Is oifigeach rialtais agus taidhleoir Meiriceánach é Antony John Blinken (rugadh 16 Aibreán, 1962) atá ar seirbhís ó 26 Eanáir 2021 mar an 71ú rúnaí stáit de chuid na Stát Aontaithe.
Roimhe seo bhí sé ina leaschomhairleoir slándála náisiúnta ó 2013 go 2015 agus ina leas-rúnaí stáit ó 2015 go 2017 faoin Uachtarán Barack Obama.
Le linn riarachán Clinton, bhí Blinken ar seirbhís sa Roinn Stáit agus i bpoist shinsearacha ar an gComhairle Slándála Náisiúnta ó 1994 go 2001. Bhí sé ina chomhalta sinsearach san Ionad um Staidéar Straitéiseach agus Idirnáisiúnta ó 2001 go 2002. Mhol sé ionradh na hIaráice in 2003 le linn dó a bheith ina stiúrthóir foirne Daonlathach ar Choiste Caidreamh Eachtrach an tSeanaid ó 2002 go 2008. Bhí sé ina chomhairleoir beartais eachtraigh d’ fheachtas uachtaránachta Joe Biden in 2008, sular thug sé comhairle don aistriú uachtaránachta Obama-Biden .
Ó 2009 go 2013, bhí Blinken ina leas-chúntóir don uachtarán agus ina chomhairleoir slándála náisiúnta don leasuachtarán. Le linn a thréimhse i riarachán Obama, chuidigh sé le polasaí SAM a chur le chéile ar an Afganastáin, an Phacastáin, agus clár núicléach na hIaráine. Tar éis dó seirbhís rialtais a fhágáil, bhog Blinken isteach san earnáil phríobháideach, ag comhbhunú WestExec Advisors, gnólacht comhairliúcháin. D’fhill Blinken ar an rialtas ar dtús mar chomhairleoir beartais eachtraigh d’ fheachtas uachtaránachta 2020 Biden, ansin mar rogha Biden don rúnaí stáit, post a dhearbhaigh an Seanad dó ar 26 Eanáir, 2021.
Rugadh Blinken ar 16 Aibreán, 1962, in Yonkers, Nua-Eabhrac, do thuismitheoirí Giúdacha, Judith (Frehm) agus Donald M. Blinken, a bhí ar seirbhís níos déanaí mar ambasadóir SAM san Ungáir. Giúdaigh Ungárach ba ea a sheantuismitheoirí mháthartha. Bhí uncail Blinken, Alan Blinken, mar ambasadóir na Stát Aontaithe chun na Beilge. Bhí a sheanathair, Maurice Henry Blinken, ina thacadóir luath d’Iosrael a rinne staidéar ar a inmharthanacht eacnamaíoch, agus b’é Meir Blinken, scríbhneoir Giúdaise, a shin-seanathair.
D’fhreastail Blinken ar Scoil Dalton i gCathair Nua-Eabhrac go dtí 1971. Bhog sé go Páras ansin lena mháthair Judith agus Samuel Pisar, a phós sí tar éis di colscartha ó Blinken. Ina éisteacht daingniúcháin, d'inis Blinken scéal a leasathair, a bhí ar an t-aon duine a tháinig slán ón Uileloscadh de 900 leanbh a scoile sa Pholainn. Fuair Pisar tearmann in tanc SAM tar éis dó briseadh isteach san fhoraois le linn máirseáil bháis Naitsíoch. I bPáras, d'fhreastail Blinken ar École Jeannine Manuel.
D’fhreastail Blinken ar Ollscoil Harvard ó 1980 go 1984, áit a rinne sé staidéar sóisialta mar phríomhábharmar. Bhí sé ina chomheagarthóir ar nuachtán laethúil mac léinn Harvard, The Harvard Crimson, agus scríobh sé roinnt alt ar chúrsaí reatha. Tar éis dó céim a bhaint amach ó Harvard, d'oibrigh Blinken mar intéirneach do The New Republic ar feadh thart ar bhliain. Ghnóthaigh sé JD ó Scoil Dlí Columbia i 1988 agus chleacht sé an dlí i gCathair Nua-Eabhrac agus i bPáras. D'oibrigh Blinken lena athair chun airgead a bhailiú do Michael Dukakis, an t-ainmní Daonlathach i dtoghchán uachtaránachta na Stát Aontaithe 1988.
Ina mhonagraf Ally versus Ally: America, Europe, and the Siberian Pipeline Crisis (1987), d’áitigh Blinken nach raibh sé chomh suntasach do leasanna Mheiriceá brú taidhleoireachta a chur ar an Aontas Sóivéadach le linn géarchéime píblíne na Sibéire ná caidreamh láidir a chothú idir na Stáit Aontaithe agus an Eoraip. Bhí Ally versus Ally bunaithe ar thráchtas fochéime Blinken.
Bhí poist shinsearacha i mbeartas eachtrach ag Blinken in dhá riarachán le fiche bliain anuas. Bhí sé ina bhall d’fhoireann National Security Council (NSC) ó 1994 go 2001. Ó 1994 go 1998, bhí Blinken ina chúntóir speisialta don uachtarán agus don stiúrthóir sinsearach don phleanáil straitéiseach agus do stiúrthóir sinsearach NSC le haghaidh scríbhneoireachta cainte. Ó 1999 go 2001, bhí sé ina chúntóir speisialta don uachtarán agus don stiúrthóir sinsearach do ghnóthaí Eorpacha agus Cheanada.
This article uses material from the Wikipedia Gaeilge article Tony Blinken, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Gaeilge (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.