Genero-Rol
Genero-rolak gizonentzat eta emakumeentzat egokitzat jotzen diren gizarte- eta portaera-arauen multzoari egiten dio erreferentzia, maskulinotasunaren eta feminitatearen gizarte-eraikuntzaren arabera emandako gizarte-talde edo -sistema batean.
Horrek forma ematen dio genero-adierazpenari, hau da, genero-identitatearen adierazpen publikoari, eta «gizarteak jokabideari buruz ematen dituen arau, agindu eta kultura-irudikapenen multzoarekin eratzen da», sexu jakin batentzat espero direnak.
Generoak gizonen eta emakumeen arteko gizarte-bereizkeria eragiten duenez, bakoitzari rol desberdinak esleituz, generoak desberdintasunak sortzen ditu "bere kabuz, eta egoera sozioekonomikoaren, adinaren, etniaren, ezgaitasunaren, sexu-orientazioaren eta abarren ondorio direnak larriagotu ditzake desberdintasun horiek".
Generoaren jatorri biologikoari buruzko metaazterketa nagusiek gezurtatu egiten dute gizonen eta emakumeen arteko desberdintasun neurologikorik. Kontrakoa dioten ikerketak neurosexismotzat hartuak izan dira.
Genero-rolak desberdinak dira terminoaren testuinguru historiko-kulturalaren arabera; hala, kultura gehienetan bi eraikitzen diren bitartean, beste batzuetan gehiago egon daitezke. Androginia, adibidez, hirugarren genero gisa proposatu da, eta gizarte batzuek, berriz, bost genero baino gehiago dituztela adierazi dute.
Jatorria
Kontzeptualizazio hori sartu zuen lehen autoreetako bat John Money izan zen, Hermaphroditism, gender and precocity in hyperadrenocorticism: Psychologic finndings, (1955), gizonei eta emakumeei ezartzen zaizkien portaerez hitz egiteko, eta pertsonen identitate maskulinoa eta femeninoa sortzeko:
«Genero-rol terminoa erabiltzen da pertsona batek bere buruari esaten edo egiten dizkion gauza horiek guztiak adierazteko, alegia, haurraren edo emakumearen estatusa duela adierazteko, hurrenez hurren. Barne hartzen du, baina ez da mugatzen sexualitatea erotismoaren zentzuan».
(«The term gender role is used to signify all those things that a person says or does to disclose himself or herself as having the status of boy or man, girl or woman, respectively. It includes, but is not restricted to, sexuality in the sense of eroticism.»)
John Money (1955).
Ikuspegi horretatik, Moneyren ustez, genero-rola genero-identitatearen azpian dago, eta termino horiek bereiztezinak dira: «genero-identitatea genero-rolaren esperientzia pertsonala da, eta hori da genero-identitatearen adierazpen publikoa».
Erreferentziak
Ikus, gainera
- Genero sistema
- Generoa (gizarte-zientziak)
- Genero-adierazpena
- Genero-identitatea
- Genero ikasketak
- Genero binarismoa
- Genero-desberdintasunak kapital sozialean
- Publizitate sexista
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: LGBT |
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Feminismo |
Kanpo estekak
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Genero-rol, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.