سیاره کوتوله
سیارهٔ کوتوله (به انگلیسی: Dwarf planet) در تعریف اتحادیهٔ بین‌المللی اخترشناسی (مرجع رسمی برای نوآوردن زبان‌زدها و واژه‌های مربوط به اخترشناسی) از برخی جرم‌های آسمانی در منظومهٔ شمسی، جرمی دارای ۴ ویژگی زیر است:
 سرس (۱۸۰۱) |  پلوتون (۱۹۳۰) | ||||
 اریس (۲۰۰۵) |  ماکی‌ماکی (۲۰۰۵) |  هائومیا (۲۰۰۴) | |||
پنج سیارهٔ کوتولهٔ تأییدشده:
| |||||
۱. در مداری به دور خورشید می‌گردد.
۲. آنقدر جرم دارد تا خودگرانی آن بر نیروهای جسم صلب غلبه کرده، جسمی با تعادل هیدرواستاتیک (تقریباً گِرد) به وجود آید.
۳. تمام مسیر (مدار) خود را از اجرام ریز و درشت جارو نکرده‌است (آن‌ها جذب یا دفع نکرده)
حد بالا و پایینی برای اندازه و جرم سیاره‌های کوتوله، دقیقاً مشخص نشده‌است. البته حد پایین را تعادل هیدرواستاتیک تعیین می‌کند، اما اندازه‌ای که در آن، این تعادل را برقرار می‌سازد، ممکن است با توجه به ترکیب و تاریخچهٔ جسم تغییر کند. برآورد می‌شود که در سال‌های پیشِ رو، ۴۰ تا ۵۰ سیارهٔ کوتوله کشف شود. در حال حاضر پنج سیارهٔ کوتوله در سامانه خورشیدی به ثبت رسیده است. مثلاً سیاره‌های کوتولهٔ سرس، پلوتون، هائومیا، ماکی‌ماکی و اریس. سِرس پیش از این یک سیارک به حساب می‌آمد، پلوتون یک سیاره بود، و اریس که با نام زینا (Xena) نیز شناخته می‌شود، نخستین جسم فرانپتونی بود که دریافتند کمی از سیارهٔ مادر پلوتون بزرگ‌تر است.
جستارهای وابسته
منابع و پانویس
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Dwarf planet». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۸ آوریل ۲۰۱۵.
- کارتونن، هانو. مبانی ستاره‌شناسی. ترجمهٔ غلامرضا شاه‌علی. شیراز: انتشارات شاهچراغ. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۲۶۳۲-۷۴-۹.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article سیاره کوتوله, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.