალიური და გუარანი. დაარსების დღიდან, ორგანიზაცია მრავალჯერ განახლდა, შესწორდა და შეიცვალა. ამჟამად ის სრული საბაჟო კავშირი და სავაჭრო ბლოკია. მერკოსური და ანდების საზოგადოება სამხრეთ ამერიკის ინტერგრაციის უწყვეტი პროცესის ძირითადი კომპონენტებია, ორივე მათგანს კი სამხრეთ ამერიკის ერთა კავშირი აერთიანებს.

ისტორია

მერკოსური 1991 წელს ასუნსიონის ხელშეკრულების საფუძველზე შეიქმნა, რომელიც 1994 შესწორდა და განახლდა ოურუ-პრეტუს ხელშეკრულებით.

მერკოსური სათავეს იღებს 1985 წელს, როდესაც არგენტინის პრეზიდენტმა რაულ ალფონსინმა და ბრაზილიის პრეზიდენტმა ჟოზე სარნეიმ ხელი მოაწერეს არგენტინა-ბრაზილიის ინტეგრაციისა და ეკონომიკური თანამშრომლობის პროგრამას ანუ PICE-ს (პორტ. Programa de Integração e Cooperação Econômica Argentina-Brasil, ესპ. Programa de Integración y Cooperación Económica Argentina-Brasil).

2004 წლის საპრეზიდენტო სამიტზე მიღწეულ იქნა შეთანხმება მერკოსურის პარლამენტის დაფუძნების თაობაზე, რომელიც 2009 წელს შეიკრიბა.

2012 წლის 31 ივლისს ორგანიზაციის სრულუფლებიანი წევრი გახდა ვენესუელა, მას შემდეგ, რაც ძალადობისა და მერკოსურის დემოკრატიის შესახებ მუხლის დარღვევისათვის წევრის სტატუსი დროებით შეუჩერდა პარაგვაის. წევრობის ხელშეკრულებისთვის ვენესუელას 2006 წლის 17 ივნისს ჰქონდა ხელი მოწერილი.

2013 წლის ივლისში, მერკოსურის ქვეყნების პრეზიდენტებმა (არგენტინა, ვენესუელა, ბრაზილია, ურუგვაი, პარაგვაი) პარაგვაისათვის წევრობის შეჩერებული სტატუსის აღდგენა გადაწყვიტეს, მას შემდეგ, რაც 2013 წლის 15 აგვისტოს ქვეყანაში ახალი პრეზიდენტი — ორასიო კარტესი აირჩიეს. თუმცა, პარაგვაიმ ორგანიზაციაში დაბრუნებაზე უარი განაცხადა მანამ, სანამ როტაციული თავმჯდომარეობა ვენესუელას ეკავა (2014 წლის ივლისამდე). პარაგვაი სავაჭრო ბლოკში ვენესუელის შესვლას აპროტესტებდა და აცხადებდა, რომ ახალი წევრის მიღება მხოლოდ ერთსულოვანი პოზიციის საფუძველზე იყო შესაძლებელი და ამტკიცებდა, რომ მსგავსი გადაწყვეტილება არაკანონიერი იყო იმ დროს, როდესაც პარაგვაის წევრის სტატუსი ჰქონდა შეჩერებული.

პარაგვაის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ელადიო ლოისაგამ აღნიშნა, რომ მას უფრო მეტად, უპირველესად პარაგვაის მეზობლებთან ინდივიდუალური კავშირი უნდოდა: „ჩვენ გადაუწყვეტელი საკითხები გვაქვს არგენტინასთან, ურუგვაისთან; ჩვენ ეს ყველაფერი ხელახლა უნდა აღვადგინოთ. მისივე თქმით, „მერკოსური მოგვიანებით იქნება, რადგან ჩვენი პრიორიტეტი ორმხრივი ურთიერთობებია“.

2012 წლის 7 დეკემბერს, ბოლივიის პრეზიდენტმა ევო მორალესმა ხელი მოაწერა პროტოკოლს, რომელიც ბოლივიას ბლოკის სრულუფლებიან წევრობას ჰპირდება, თუმცა ასეთი შეთავაზება ძალაში მხოლოდ განხილვისა და საკანონმდებლო დასტურის შემდეგ შევა.

წევრი სახელმწიფოები

მერკოსური 5 სუვერენული სახელმწიფოსაგან შედგება: არგენტინა, ვენესუელა, ბრაზილია, ურუგვაი და პარაგვაი.

პარაგვაის სენატის მიერ პრეზიდენტ ფერნანდო ლუგოს იმპიჩმენტის შემდეგ, ამ ქვეყანას მერკოსურის წევრობა შეუჩერდა, რის შემდეგაც, 2012 წლის 31 ივლისს, ორგანიზაციის სრულუფლებიან წევრად მიიღეს ვენესუელა. ოთხი წლის მანძილზე, ვენესუელა სრულად მიიღებს სავაჭრო ბლოკის რეგულაციებს.

