رسانندهٔ خدمات اینترنتی یا رسا که از آن با وامواژه آیاسپی (به انگلیسی: ISP, مخفف Internet Service Provider) نیز یاد میشود، واسطهٔ دسترسی کاربران به اینترنت است.
این شرکتها از خطوط ارتباطی پرسرعت برای دریافت حجم بالای اطلاعات اینترنت و فرستادن دادههای ارسالی کاربران به سرورها بهره میبرند.
در ایران سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با ارائه دو نوع مجوز به نامهای پروانه ارتباطات ثابت (FCP) و خدمات ارتباطی ثابت (SERVECO) ارائه خدمات اینترنتی را کنترل و پایش میکند.
خدمات اینترنتی معمولاً توسط ISPها ارائه میشوند که شامل اتصال به اینترنت، حمل و نقل اینترنتی، ثبت نام دامنه ، میزبانی وب، سرویس یوزنت و میزبانی سرور هستند.
ISPها معمولاً به عنوان دروازه ای هستند که به کاربران اجازه دسترسی به همه چیزهای موجود در اینترنت را میدهند.
درابتدا از اینترنت (در اصل ابتدا ARPAnet بوده) به عنوان شبکه ای استفاده میشد که اتصال بین آزمایشگاههای تحقیقاتی دولت و بخشهای شرکت کننده دانشگاهها را فراهم میکرد. سایر شرکتها و سازمانها میتوانستند با اتصال مستقیم به ستون فقرات اینترنت یا با هماهنگی و استفاده از طریق سایر شرکتهایی که به اینترنت متصل بودند به اینترنت وصل میشدند، گاهی از ابزارهای شمارهگیری مانند UUCP استفاده میکردند. در اواخر دهه ۱۹۸۰ فرآیندی برای استفاده عمومی و تجاری از اینترنت آغاز شد. مدت کوتاهی پس از معرفی جهانی وب برخی از محدودیتهای سال ۱۹۹۱ برداشته شد.
در طول دهه ۱۹۸۰، ارائه دهندگان خدمات آنلاین مانند ارائه دهندههای CompuServe و America On Line (AOL) شروع کردند تا بتواند قابلیتهای محدود برای دسترسی به اینترنت ارائه بدهند مانند مبادله پست الکترونیکی اما هنوز دسترسی کامل به اینترنت به راحتی برای هرکس امکانپذیر نبود.
در سال ۱۹۸۹، اولین شرکتهای ارائه دهنده اینترنت در استرالیا و ایالات متحده تأسیس شدند، این شرکتها دسترسی مستقیم عموم مردم به اینترنت را با پرداخت پول ماهیانه فراهم میکردند. اولین ISPهای جهان در بروکلاین، ماساچوست ساخته شدند. اولین مشتری آن نیز در نوامبر ۱۹۸۹ موفق به سرویس دهی شد. این شرکتها معمولاً با استفاده از شبکه تلفن عمومی مخابرات برای ارائه ارتباط به مشتریان خود، اتصالات را به روش شمارهگیری ارائه میدهند. موانع ورود ISPهای شمارهگیری کم بود و به همین دلیل بسیاری از ارائه دهندگان ISPهای جدید نیز ساخته شدند.
با این حال، قبل از ظهور اینرتنت شرکتهای مخابراتی تلفن و شرکتهای تلویزیونهای کابلی به مشتریان خود اتصال سیمی داشتند و میتوانستند با استفاده از فناوری باند پهن مانند مودمهای کابلی و خط مشترک دیجیتال (DSL)، اینترنت را با سرعت بسیار بهتری نسبت به روش ارائه اینترنت با شمارهگیری ارائه دهند. در نتیجه، این شرکتها اغلب ISPهایی در مناطق خدمات خود تبدیل شد، و این باعث شد بازارهایی ISP که روزی بسیار رقابتی شود در کشورهایی که بازار ارتباطات دور تجاری مانند ایالات متحده را دارند، بهطور انحصاری در بیایند.
در سال ۱۹۹۵، آخرین محدودیتهای استفاده از اینترنت حذف شدند و با ایجاد نقاط دسترسی به شبکه NSFNET شبکه ملی بنیاد ملی از رده خارج شد تا امکان هماهنگی بیشتر بین ISPها فراهم شود.
ISPهای ارائه دهنده اینترنت برای برقراری اتصال با کاربران دسترسی اینترنت به اینترنت را استفاده از انواع وسیعی از فناوریهای موجود فراهم میسازند. فناوریهای موجود شامل مودمهای رایانه ای با سیگنالهای صوتی یا استفاده از کابل خطوط تلفن، کابل تلویزیون CATV، شبکه بیسیم وای-فای و فیبر نوری است.
برای کاربران و استفادههای کوچک، گزینههای در دسترس بیشتر شامل سیمهای مسی برای ارائه شمارهگیری، DSLها، خط مشترک دیجیتال نامتقارن (ADSL) که نوعی از DSL است، مودم کابلی یا شبکه دیجیتالی خدمات یکپارچه (ISDN) (معمولاً رابط نرخ پایه) است. استفاده از فیبر نوری برای استفادهکنندگان انتهایی شبکه اف تی تی ایکس نامیده میشود.
