Jamie Lee Curtis: Actores a aned yn 1958

Jamie Lee Curtis
Ganwyd	22 Tachwedd 1958  Santa Monica
Man preswyl	Los Angeles
Dinasyddiaeth	Unol Daleithiau America
Alma mater	Choate Rosemary Hall Ysgol Uwchradd Beverly Hills Prifysgol y Môr Tawel Ysgol Uwchradd Westlake Harvard-Westlake School The Center for Early Education
Galwedigaeth	actor, ysgrifennwr, awdur plant, cynhyrchydd gweithredol
Adnabyddus am	Halloween, A Fish Called Wanda
Cartre'r teulu	yr Almaen
Plaid Wleidyddol	plaid Ddemocrataidd
Tad	Tony Curtis
Mam	Janet Leigh
Priod	Christopher Guest
Plant	Ruby Guest, Annie Guest
Gwobr/au	Gwobr BAFTA am yr Actores Orau mewn Rhan Gynhaliol, Gwobr y Golden Globe i'r Actores Orau - mewn Drama Gerdd neu Gomedi ar Ffilm, seren ar Rodfa Enwogion Hollywood, Gwobr yr Academi am Actores Gynhaliol Orau, Hasty Pudding Woman of the Year
Gwefan	http://www.jamieleecurtisbooks.com/
llofnod

Ganed Jamie Lee Haden-Guest yn Santa Monica, California ac wedi gadael yr ysgol mynychodd Choate Rosemary Hall, Ysgol Uwchradd Beverly Hills, Prifysgol y Pacific ac Ysgol Uwchradd Westlake. Priododd Christopher Guest ac mae Thomas Guest ac Annie Guest yn blant iddi. Roedd yn gymarol wleidyddol ei natur, a bu'n aelod o'r Blaid Ddemocrataidd.

Gwnaeth ei ffilm gyntaf ym 1978 fel y cymeriad Laurie Strode yn ffilm arswyd John Carpenter Halloween (Calan Gaeaf). Sefydlodd y ffilm hi fel y "scream queen", ac ymddangosodd mewn cyfres o ffilmiau arswyd ym 1980, gan gynnwys The Fog, Prom Night, a Terror Train. Ail-chwaraeodd rôl Laurie Strode mewn pedwar dilyniant, gan gynnwys Halloween II (1981), Halloween H20: 20 Years Later (1998), Halloween: Resurrection (2002), a Halloween (2018).

Mae ffilmiau Curtis yn rhychwantu sawl genres, gan gynnwys y comedïau cwlt Trading Places (1983) ac am ei thrafferth, derbyniodd wobr BAFTA am yr Actores Gefnogol Orau, ac A Fish Called Wanda (1988), a ddaeth ag enwebiad BAFTA iddi am yr Actores Orau. Enillodd wobr y Golden Globe, Gwobr Gomedi Americanaidd, a Gwobr Saturn am chwarae rhan serennu Helen Tasker yn ffilm gomedi actio James Cameron True Lies (1994). Mae ffilmiau mawr eraill Curtis yn cynnwys Blue Steel (1990), My Girl (1991), Forever Young (1992), The Tailor of Panama (2001), Freaky Friday (2003), Beverly Hills Chihuahua (2008), You Again (2010) , Veronica Mars (2014), a Knives Out (2019).

Mae hi wedi ysgrifennu nifer o lyfrau plant, ers 1998 pan gyhoeddodd Today I Feel Silly, a Other Moods That Make My Day yn gwneud rhestr gwerthwyr gorau The New York Times. Mae hi hefyd yn flogiwr aml ar gyfer The Huffington Post. Derbyniodd Curtis seren ar y Hollywood Walk of Fame ym 1998.

Rhieni Curtis oedd yr actorion Tony Curtis a Janet Leigh. Mewnfudwyr Iddewig-Hwngaraidd oedd ei neiniau a'i theidiau ar ochr ei thad. Roedd dau o hen neiniau a theidiau ei mam o Ddenmarc, tra bod gweddill llinach ei mam yn Almaenwyr ac yn Albanwyr-Gwyddelig. Ysgarodd rhieni Curtis ym 1962. Ar ôl yr ysgariad, dywedodd nad oedd ei thad "o gwmpas" ac "Nid oedd bellach yn dad ac nid oedd ganddo ddiddordeb mewn bod yn dad."

Mynychodd Brifysgol y Pacific yn Stockton, California a dechreuodd ganolbwyntio ar waith cymdeithasol, ond rhoddodd y gorau iddi ar ôl un semester i ddilyn gyrfa actio.

Ffilmiau

Teledu

Cyfres ar y we

• Dros y blynyddoedd, derbyniodd nifer o anrhydeddau, gan gynnwys: Gwobr BAFTA am yr Actores Orau mewn Rhan Gynhaliol (1984), Gwobr y Golden Globe i'r Actores Orau - mewn Drama Gerdd neu Gomedi ar Ffilm (1994), seren ar Rodfa Enwogion Hollywood, Gwobr yr Academi am Actores Gynhaliol Orau (2023), Hasty Pudding Woman of the Year (2000) .