Internacia Juro: Juro pri rilato inter nacioj, landoj, aŭ ŝtatoj
Internacia Juro (aŭ Popoljuro) estas parto de juro, kiu regulas la internaciajn rilatojn.
Rilatoj inter ŝtatoj povas varii inter simplaj intersanĝoj de ĝentilecoj, kiel kreo de ambasadejoj, kaj pli gravaj aferoj, kiel kvereloj pri landlimoj, komercaj malfacilaĵoj, internacia politiko kaj milito.
La internacian juron konsistigas du subpartoj:
- La publika internacia juro estas la regularo, kiu regas la rilatojn inter la subjektoj de la internacia socio, nome ŝtatoj, internaciaj organizaĵoj k.a.
- La privata internacia juro estas aro da reguloj, kiun ŝtato aplikigas en situacioj inkludantaj eksterlandan elementon.
Fontoj de la popoljuro
La internacia juro kreiĝis el multaj diversaj traktatoj kaj konsentoj inter ŝtatoj, kiuj ankaŭ estas nomitaj “fontoj de popoljuro”, i.a. la jenaj:
- Vestfalia Paco (1648)
- Viena Kongreso (1814/5)
- Konvencioj de Ĝenevo (1864/1949)
- Traktato de Versajlo (1919)
- Ĉarto de la Unuiĝintaj Nacioj (1945)
La Konstanta Kortumo de Internacia Justico (france Cour permanente de justice internationale) estis internacia tribunalo establita fare de la Ligo de Nacioj kaj funkciis de 1921 ĝis 1946, sed efektive ĝis 1940. La tribunalo traktis 29 kazojn inter ŝtatoj, inkluzive de la Gronlanda kazo, kaj 27 konsilaj opinioj .
Konceptoj
- En internacia juro kunposedaĵo aŭ kondominio (el la latina condominium) estas politika teritorio (ŝtata aŭ landlima) en aŭ ĉirkaŭ kiu diversaj suverenaj instancoj formale interkonsentas kunhavi egalecan regorajton (en la senco de suvereneco) kaj plenumas siajn tiajn rajtojn kune, sen dividi ĝin en 'ŝtataj' zonoj.
Referencoj
Vidu ankaŭ
This article uses material from the Wikipedia Esperanto article Internacia juro, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). La enhavo estas disponebla laŭ CC BY-SA 4.0, se ne estas alia indiko. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Esperanto (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.