Leaburu Gipuzkoako ekialdean eta Tolosaldeako eskualdean dagoen landa-udalerri euskalduna da, UEMA mankomunitatearen kidea dena.
| Leaburu | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Gipuzkoa, Euskal Herria | |||||||||||
 Leaburu. | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Gipuzkoa | ||||||||||
| Eskualdea | Tolosaldea | ||||||||||
| Izen ofiziala | Leaburu | ||||||||||
| Alkatea | Dña. Maria Luisa Uzcudun Echenagusia (en)  | ||||||||||
| Posta kodea | 20491 | ||||||||||
| INE kodea | 20050 | ||||||||||
| Herritarra | leaburuar | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°07′00″N 2°03′00″W / 43.116666666667°N 2.05°W | ||||||||||
| Azalera | 4 km² | ||||||||||
| Garaiera | 325 m | ||||||||||
| Distantzia | 28 km Donostiara | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 394 (2023) 9 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 98,5 bizt/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013) |  -% 3,47 | ||||||||||
| Zahartze tasa | % 19,21 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa | ‰ 0 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa | % 76,6 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka | % 7,27 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua | % 10,17 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak | % 83,52 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera | % 85,1 (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera | % 76.3 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Sorrera | 1845 (juliotar egutegia) | ||||||||||
| Webgunea | http://www.leaburutxarama.eus | ||||||||||
360 biztanle zituen 2016. urtean.
Iparraldean Ibarra eta Belauntza, hegoaldean Altzo eta Lizartza, ekialdean Gaztelu eta mendebaldean Tolosa udalerriak mugakide ditu.
Bi auzo nagusitan banatuta dago herria: Alde batetik Leaburu jatorrizko herrigunea da, landa-girokoa eta parrokia-eliza eta udaletxearen aldean bildutakoa. Bestetik, Txarama Araxeseko ibarrean dago. Jatorriz, Oletako zubiaren inguruan zeuden baserriek osatzen zuten, Altzorako bidean. XIX. mendean paper-fabrika sortu zuten ibaiaren ondoan eta horrek lan egitera jendea erakarri zuen.
Gaur egun, herriak Leaburu-Txarama izena batzuetan hartzen du.
Araxes ibaiak udalerria zeharkatzen du Lizartzatik etorrita eta Tolosarako bidean, Erroispe mendiaren magalean.
Euletxara mendixkan erromatar kanpamendu militar bat aurkitua dute arkeologoek, Manu Ceberio eta Izaro Quevedo buru. Agger, fossa eta kontra-aggerra. Egituren ezaugarriak ikusita (txikia, irregularra,…) “castellum” motako gotorleku bat zela, ehunka soldadu aterpetzeko egin zela uste dute ikertzaileek. Iltzeak agger-aren gainean jaso dira, eta ustezko egurrezko egitura baten aztarnak izan daitezke.
Baina dagoeneko, historiaurrean erabili zen ere, azaldutako silexeko xafla txiki batek erakusten duenez.
1374an Tolosarekin bat egin zuen, eta 1845 arte lotura mantendu zuten.
Azkenik, 1966 urtean Gaztelu herriarekin batu zen Leaburu-Gaztelu udalerria osatzeko, baina 1995 urtean banandu eta udalerri bereizia osatu zuen berriro.
2019an 363 biztanle zituen, horietatik %21,76k 65 urte edo gehiago zituen. Atzerrian jaiotakoak %12,4 ziren.
| Leaburuko biztanleria |
|---|
 |
| 1970etik 1991rainoko datuak Leaburu-Gaztelukoak dira. Datu-iturria: www.ine.es |
Leaburuko euskara gipuzkeraren aldaera bat da, erdiguneko gipuzkeraren azpieuskalkian kokatzen den Tolosaldeko euskara, hain zuzen. %83.53 da herriko biztanleria euskalduna, eta %62.8 euskararen erabilera.
2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz Leaburuko alkatea Bilduko Maria Luisa Uzkudun Etxenagusia izan zen.
Leaburuko udalbatza | |||||
Alderdia | Leaburuko Udalbatza | ||||
| Zinegotziak | Boto kopurua | ||||
| Bildu | 4 / 7 | ||||
| Bide Berriak | 3 / 7 | ||||
| Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.net webgunean | |||||
2015eko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 109 boto. Leaburuko independenteek (Bide Berriak) 94 boto. Luixa Uzkundun (EH Bildu) izendatu zuten alkate.
2019ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 117 boto. Leaburuko independenteek 77 boto. Joxe Ramon Eizagirre izendatu zuten alkate.
| 2019 | Joxe Ramon Eizagirre (EH Bildu) |
| 2015 | Maria Luisa Uzkudun (EH BIldu) |
| 2011 | Maria Luisa Uzkudun (Bildu) |
| 2007 | Mari Kruz Agirre (Bide Berriak) |
| 2003 | Jose Kruz Goñi (Kimu Berriak) |
| 1999 | Jose Kruz Goñi (EH) |
| 1995 | Jose Kruz Goñi (HB) |
2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak: Lehen sektorea BEGaren %2,1. Bigarren sektorea %48,5. Hirugarren sektorea %43,7. Eraikuntza %5,8.
Ekainaren 29an herriko jaiak ospatzen ditzute, San Pedroak.
_-_Fondo_Mar%C3%ADn-Kutxa_Fototeka.jpg)
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Gipuzkoa |
Datuak: Q1639387
Multimedia: Leaburu / Q1639387
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/LeaburuThis article uses material from the Wikipedia Euskara article Leaburu, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
.svg)
