1917: Yaro

Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento

Yardeki:

Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 1906 • 1907 • 1908 • 1909 • 1910 1911 • 1912 • 1913 • 1914 • 1915 1916 • 1917 • 1918 • 1919 • 1920 1921 • 1922 • 1923 • 1924 • 1925 1926 • 1927 • 1928 • 1929 • 1930 1931 • 1932 • 1933 • 1934 • 1935 1936 • 1937 • 1938 • 1939 • 1940 1941 • 1942 • 1943 • 1944 • 1945 1946 • 1947 • 1948 • 1949 • 1950 1951 • 1952 • 1953 • 1954 • 1955 1956 • 1957 • 1958 • 1959 • 1960 1961 • 1962 • 1963 • 1964 • 1965 1966 • 1967 • 1968 • 1969 • 1970 1971 • 1972 • 1973 • 1974 • 1975 1976 • 1977 • 1978 • 1979 • 1980 1981 • 1982 • 1983 • 1984 • 1985 1986 • 1987 • 1988 • 1989 • 1990 1991 • 1992 • 1993 • 1994 • 1995 1996 • 1997 • 1998 • 1999 • 2000

La yaro 1917 (MCMXVII per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye lundio segun Gregoriala kalendario, ed ordinara yaro komencinta ye sundio segun Juliala kalendario. Ol esis la 917ma yaro di la 2ma yarmilo, la 17ma yaro di la 20ma yarcento e la 18ma yaro di la yari 1910a. Kande 1917 komencis, Gregoriala kalendario esis 13 dii avan Juliala kalendario.

Mondo

• Unesma mondomilito duras.

Europa

• Januaro - Unesma mondomilito: Austria-Hungaria e Bulgaria kontrolas granda parto di Rumania.
• Angla regnanto-familio abandonas sua Germana nomi e tituli e prenas familiala nomo Windsor.
• 2ma di marto - Caro Nikolai la 2ma di Rusia abdikas.
• 8ma di marto - Komencas la Revoluciono di Februaro en Rusa Imperio, kun protesto di mulieri pro la manko di pano.
• 15ma di marto - Pos la "Revoluciono di Februaro", caro Nikolai la 2ma di Rusia revokesas.
• 16ma di aprilo - Vladimir Lenin arivas a Petrograd (la nuna Sankt-Peterburg) pos exilo en Suisia.
• 7ma di junio - Unesma mondomilito: Unionita Rejio vinkas batalio di Messines kontre Germana trupi.
• 30ma di junio - Unesma mondomilito: Unesma Usana trupi desembarkas en Saint-Nazaire, Francia.
• 31ma di julio til 6ma di novembro - Unesma mondomilito: eventas la Triesma batalio di Ypres, en qua federiti vinkos.
• 14ma di septembro - Rusia divenas republiko.

 

• 7ma di novembro - En Petrograd, Rusia, komencas tale nomizita Revoluciono di Oktobro. (La dato esis 25ma di oktobro en lora Rusa kalendario). Bolsheviki kreis revolucionala militala komitato en Petrograd, duktata da Lev Trocki; ye la 7ma di novembro li komencas okupar edifici di la guvernerio, e ye la sequanta dio li kaptos, kun ne-multa rezisto, la Vintrala Palaco, loko di lora provizora guvernado di Alexandr Kerenski.
• 16ma di novembro - Georges Clemenceau divenas chefministro di Francia.
• 20ma di novembro - Ukraina proklamas sua nedependo.
• 26ma di novembro - Bolsheviki signatas paco-pakto kun Germana imperio.
• 27ma di novembro - Pehr Evind Svinhufvud elektesas chefministro di Finlando.
• 6ma di decembro - Finlando proklamas su nedependanta.
• 15ma di decembro - Unesma mondomilito: Armistico inter Germana imperio e Rusia signatesas.
• 31ma di decembro - Sovnarkom (konsilistaro di komisarii dil populo) agnoskas la nedependo di Finlando.

Azia

• 6ma di junio - Unesma mondomilito: Britaniana kolonelo T. E. Lawrence komandas Arabi kontre Otoman imperio, e li konquestas Aqaba.
• Deklaro di Balfour promisas a Judi hemolando en Palestina.
• Britaniana trupi konquestas Bagdad ed Ierusalem.
• Che Republiko Chinia, Sun Yatsen komencas batalio por la povo, til 1925.