افرادی که استفاده و نیاز بیشتری دارند (مثل مشاغل متوسط تا بزرگ یا سایر ISPها) میتوانند از DSLهای با سرعت بالاتر (مانند خط مشترک دیجیتال پرسرعت تک جفت)، اترنت، اترنت گیگابایت اترنت شهری، رابط نرخ اولیه ISDN، بازپخش قاب، سلسله همگاه رقمی و دستگاه خودپرداز یا حالت انتقال ناهمزمان و (SONET) استفاده کرد.
روش دیگر دسترسی بیسیم است که شامل دسترسی به اینترنت همراه و اینرتنت ماهواره ای میشود.
ارائه دهندگان ایمیل سازمانی است که خدمات میزبانی (Host) دامنههای ایمیل را با هدف دسترسی به فضای ذخیره شده صندوقهای ایمیل ارائه میدهد و سرورهای ایمیل را برای ارسال، دریافت و ذخیره ایمیل برای کاربران انتهایی شبکه یا سایر سازمانها فراهم میکند.
بسیاری از ارائه دهندگان خدمات ایمیل، ارائه دهندگان دسترسی نیز هستند، در حالی که بعضی از آنها اینطور نیستند (مثلاGmail، Yahoo، Outlook.com، جعبه Po). تعریف ارائه شده در RFC 6650 شامل سامانه میزبانی ایمیل و همچنین بخشهای مربوطه شامل شرکتها، دانشگاهها، سازمانها، گروهها و افرادی است که سرورهای ایمیل خود را مدیریت میکنند. معمولاً این کار با استفاده از پیادهسازی پروتکل انتقال نامه ساده (SMTP) و احتمالاً دسترسی به پیامها از طریق پروتکل دسترسی به پیام اینترنت (IMAP)، پروتکل دفتر ایمیل یا پروتکل اختصاصی انجام میشود.
خدمات میزبانی اینترنتی ایمیل، میزبانی وب یا ذخیرهسازی آنلاین را ارائه میدهند. سایر سرویسها سرویسهای ابری یا مانند سرور فیزیکی عمل میکنند مانند سرور مجازی.
همانطور که مشتریان اینترنت هزینه اینترنت را به ISPها پرداخت میکنند، ISPها نیز باید هزینه به ISP بالادستی برای دسترسی به اینترنت پرداخت کنند. یک ISP بالادست معمولاً دارای شبکه بزرگتری نسبت به ISP پایینتر دارد یا قادر است دسترسی ISP پایینتر (که با ISP بالا قرارداد دارد) را به قسمتهایی از اینترنت فراهم کند که ISP طرف قرارداد به خودی خود نمیتواند به آن قسمتها دسترسی داشته باشد.
در سادهترین حالت، اتصالی یکتا به یک ISP بالادستی برقرار میشود و انتقال دادهها به مناطق فراتر از شبکه اینترنت خانگی فراهم میشود. این حالت اتصال اغلب تا رسیدن به یک حامل ردیف ۱ شبکه چندین بار پایین میآید تا به ISP پایینی برسد. اما در بیشتر حالتها اوضاع پیچیده میشود. ارائه دهندگان اینترنت که بیش از یک نقطه حضور PoP دارند ممکن است چندین نقطه اتصالات جداگانه ای داشته باشند که به یک ISP بالادستی وصل شده باشند، یا حتی ممکن است مشتریان خدمات اینترنت خود نیز چندین ISP بالادستی باشند یا حتی ممکن است در هر یک از نقاط حضور با هر یک از آن ISPهای بالایی نیز ارتباط داشته باشند. ISPهای حمل و نقل مقدار زیادی پهنای باند برای اتصال ISPهای میزبان و دسترسی به سایر ISPها فراهم میکنند.
ISP مجازی (VISP) فرآیندی است که خدمات را از ISPهای دیگر خریداری میکند، که گاهی اوقات ISP فروشی نیز نامیده میشود این فرایند امکان دسترسی به اینترنت را با استفاده از خدمات و زیرساختهای تحت مالکیت ISP فروخته شده را به مشتری میدهد. VISP یا ISPهای مجازی شبیه اپراتورهای شبکه تلفن همراه و شرکت حمل و نقل محلی رقابتی برای ارتباطات صوتی نیز هستند.
ISPهای رایگان خدمات اینترنت را به صورت رایگان ارائه میدهند. بسیاری از ISPهای رایگان هنگام اتصال کاربران تبلیغات رایگان پخش میکنند. مانند تلویزیونهای تجاری، به تعبیر دیگری آنها توجه کاربران به تبلیغات پخش شده را میفروشند. سایر ISPهای رایگان که به آنها freenets نیز گفته میشود، به صورت خصوصی و معمولاً با کارکنان داوطلب اداره میشوند.
ISP بیسیم (WISP) خدمات اینترنت را به وسیله شبکههای بیسیم ارائه میدهند. این فناوری ممکن است شامل شبکههای بیسیم Wi-Fi یا تجهیزات اختصاصی طراحی شده برای کار با باندهای مختلف باشد.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article رساننده خدمات اینترنتی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.