ამჟამად, ორგანიზაციის სამუშაო ქვეჯგუფებია: კომერციული საკითხები, საბაჟო საკითხები, ტექნიკური სტანდარტები, ვაჭრობასთან დაკავშირებული საგადასახადო და მონეტარული პოლიტიკა; სახმელეთო და საზღვაო ტრანსპორტი; ინდუსტრიული და ტექნოლოგიური პოლიტიკა; აგრარული პოლიტიკა; ენერგოპოლიტიკა; მაკროეკონომიკური პოლიტიკის კოორდინაცია; შრომის, დასაქმებისა და სოციალური დაცვის საკითხები.

სამუშაო ქვეჯგუფების შეხვედრები კვარტალში ერთხელ, მოძრავად იმართება ყველა წევრ ქვეყანაში, ანბანის მიხედვით ან საერთო ბაზრის ჯგუფის ადმინისტრაციის ოფისში. სამუშაო ქვეჯგუფების საქმიანობა ორ ეტაპად იყოფა: მომამზადებელ და დასკვნით ეტაპებად. გადაწყვეტილების მიღების ეტაპი ექსკლუზიურად ეკუთვნის წევრი სახელმწიფოების ოფიციალურ წარმომადგენლებს.

სასაქონლო ვაჭრობა

მერკოსურის შიდა სასაქონლო ვაჭრობა (ვენესუელის გამოკლებით) 1991 წლიდან 2010 წლამდე 10 მლრდ აშშ დოლარიდან 88 მლრდ დოლარამდე გაიზარდა. მთლიანი რიცხვის 43%-ს ბრაზილია და არგენტინა იჭერენ.

ქვეყანა	მოსახლეობა 2011 წ. (ათასებში)	მშპ(ნომინალი) 2011 (მლნ აშშ დოლარი)	მშპ (ნომინალი) ერთ სულ მოსახლეზე	მშპ (მუპ) 2011 (მლნ აშშ დოლარი)	მშპ (მუპ) ერთ სულ მოსახლეზე	სასაქონლო ექსპორტი ($ მლრდ), 2011	სასაქონლო იმპორტი ($ მლრდ), 2011	ექსპორტი მერკოსურში (თითოეულის %, 2010)	იმპორტი მერკოსურში (თითოეულის %, 2010)
არგენტინა	&&&&&&&&&&040900.&&&&&040 900	447,644	10,945	716,419	17,516	&&&&&&&&&&&&&084.30000084,3	&&&&&&&&&&&&&073.90000073,9	&&&&&&&&&&&&&025.20000025,2	&&&&&&&&&&&&&033.60000033,6
ბრაზილია	&&&&&&&&&0194933.&&&&&0194 933	2,492,908	12,789	2,294,203	11,769	&&&&&&&&&&&&0250.800000250,8	&&&&&&&&&&&&0219.600000219,6	&&&&&&&&&&&&&011.10000011,1	&&&&&&&&&&&&&&08.9000008,9
პარაგვაი	&&&&&&&&&&&06530.&&&&&06 530	21,236	3,252	35,346	5,413	&&&&&&&&&&&&&&09.8000009,8	&&&&&&&&&&&&&012.10000012,1	&&&&&&&&&&&&&029.&&&&&029,0	&&&&&&&&&&&&&042.&&&&&042,0
ურუგვაი	&&&&&&&&&&&03369.&&&&&03 369	46,872	13,914	50,908	15,113	&&&&&&&&&&&&&&08.&&&&&08,0	&&&&&&&&&&&&&010.70000010,7	&&&&&&&&&&&&&033.80000033,8	&&&&&&&&&&&&&048.80000048,8
ვენესუელა	&&&&&&&&&&029767.&&&&&029 767	315,841	10,610	374,111	12,568	&&&&&&&&&&&&&092.60000092,6	&&&&&&&&&&&&&046.40000046,4	&&&&&&&&&&&&&&02.4000002,4	&&&&&&&&&&&&&018.&&&&&018,0
სულ	&&&&&&&&&0275499.&&&&&0275 499	3,324,501	12,067	3,471,027	12,599	&&&&&&&&&&&&0445.500000445,5	&&&&&&&&&&&&0362.700000362,7	&&&&&&&&&&&&&013.20000013,2	&&&&&&&&&&&&&016.80000016,8

გალერეა

ვენესუელის, ბრაზილიის, ურუგვაისა და არგენტინის პრეზიდენტები, ბრაზილია
მერკოსურის შტაბ-ბინა მონტევიდეოში
პრეზიდენტები მერკოსურის 39-ე სამიტზე, სან-ხუანი, არგენტინა
სამხრეთ ამერიკის ორი უმსხვილესი ეკონომიკის მქონე ქვეყნების — ბრაზილიისა და არგენტინის პრეზიდენტი ქალბატონები — დილმა რუსეფი და კრისტინა ფერნანდესი, ბრაზილია

პასპორტების გალერეა

widths="120px"
არგენტინის პასპორტი
ბრაზილიის პასპორტი
ვენესუელის პასპორტი

რესურსები ინტერნეტში

ოფიციალური საიტი
Radio Mercosur – website and radio online დაარქივებული 2011-07-15 საიტზე Wayback Machine.

სქოლიო

This article uses material from the Wikipedia ქართული article მერკოსური, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.