Sir Abubakar Tafawa Balewa KBE PC (December 1912 – 15 Jenụarị 1966) bụ onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị Naijiria nke jere ozi dị ka onye mbụ na naanị onye isi ala Naijiria na nnwere onwe. N'ịbụ onye Anglophile na-achọghị mgbanwe, ọ masịrị ka ya na ndị Britain nọgide na-enwe mmekọrịta chiri anya. N'ime afọ ole na ole mbụ ọ nọ n'ọkwa ọchịchị dịka praịm minista, Naijiria bụ ọchịchị onye ọchịchị na-achị ebe Elizabeth II na-achị dị ka Queen of Nigeria, ruo mgbe Nigeria ghọrọ mba na 1963. Ọ bụ ma onye na-agbachitere ọdịmma pụrụ iche nke Northern na onye na-akwado mgbanwe na ịdị n'otu Naijiria..
ụdịekere | nwoke |
---|---|
mba o sị | Naijiria |
aha n'asụsụ obodo | Abubakar Tafawa Balewa |
Aha enyere | Abubakar, Tafawa Balewa |
Ụbọchị ọmụmụ ya | 1912 |
Ebe ọmụmụ | Bauchi, Tafawa Balewa |
Ụbọchị ọnwụ ya | 15 Jenụwarị 1966, 1966 |
Ebe ọ nwụrụ | Lagos |
Ụdị ọnwụ | Ịgbụ mmadụ |
Ebe olili | Bauchi |
Asụsụ obodo | Asụsụ Hausa |
asụsụ ọ na-asụ, na-ede ma ọ bụ were na-ebinye aka | Bekee, Asụsụ Hausa, pidgin Naịjirịa |
Ọrụ ọ na-arụ | Onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị, diplomat, Odee akwụkwọ, official |
Ọkwá o ji | Prime Minister of Nigeria |
ebe agụmakwụkwọ | University of London, Barewa College |
onye otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị | Northern People's Congress |
okpukpere chi/echiche ụwa | Okpukpere Alakụba |
dị na ngalaba nhazi mpaghara | Ȯra Bawuchi, Tafawa Balewa |
Ihe nrite | Knight Commander of the Order of the British Empire |
A mụrụ Abubakar Tafawa Balewa na Disemba 1912 na Bauchi State nke oge a, na Northern Nigeria Protectorate. Bauchi Steeti Northern Nigeria Protectorate Nna Balewa, Yakubu Dan Zala, bụ onye agbụrụ Gere, nne ya Fatima Inna bụ onye agbamakwụkwọ Gere na Fulani. Gere Fulani Nna ya rụrụ ọrụ n'ụlọ onye isi distrikti nke Lere, distrikti dị na Bauchi Emirate. Eze nke Bauchi
Balewa malitere akwukwo n'ulo akwukwo Qur'an di na Bauchi; mgbe ndị ọchịchị colonial nke ndịda malitere ịkwado maka agụmakwụkwọ ọdịda anyanwụ na mpaghara Northern, Balewa so na ụmụaka e zigara na Tafawa Balewa Elementary School, mgbe ụlọ akwụkwọ Qur'an gasịrị. Mgbe nke ahụ gasịrị, ọ gakwara n'ụlọ akwụkwọ Bauchi Provincial.[1] Dị ka ọtụtụ ndị ha na ya dịkọrọ ndụ, ọ gụrụ akwụkwọ na Barewa College, nke a na-akpọ Katsina College mgbe ahụ, ebe ọ bụ nwa akwụkwọ nọmba 145. Ahmadu Rabah, onye e mechara mara Ahmadu Bello, bụ nwata akwụkwọ 87 ma bụrụ afọ abụọ ka ọ dị afọ abụọ, ebe Abubakar Imam bụ onye nkụzi. afọ n'ihu ya.[2] Kọleji ahụ dị ọtụtụ kilomita site na Bauchi ma ọ nọghị nso ọdụ ụgbọ oloko ma ọ bụ ụgbọ njem ọha. N'oge ezumike, nke bụ ugboro abụọ n'afọ, Balewa ji ụkwụ laa, njem karịrị narị kilomita anọ. Ọ na-eji ụkwụ gaa ihe dị ka kilomita iri anọ kwa ụbọchị, tupu ọ chọta ebe izu ike n'otu obodo dị nso. Na mkpokọta, njem ahụ were ya ụbọchị iri.[1]
N'ọnwa Jenụwarị n'afọ 1960, Eze Nwanyị Elizabeth nke Abụọ mere Balewa knight dị ka Knight Commander nke Order of the British Empire. Elizabeth nke Abụọ Order nke Alaeze Ukwu Britain E nyere ya nzere doctorate na Mahadum Sheffield na Mee 1960. Mahadum Sheffield E nyekwara ya nzere doctorate nke iwu site na Mahadum New York na July 1961. Mahadum New York
E debere onyinyo Balewa na 5 Naira Note. Naira A na-akpọ Mahadum Abubakar Tafawa Balewa na Sir Abubakar tafawa Bailawa Bauchi State International Airport na Bauchi iji sọpụrụ ya. Abubakar Tafawa Balewa Mahadum Sir Abubakar tafawa Bailawa Bauchi State International Airport Bauchi
A kọwara Balewa dị ka onye dị umeala n'obi na onye na-eme onwe ya. Mgbe ọ nwụrụ, nnukwu akụ ya gụnyere ụlọ ya na Bauchi na ugbo dị 50 acres ebe ọ na-aga ezumike mgbe ọ chọrọ izu ike. Ugbo ahụ dị n'ụzọ na-aga n'obodo Tafawa Balewa ihe dị ka kilomita itoolu na mpụga Bauchi; ọtụtụ mkpebi gọọmentị na-eme mgbe ha nọ n'ọchịchị na ugbo ahụ. Balewa lụrụ ụmụ nwanyị anọ mụrụ ya ụmụ iri na itoolu.
This article uses material from the Wikipedia Ìgbò article Abubakar Tafawa Balewa, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ọdịnaya dị n'okpuru CC BY-SA 4.0 belụsọ na edere ya otú ọzọ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ìgbò (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.