Afrika

• En Etiopia, l'imperiestro mortas e Ras (= Princo) Tafari divenas regento. Pose Ras Tafari divenos konocata kom imperiestro Haile Selassie.
• Germana trupi en estal Afrika kontroversas Britaniani e Portugalani en Mahiwa. Germani retretas a Mozambik.

Nord-Amerika

• 5ma di februaro - La nuna konstituco di Mexikia adoptesas.
• 6ma di aprilo - Unesma mondomilito: Usa deklaras milito kontre Germana imperio.
• La kompanio Cutex portas a butiki lako por ungli.

Central Amerika

• 1ma di januaro - Emiliano Chamorro Vargas elektesas prezidanto di Nikaragua.
• 25ma di januaro - Usa kompras la nuna Virgin-Insuli Usana de Dania po 25 milion dolari. Ye la 31ma di marto l'insuli divenas Usana teritorio.
• 4ma di mayo - Nikaragua ruptas diplomacala relati kun Germana imperio dum l'Unesma mondomilito.

Sud-Amerika

• 5ma di aprilo - Germana submara navo sinkas Braziliana navo Paraná.
• Julio - Eventas generala striko en Sao Paulo, Brazilia.
• 26ma di oktobro - Brazilia deklaras milito kontre Germana imperio.

• 16ma di januaro - Justin Ahomadégbé-Tomêtin, prezidanto di Benin (m. 2002)

 

• 24ma di januaro - Ernest Borgnine, Usan aktoro (m. 2012)
• 25ma di januaro - Jânio Quadros, prezidanto di Brazilia (m. 1992)
• 25ma di januaro - Ilya Prigogine, Rusa-Belgiana fizikisto e kemiisto, Nobel-laureato pri kemio (m. 2003)
• 6ma di februaro - Zsa Zsa Gabor, Hungara cinem-aktorino (m. 2016)
• 11ma di februaro - Sidney Sheldon, Usana skriptisto (m. 2007)
• 14ma di februaro - Herbert A. Hauptman, Usana matematikisto, Nobel-laureato pri kemio (m. 2011)
• 21ma di februaro - Victor Marijnen, chefministro di Nederlando (m. 1975)

 

• 25ma di februaro - Anthony Burgess, Britaniana skriptisto, poeto, kritikisto di literaturo, tradukisto, jurnalisto e skriptisto por teatro (m. 1993)
• 24ma di marto - John Cowdery Kendrew, Britaniana biologiisto, Nobel-laureato pri kemio (m. 1997)
• 24ma di marto - Constantine Andreou, Greka piktisto e skultisto (m. 2007)
• 26ma di marto - Rufus Thomas, Usana kantisto (m. 2001)
• 10ma di aprilo - Robert Burns Woodward, Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1979)
• 12ma di aprilo - Džemal Bijedić, chefministro di Yugoslavia (m. 1977)

 

• 25ma di aprilo - Ella Fitzgerald, Usana kantisto (m. 1996)
• 3ma di mayo - Kiro Gligorov, prezidanto di Norda Macedonia (m. 2012)
• 16ma di mayo - Juan Rulfo, Mexikiana skriptisto (m. 1986)
• 16ma di mayo - George Gaynes, Finlandan-Usana kantisto ed aktoro (m. 2016)
• 29ma di mayo - John Fitzgerald Kennedy, prezidanto di Usa (m. 1963)
• 1ma di junio - William Standish Knowles, Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 2012)

 

• 7ma di junio - Dean Martin, Usan aktoro (m. 1995)
• 9ma di junio - Eric John Hobsbawm, Angla historiisto (m. 2012)
• 15ma di junio - John Bennett Fenn, Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 2010)
• 7ma di julio - Fidel Sánchez Hernández, prezidanto di Salvador (m. 2003)
• 12ma di julio - Andrew Wyeth, Usana piktisto (m. 2009)
• 15ma di julio - Nur Muhammad Taraki, prezidanto di Afganistan (m. 1979)
• 17ma di julio - Phyllis Diller, Usan aktorino (m. 2012)
• 17ma di julio - Kenan Evren, prezidanto di Turkia (m. 2015)
• 6ma di agosto - Robert Mitchum, Usan aktoro (m. 1997)
• 15ma di agosto - Óscar Romero, arkiepiskopo di Salvador (m. 1980)
• 15ma di agosto - Jack Lynch, chefministro (Taoiseach) di Republiko Irlando (m. 1999)
• 21ma di agosto - Leonid Hurwicz, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 2008)
• 22ma di agosto - John Lee Hooker, Usana blues-muzikisto (m. 2001)
• 7ma di septembro - John Warcup Cornforth, Australiana kemiisto, Nobel-laureato (m. 2013)
• 11ma di septembro - Ferdinand Marcos, diktatoro di Filipini (m. 1989)
• 30ma di septembro - Park Chung-hee, prezidanto di Sud-Korea (m. 1979)

