Իրաւաբանութիւն, իրաւունքի մասին գիտութիւնը : Իրաւաբանները կը զբաղին իրաւունքի բնոյթի եւ զարգացման համակարգուած պարզաբանմամբ, կը բացայայտեն այն սկզբունքները, որոնց վրայ հիմնուած է կամ պէտք է հիմնուած ըլլայ իրաւունքը` ներառեալ անոր կապը այլ հաստատութիւններու եւ գործելակերպերու, օրինակ` բարոյականութեան հետ, ինչպէս նաեւ կը բացայայտեն անոր ներքին գործելակերպը : «Իրաւունքը» կրնայ ըլլալ գործող եւ բնական (այստեղէն է «բնական իրաւագիտութիւն» կարեւոր աւանդոյթը) կամ նոյնիսկ ներկայացուած որպէս կարգաւորիչ օրէնսգիրք, որ պաշտօնական իրաւական համակարգի բաղկացուցիչ մասը չէ: Կրնայ թուիլ, թէ այս խնդիրներու վերացական բնոյթը կը հեռացնէ իրաւաբանութիւնը իրաւունքի բովանդակութենէն, սակայն սկզբունքները, որոնք իրաւաբանութիւնը կ'ուսումնասիրէ կամ կը նկարագրէ, կը կազմեն (կրնան կազմել) իրաւաբաններու գործելակերպի բաղկացուցիչ մասը կամ կը կիրառեն (կրնան կիրառկել) իրաւական համակարգի շրջանակներուն մէջ: Հետեւաբար, իրաւունքի եւ իրաւագիտութեան կապը կը նմանի քաղաքականութեան եւ քաղաքագիտութեան կապին:
Կամքը կ'իշխէ այն տեսութեան, ըստ որու անհատական կամքը քաղաքացիական իրաւունքի սկզբնաղբիւրն է: Կամքը անհրաժեշտ տարրն է ցանկացած իրաւաբանական գործարքի, որ ինքնին կամքի դրսեւորում է եւ կը յանգեցնէ իրաւաբանական այնպիսի հետեւանքներու, ինչպիսին ցանկացած են կողմերը եւ միայն այն պատճառով, որ անոնք այդ կամեցեր են: Ուստի անվաւեր կը համարուի այն գործարքը, որ իրականացուած է առնութեամբ, խաբէութեամբ կամ սխալմունքով, քանի որ այդպիսի գործարքը չի հանդիսանար մասնակիցներու իրական, գիտակցուած կամքի դրսեւորում: Քրէական իրաւունքի ոլորտին մէջ կամքը կ'ընդգրկէ գործունէութեան դրդապատճառները, գործիչի նպատակները եւ կատարուած գործողութիւններէն անհրաժեշտաբար կամ պատահաբար բխող հետեւանքներու կանխատեսումը:
This article uses material from the Wikipedia Արեւմտահայերէն article Իրաւաբանութիւն, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Արեւմտահայերէն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.