Arbasoa, pertsona batekiko, bere familia berean, bera baino lehenago bizi izan den pertsona bat da.
Hau da, arbaso zuzen bat (gurasoak...) edo lehenagokoak, (aitona-amonak, birraitona-amonak, herenaitona-amonak...) eta honelaxe, denboran atzera eginez. Guzti honek, zuhaitz genealogikoa deritzona osatzen du. Hitza, ondorengo baten edo batzuen arbaso zuzen batekin lotutako arbaso talde bati ere ematen zaio.
Biologian, bi izakik, harreman genetikoa dute bata bestearen arbaso baldin bada edo elkarren arteko arbaso bat baldin badute. Eboluzio biologikoan, arbaso ebolutibo bera duten bi espeziei buruz, elkarren arteko oinordetza direla esaten da. Baina, filogenian, elkarren arteko arbasoaren kontzeptua, oraindik argitu gabe dago bakterio batzuk eta geneen transferentzia horizontala egiteko gai diren beste izaki batzuentzako.
Kultura batzuetan, begirune handia diete euren arbasoei, hilak zein biziak. Baina, beste muturrera joanez gero, gaztetasunean oinarrituriko testuinguru kulturaletan, ez dago zaharrenganako begirune gutxiago dago. Beste testuinguru kultural batzuetan, pertsona batzuk, probidentzia euren hildako arbasoetan bilatzen dute. Praktika hau, batzuetan, asaben gurtza bezala ezagutzen da edo zehazkiago esanda, arbasoei benerazioa.
Artikulu hau antropologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Arbaso, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.