She fishigagh, maddaghteyr, rollageyder, fallsoonagh najoor, far-chemmigagh as jeeoilagh Sostynagh va'n Reejerey Isaac Newton (4 Jerrey Geuree 1643 – 31 Mayrnt 1727 ).
Ta enney share er kyndagh rish yn obbyr ren eh er leighyn gleashaght, reayrt-oaylleeaght, ym-hayrn, as calcalys. Ayns 1687, hoilshee eh magh lioar va enmyssit Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Ladjyn son "Prinsabylyn Maddaghtoil jeh Fallsoonys y Najoor"; enmyssit Principia dy mennick chammah) raad chur eh magh e heiltynys er yn ym-hayrn cadjin as er tree leighyn y ghleashaght.
Isaac Newton | |
---|---|
Cochaslys Isaac Newton liorish Godfrey Kneller (1689) | |
Ruggit | 25 Mee ny Nollick 1642 (ayns feaillere Yool), 4 Jerrey Geuree 1643, 1642 Woolsthorpe-by-Colsterworth, Lincolnshire, Reeriaght Hostyn |
Hooar baase | 31 Mayrnt 1727, 20 Mayrnt 1727 (ayns feaillere Yool), 1727 Kensington, Middlesex, Reeriaght y Vretyn Vooar |
Boayl oanluckee | Abban y Vannishter Heear |
Ynnyd beaghee | Sostyn |
Seyraanaght | Reeriaght Hostyn Reeriaght y Vretyn Vooar Reeriaght Unnaneysit |
Çhengey | Ladjyn · Baarle |
Keird | maddaghteyr · fallsoonagh · fishigagh · rollageyder · jeeoilagh · ynlaghteyr · far-chemmigagh · politickeyr · yl-oayllee · ynseyder ollooscoill · screeudeyr neu-farskeealagh · fishigagh sheiltynagh · kemmigagh · jeeoilagh · rollageydagh · screeudeyr · mintmaster (en) · sheanseyr · executive (en) |
Failleyderyn | Ollooscoill Cambridge |
Ynsagh | Ollooscoill Cambridge The King's School, Grantham (en) (1655 - 1659) Colleish y Trinaid, Cambridge (Mean Souree 1661 - Luanistyn 1665) Bachelor of Arts (en) Colleish y Trinaid, Cambridge (Averil 1667 - 1668) Master of Arts (en) |
Ayr | Isaac Newton Sr. |
Moir | Hannah Ayscough |
Enmys | Member of the 1689-90 Parliament (en) Warden of the Mint (en) Master of the Mint (en) eaghtyrane y Çheshaght Reeoil Member of the 1701-02 Parliament (en) Olloo Lucasagh y Vaddaght |
Partee politickagh | Whigs (en) |
Olteynys boayrd | y Çheshaght Reeoil |
Credjue | nontrinitarianism (en) |
Aundyryn | |
Kianglaghyn fysseree as sheshoil | |
Hrogg Newton y chied odreayrtan aahoilshagh ayns 1668. Chammah's shen, lhiassee eh sheiltynys y tollysh va bunnit er y vaght raad ta prismey jeechummey yn soilshey bane stiagh ayns daaghyn y ghoal twoaie. Ta lhiassaghey y chalcalys rheynnit magh eddyr eshyn as Gottfried Leibniz chammah.
Ren smooinaghtyn Newton er y toilshey, y ghleashaght, as yn ym-hayrn kioneys er yn ishig harrish y chied tree eashyn elley derrey dy row ad lhiassit liorish sheiltynys y chonastaght liorish Albert Einstein.
Va Newton jeant ny reejerey ayns 1705 liorish y Venrein Onnee as cheau eh ny tree eashyn jerrinagh echey ayns Lunnin raad v'eh ny Wardoon (1696–1699) as ny Vainshtyr (1699–1727) er y Thie Cooinnee Reeoil, chammah as eaghtyrane er y Çheshaght Reeoil (1703–1727).
This article uses material from the Wikipedia Gaelg article Isaac Newton, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Gaelg (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.