Ynysoedd Allanol Heledd
Ynysoedd oddi ar arfordir gogledd-gorllewinol yr Alban yw Ynysoedd Allanol Heledd neu Yr Ynys Hir, (Gaeleg yr Alban: Na h-Eileanan Siar, Saesneg: Outer Hebrides).
Noder fod Na h-Eileanan Siar weithiau yn cael ei ddefnyddio am y cyfan o Ynysoedd Heledd. An Cliseam ar ynys Na Hearadh (Harris) yw copa uchaf yr ynysoedd. Yr enw ar yr etholaeth seneddol (y DU) yw Na h-Eileanan an Iar.
 | |
.svg) | |
| Math | ynysfor, un o gynghorau'r Alban, lieutenancy area of Scotland, Scottish islands area  |
|---|---|
| Prifddinas | Steòrnabhagh |
| Poblogaeth | 26,720 |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Ynysoedd Heledd |
| Gwlad |  Yr Alban |
| Arwynebedd | 3,058.7026 km² |
| Gerllaw | Cefnfor yr Iwerydd |
| Cyfesurynnau | 57.76°N 7.02°W |
| Cod SYG | S12000013 |
| GB-ELS | |
Yr ynysoedd hyn yw cadarnleoedd iaith Gaeleg yr Alban.
Tarddiad yr enw
Ystyr "heledd" yw "pwll o ddŵr hallt" a cheir y gair "hal" neu "hel" (sef halen) ar ddechrau Hel-edd. Mae'n bosib, hefyd, ei fod yn tarddu o'r gair Gaeleg am "ynys", sef Eilean.
Ynysoedd a'u poblogaeth
Yr ynysoedd sydd a phobl yn byw arnynt yw:
| Ynys | Poblogaeth (2001) |
| Leòdhas a Na Hearadh (Lewis a Harris) | 19,918 |
| De Uist | 1,818 |
| Gogledd Uist | 1,271 |
| Benbecula | 1,219 |
| Barraigh | 1,078 |
| Sgalpaigh na Hearadh | 322 |
| Bernera Fawr | 233 |
| Griomasaigh | 201 |
| Beàrnaraigh | 136 |
| Eirisgeidh | 133 |
| Bhatarsaigh | 94 |
| Baile Sear | 49 |
| Grimsay, De-ddwyrain Benbecula | 19 |
| Flodaigh | 11 |
| CYFANSWM (2001) | 26,502 |
Ymhlith yr ynysoedd sydd bellach heb boblogaeth, mae ynysoedd Sant Kilda, y pellaf tua'r gorllewin, sy'n awr yn Safle Treftadaeth y Byd.
Cyfeiriadau
Llyfryddiaeth
- Harry Williams, Crwydro'r Ynys Hir (Llyfrau'r Dryw, Llandybie). Cyhoeddwyd fel rhan o'r gyfres boblogaidd 'Crwydro Cymru'.
This article uses material from the Wikipedia Cymraeg article Ynysoedd Allanol Heledd, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Rhoddir testun y dudalen ar gael ar delerau'r drwydded CC BY-SA 4.0, heblaw ei fod wedi nodi'n wahanol. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Cymraeg (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.