Rasyid Ridha

Muhammad Rashid Rida (Arab: محمد رشيد رضا‎‎ ya iku murid Muhammad Abdullah kang paling cedhak.

Rasyid Ridha lair taun 1865 ing Al-Qalamun, sawijining dhusun ing Libanon,ora adoh saka Tripoli (Suriah). Dhèwèké saka keturunan Al-Husan, ya iku Husain bin Ali Abi Thalib mula amarga iku dhèwèké nganggo gelar “Al-Sayyid” ing ngarep jenenge. Dhèwèké lair ing lan gedhé ing lingkungan beragama lan kajèn.

Nalika cilik, dhèwèké lumebu ing Madrasah Tradisional ing Al-Qalaman kanggo sinau nulis, ngitung, lan maca Al-Qur’an. Taun 1882, dhèwèké lumebu ing al-Madrasah al-Watinah al-Islamiah (sekolah nasional Islam) ing Tripoli. Ing Madrasah iki, saliyané basa Arab, uga diwulangake basa Turki lan Prancis lan saliyané kawruh-kawruh agama uga kawruh-kawruh modhèren. Sekolah iki didhegake déning al-Syaikh Husain al-Jisr, sawijining ulama Islam kang diprabawai déning ide-ide modhèren. Ing jaman iku, sekolah-sekolah missi Kristen wis wiwit ana ing Suriah lan akèh narik kawigaten wong tuwo kanggo nglebokaké anak-anaké.

Rasyid Ridha neruske sekolahé ing sawijining satu sekolah agama ing Tripoli, nanging nalika iku gegayutan karo al-Syaikh Husain al-Jisr isih lumaku terus lan guru iki kang dadi pembimbing kanggo dhèwèké. Banjur dhèwèké akèh diprabawai ide-ide Jamaluddin al-Afghani lan Muhammad Abdullah saka kalawarta al-Urwah al-Mustqa, dhèwèké niyat mèlu al-Afghani ing Istambul nanging niyat iku ora kaleksanan, nalika Muhammad Abduh ana ing pembuangan ing Beirut, dhèwèké éntuk kesempatan ketemu lan omong-omongan karo murid-murid al-Afghani kang paling cedhak iki saéngga ninggal kesan apik. Jiwane wis keprabawa déning pamikir-pamikir saka al-Syekh Husain al-Jisr lan kang banjur dikembangake déning ide-ide al-Afghani lan Muhammad Abduh.

Saliyané nyinaoni kawruh lan ide modhèren, Rasyid Ridha uga usul marang guruné supaya nerbitake kalawarta kang bakal nyiarke ide-ide lan pemikirane dhèwèké. Banjur guru lan murid iki nerbitake kalawarta kang banget kaloka, ya iku kalawarta Al-Manar. Penerbitan kalawarta iki kanggo nglanjutake misi kalawarta sadurungé, Al-Urwah Al-Wusqa.

Antara liya, nyebarake ide-ide pembaharuan ing babagan agama, sosial, lan ékonomi; majokake umat Islam lan jernihke ajaran Islam saka paham kang nyimpang; sarta nggugah semangat persatuan umat Islam sajeroning ngadhepi intervensi saka jaba.

Sawisé nerbitke kalawarta Al-Manar, Rasyid Ridha uga aktif nulis lan ngarang buku lan kitab. Saka kuliah tapsir ing Universitas Al-Azhar, Rasyid Ridha kerep nyathet ide-ide anyar kang muncul sajeroning kuliah saka Muhammad Abduh. Banjur cathetan iku disusun kanthi sistematis lan diserahke marang grune kanggo detliti manèh kanggo banjur diterbitke kalawarta Al-Manar. Kumpulan tulisan ngenani kang ana ing kalawarta Al-Manar iki banjur didadèkaké buku, ya iku Tapsir Al-Manar.

Ide-ide pembaharuan wigati saka Rasyid Ridha, antarané, ing babagan agama, pendhidhikan, lan pulitik.

Ing babagan agama, Rasyid Ridha ngomong manawaa umat Islam lemah amarga ora padha ngamalke ajaran-ajaran Islam kang murni kaya kang dipraktekake ing jaman Rasulullah SAW lan para sahabat. Nanging ajaran-ajaran kang nyimpang lan luwih akèh campur karo bid'ah lan khurafat. Dhèwèké negesake manawa umat Islam péngin maju, mula kudu nyekel tenanan marang Alquran lan Sunah.

Ing babagan pendhidhikan, pendhapate Rasyid Ridha umatIslam bakal maju manawa ngwasai babagan iki. Mula dhèwèké ngimbau lan ndorong umat Islam kanggo migunakaké bandhane kanggo pangyasa lembaga-lembaga pendhidhikan. Dhèwèké uga ngadegaké sekolah ing Kairo taun 1912 kang dijenengi Madrasah Ad-Da’wah wa Al-Irsyad.

Ing babagan pulitik, Rasyid Ridha ketarik dekaro ide Ukhuwah Islamiyah (paseduluran Islam). Amarga dhèwèké ndeleng akèh kang njalari kemunduran Islam, antarané amarga perpecahan ing kalangane dhéwé. Mula dhèwèké ngongkon umat Islam supaya ing ngisore siji keyakinan, siji sistem moral, siji sistem pendhidhikan, lan tunduk ing siji sistem ukum ing siji kekuasaan kang béntuke nagara. Nagara kang dikarepake ya iku khilafah (kekhalifahan) kaya jamane Al-khulafa ar-Rasyidin. Dhèwèké nganjurake pembéntukan organisasi Al-jami’ah al-Islamiyah (Persatuan Umat Islam) ing sangisore khalifah.

• Tarikh Al-Ustadz Al-Imama Asy-Syaikh 'Abduh
• Nida' Li Al-Jins Al-Latif
• Al-Wahyu Muhammad
• Yusr Al-Islam wa Usul At-Tasyri' Al-'Am
• Al-Khilafah wa Al-Imamah Al-Uzma
• Muhawarah Al-Muslih wa Al-Muqallid
• Zikra Al-Mulud An-Nabawiy
• Haquq Al-Mar'ah As-Salihah.

Prabawa pamikir Rasyid Ridha lan pemikir liyané tumuwuh ing donya-donya Islam, kalebu Indonésia. Akèh ulama kang kapincut kanggo maca kalawarta Al-Manar lan ngembangaké ide saka Rasyid Ridha. Dhèwèké séda ing Agustus 1935.