Declaración Dos Dereitos Da Muller E Da Cidadá: Obra de Olympe de Gouges

A evolución do concepto dos dereitos humanos foi acorde coas épocas e os acontecementos. En 1776 foi recollido por primeira vez na Declaración de Dereitos de Virxinia (EUA) e en 1789 na Declaración dos dereitos do home e do cidadán, froito da Revolución Francesa. En ningún destes documentos se consideraron as mulleres.^{[Cómpre referencia]} De feito, como se di no prólogo da Declaración dos dereitos da muller e da cidadá :

"o home pretende beneficiarse da revolución e reclamar os seus dereitos á igualdade, e nada máis)"

O texto foi escrito e asinado por Olympe de Gouges en 1791. O texto e a introdución estaban adicados á raíña María Antonieta. A estrutura da declaración calcaba a da Declaración dos dereitos do home e do cidadán de 1789. Nela reivindicaba a igualdade de dereitos entre homes e mulleres xa que non fora recollida no texto aprobado pola Asemblea Nacional.

A dedicatoria á raíña faise por medio do texto en forma de carta que precede á propia declaración, titulado " À la reine". Nel ráchanse os formalismos habituais, optando Olympe de Gouges por un estilo marcadamente directo. A autora solicita o apoio da raíña para a causa da igualdade entre homes e mulleres, para que deste xeito esta empresa poida gañar en importancia e acelerarse os seus resultados.

A declaración tivo pouca difusión na súa época, a diferenza de Vindicación dos dereitos da muller escrita e publicada en 1792 por Mary Wollstonecraft. Caeu un pouco no esquecemento, xa que só se editaron algunhas partes do texto en 1840 e houbo que agardar a 1986 para acceder o texto completo, na edición de Benoîte Groult.

A Declaración dos dereitos da muller e a cidadá, tachada de mera copia adaptada ao tema das mulleres, constitúe por si mesma unha alegación brillante e radical ^{[Cómpre referencia]} en favor das reivindicacións femininas e unha proclama auténtica da universalización dos dereitos humanos.

Olympe denunciaba que a revolución esquecía as mulleres no seu proxecto de igualdade e liberdade. Defendía que: "a muller nace libre e debe permanecer igual ao home en dereitos" e que "a Lei debe ser a expresión da vontade xeral; tódalas Cidadás e os Cidadáns deben contribuír, persoalmente ou por medio dos seus representantes, á súa formación".

Así mesmo, Olympe de Gouges reclamaba un trato igualitario cara ás mulleres en tódolos ámbitos da vida tanto públicos como privados: dereito ao voto e á propiedade privada, poder participar na educación e no exército, e exercer cargos públicos, chegando incluso a pedir a igualdade de poder na familia e na Igrexa.^{[Cómpre referencia]}

Porén, parece que Olympe de Gouges non cría que mulleres e os homes fosen iguais. Ao contrario que a maioría das teóricas da igualdade, pensaba que había dúas naturezas distintas para homes e para mulleres, e que a das mulleres era superior. Esa convicción das dúas naturezas é palpable no texto que precede a declaración. ^{[Cómpre referencia]}

Porén, a formulación feminista non era compartida polos homes que dirixían a revolución,^{[Cómpre referencia]} incluso entre os máis radicais deles. Foi tachada de traidora á revolución por opoñerse á pena de morte contra o rei Lois XVI e a súa familia, converténdose nun obxectivo do terror xacobino ao manifestarse contra Robespierre e Marat e a represión xacobina. Foi guillotinada en 1793.

Bibliografía

• GUÉRIN, D. La lucha de clases en el apogeo de la Revolución Francesa, 1793-1795. Madrid, 1974, Alianza Editorial

Outros artigos

• Declaración dos dereitos do home e do cidadán
• Dereitos Humanos
• Olympe de Gouges
• Revolución Francesa

Ligazóns externas

• Declaración dos dereitos da muller e da cidadá (en castelán)