 

• 2ma di oktobro - Christian de Duve, Belga biologiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 2013)
• 4ma di oktobro - Violeta Parra, Chiliana kantistino e piktistino (m. 1967)
• 8ma di oktobro - Rodney Robert Porter, Britaniana biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1985)
• 9ma di oktobro - Kusuo Kitamura, Japoniana natisto (m. 1996)
• 10ma di oktobro - Thelonious Monk, Usana jazo-muzikisto (m. 1982)
• 21ma di oktobro - Dizzy Gillespie, Usana jazo-muzikisto (m. 1993)
• 19ma di novembro - Indira Gandhi, chefministro di India (m. 1984)
• 22ma di novembro - Andrew Huxley, Britaniana fiziologiisto, Nobel-laureato (m. 2012)
• 3ma di decembro - Manuel Solís Palma, prezidanto di Panama (m. 2009)
• 9ma di decembro - Leo James Rainwater, Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1986)
• 16ma di decembro - Arthur C. Clarke, Britaniana skriptisto (m. 2008)
• 17ma di decembro - Kriangsak Chomanan, chefministro di Tailando (m. 2003)
• 21ma di decembro - Heinrich Böll, Germana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (m. 1985)

• 5ma di februaro - Jaber la 2ma Al-Sabah, sheiko di Kuwait (n. 1860)

 

• 16ma di februaro - Octave Mirbeau, Franca skriptisto (n. 1848)
• 11ma di februaro - Oswaldo Cruz, Braziliana mediko (n. 1872)
• 17ma di februaro - Carolus-Duran, pseudonimo di Charles Auguste Émile Durand, Franca piktisto (n. 1837)
• 6ma di marto - Jules Vandenpeereboom, chefministro di Belgia (n. 1843)
• 31ma di marto - Emil Adolf von Behring, Germana fiziologiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1854)
• 1ma di aprilo - Scott Joplin, Usana kompozisto (n. 1868)
• 14ma di aprilo - Ludwig Zamenhof, kreinto di Esperanto (n. 1859)
• 23ma di aprilo - Robert Koehler, Germana piktisto (n. 1850)
• 1ma di mayo - José Enrique Rodó, Uruguayana skriptisto (n. 1871)
• 17ma di junio - José Manuel Pando Solares, prezidanto di Bolivia (n. 1849)
• 18ma di junio - Titu Maiorescu, chefministro di Rumania (n. 1840)
• 22ma di junio - Kristian Zahrtmann, Dana piktisto (n. 1843)
• 29ma di junio - Frans Schollaert, chefministro di Belgia (n. 1851)
• 30ma di junio - Antonio de La Gándara, Franca piktisto (n. 1861)
• 12ma di julio - Hugo Simberg, Finlandana piktisto (n. 1873)
• 27ma di julio - Emil Theodor Kocher, Suisa mediko, Nobel-laureato (n. 1841)
• 1ma di agosto - Enric Prat de la Riba, Kataluniana politikisto (n. 1870)

 

• 13ma di agosto - Eduard Buchner, Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1860)
• 20ma di agosto - Adolf von Baeyer, Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1835)
• 27ma di septembro - Edgar Degas, Franca piktisto (n. 1834)
• 15ma di oktobro - Mata Hari (alias Margaretha Geertruida Zelle), Nederlandana dansisto, judikita kom Germana spionino (n. 1876)
• 23ma di oktobro - Eugène Grasset, Suisa piktisto e desegnisto (n. 1845)
• 15ma di novembro - Émile Durkheim, Franca sociologo (n. 1858)
• 17ma di novembro - Auguste Rodin, Franca skultisto (n. 1840)
• 10ma di decembro - Mackenzie Bowell, chefministro di Kanada (n. 1823)
• 20ma di decembro - Frederick McCubbin, Australiana piktisto (n. 1855)

• Fiziko: Charles Glover Barkla
• Kemio: ne premiizita
• Fiziologio o Medicino: ne premiizita
• Literaturo: Karl Adolph Gjellerup, Henrik Pontoppidan
• Paco: Internaciona Komitato di la Reda Kruco en Genève