Gajih
Gajih utawa ''lipid'' uga bisa diarani lenga hewani ing suhu ruwang, ucul saka awujud kang kenthel lan cuèr.
Ing jero awak, gajèh bisa kanggo sumber ènèrgi kang èfisièn.
Klasifikasi
Miturut Bloor, gajih bisa diperang dadi telung warna:
- Gajih prasaja, ya iku campuran ester asem lemak lan sapérang alkhohol. Tuladhané fat/lenga (TAG/trigliserida).
- Gajih campuran, ya iku ester asem lemak kang ngandhut gugus tambahan saliyané alkhohol lan asem lemak. Tuladhané fosfolipid lan glikolipid.
- Gajih turunan, ya iku zat sangisoré golongan ester asem lemak, alkhohol lan hidropilis. Tuladhané asem lemak, gliserol, alkohol padat, aldehid, keton bodies.
Miturut sipat kimia (dhedhasar réaksi karo basa kuwat)
- Gajih "tersabunkan" (hidrolisis karo basa)(latin: sapo, soap=sabun=garam asem lemak). Tuladhané TAG (triasil gliserol) lan fosfolipid.
- Gajih tak tersabunkan. Tuladhané: sterol (kolesterol), vitamin kang larut ing jero gajih.
Miturut tingkat kejenuhan
1. Asam lemak jenuh
| Jeneng Asam | Struktur | Sumber |
|---|---|---|
| Butirat | CH3(CH2)2CO2H | Gajih saka susu |
| Palmitat | CH3(CH2)14CO2H | Gajih saka hewani lan nabati |
| stearat | CH3(CH2)16CO2H | Gajih saka hewani lan nabati |
2. Asam lemak ora jenuh
| Jeneng Asam | Struktur | Sumber |
|---|---|---|
| Palmitoleat | CH3(CH2)5CH=CH(CH2)7CO2H | Gajih saka hewani lan nabati |
| Oleat | CH3(CH2)7CH=CH(CH2) 7CO2H | Gajih saka hewani lan nabati |
| Linoleat | CH3(CH2)4CH=CHCH2CH=CH(CH2)7CO2H | Minyak nabati |
| linolenat | CH3CH2CH=CHCH2CH=CHCH2=CH(CH2) 7CO2H | Minyak biji rami |
Kagunan
Gajih bisa minangka:
- Kanggo sumber ènergi(duwé kandhutan 9 kkal/g)
- Mbangun mémbran sèl lan bisa diliwati sapérang bahan kang lumebu lan metu saka sèl
- Kanggo ngayomi organ-organ kang wigati utawa kanggo winates jaringan ing jero awak
- njagaawak saka pangaru-aru njaba kaya ta: suhu, borok (infèksi) lan liya-liyané
- Insulator listrik (supaya impuls-impuls syaraf bisa rikat ngrambat)
- Biyantu transport senyawa-senyawa kaya ta vitamin, yèn ing jero getih bisa kanggo métabolisme
Cathetan suku
This article uses material from the Wikipedia Basa Jawa article Gajih, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Isi cumepak kanthi pangayoman CC BY-SA 4.0, kajaba ana katerangan liyané. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Basa Jawa (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.