Εμβολιασμός: η διαδικασία χορήγησης του εμβολίου στον οργανισμό

Το εμβόλιο ανάλογα με την βιοτεχνολογία με την οποία αναπτύχθηκε περιέχει μικροοργανισμούς ή ιούς σε αποδυναμωμένη, ζωντανή ή νεκρή κατάσταση ή πρωτεΐνες ή τοξίνες ή άλλες ουσίες από τον μικροοργανισμό ο οποίος προκαλεί τη νόσο.

Η χορήγηση όλων των εμβολίων, πρέπει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας και πιο συγκεκριμένα ιατρούς ή νοσηλευτές.

Τονώνει την προσαρμοστική ανοσία ενός οργανισμού βοηθώντας στην πρόληψη της μόλυνσης από μολυσματική ασθένεια. Όταν ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί προκύπτει η ανοσία της αγέλης. Η ανοσία της αγέλης προστατεύει εκείνους που μπορεί να βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή και να μην μπορούν να εμβολιαστούν επειδή ακόμη και μια αποδυναμωμένη έκδοση μπορεί να τους βλάψει. Η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού έχει ευρέως μελετηθεί και ελεγχθεί. Ο εμβολιασμός είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την πρόληψη μολυσματικών ασθενειών. Η εξαπλωμένη ανοσία λόγω του εμβολιασμού ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την παγκόσμια εξάλειψη της ευλογιάς και την εξάλειψη ασθενειών όπως η πολιομυελίτιδα και ο τέτανος στις περισσότερες περιοχές του κόσμου.

Πιθανότατα η πρώτη προσπάθεια για την ανοσοποίηση ατόμων από κάποια ασθένεια ήταν η ευλογιά. Η πρώτη χρήση υλικού από ασθενή για την ανοσοποίηση ενός υγιούς ατόμου μέσω μιας προληπτικής μόλυνσης έγινε τον 16ο αιώνα στην Κίνα. Η ευλογιά ήταν η πρώτη ασθένεια για την οποία δημιουργήθηκε εμβόλιο. Αν και τουλάχιστον έξι άνθρωποι είχαν χρησιμοποιήσει τις ίδιες αρχές μερικά χρόνια νωρίτερα, το εμβόλιο της ευλογιάς εφευρέθηκε το 1796 από τον Άγγλο ιατρό Έντουαρντ Τζένερ. Ήταν ο πρώτος που δημοσίευσε στοιχεία για την αποτελεσματικότητά του και ο οποίος παρείχε συμβουλές για την παραγωγή. Ο Λουί Παστέρ προώθησε την έννοια μέσα από το έργο του στη μικροβιολογία. Η ευλογιά ήταν μεταδοτική και θανατηφόρα ασθένεια, διότι ένα ποσοστό ανάμεσα στο 20-60% όσων προσβάλλονταν -και πάνω από το 80% των παιδιών- πέθαιναν. Όταν η ευλογιά εξαλείφθηκε οριστικά το 1979, είχε ήδη στοιχίσει στην ζωή σε 300 με 500 εκατομμύρια άτομα τον 20ο αιώνα.

Στην καθημερινή γλώσσα ο εμβολιασμός και η ανοσοποίηση έχουν παρόμοια σημασία. Οι προσπάθειες εμβολιασμού έχουν αντιμετωπιστεί με κάποια απροθυμία για επιστημονικούς, ηθικούς, πολιτικούς, υγειονομικούς ή θρησκευτικούς λόγους, παρόλο που καμία θρησκεία δεν απορρίπτει τον εμβολιασμό και άλλες τον θεωρούν υποχρέωση λόγω της δυναμικής διάσωσης ζωών από τον εμβολιασμό. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις περιπτώσεις επιβλαβών ενεργειών εμβολίου, οι εμβολιαζόμενοι αποζημιωνονται από θεσμοθετημένο εθνικό πρόγραμμα αποζημίωσης. Η επιτυχία των πρώτων εμβολιασμών οδήγησε στην μαζική αποδοχή των εμβολιασμών και οι εκστρατείες μαζικού εμβολιασμού μείωσαν συντριπτικά τα κρούσματα πολλών ασθενειών σε πολλές γεωγραφικές περιοχές.