Jimpresjonizm

Jegò dokôzcë chcelë ùkôzac naturã, jak swòje subiektiwné òdczëca. Sztudérowôné zmienno wida ë farwë w zanôleżnocë dzéla dnia cze czadu rokù.

Ôbrôz bëł malowany za pòmòcą czëstich farbów jaczi kładło sã prosto na płótno wszelejaczich czierënkach ë sztôłtach. Termin jimpresjonizm mô swój pòczątk od ôbrôza Claude’a Moneta „Jimpresja, porénk słuńca” (1872 r.) Pierwszi pòkôz jimpresjonisticzny miôł plac w 1874 rokù w Pariżu.

Bëtnictwò w pòkôzënkù mielë:

• Claude Monet,
• August Renoir,
• Alfred Sisley,
• Camille Pissarro,
• Paul Cézanne,
• Edgar Degas,
• Berthe Morist.

Jimpresjinisticzné ôbrôzë są baro „żëwi” malowôné jinstinktowno, w otemkłi kompozycji. Częsti téma to: krôjobrôz, scenë rozmajitégò ôrtu (postojec białczi, chłopa, dzecka, tuńcôrczi ë miónków na kòniach)

czësto jinszi kùńszt ùprôwiôlë pòstjimpresjoniscë;

• Wincent Van Gogh
• Paul Gauguin
• Paul Cézanne.

Van Gogh òstôł legendã nié blós z tegò, że fejn malowôł, le temù,że miół barwné żëce zakłóńczoné tragedëjã.Jegò dynamiczné, ful ekspreseji óbrôzë ùderzywają wiôldzim napiãcym, jaczi przeżiwôł jakno malowôł.Kompozycëjã Van Gogha sã zdeformowôné sztôłtë, grëbô lëniô malarskô rozceskóné w rozmajitich czerënkach ë baro widzałi faktura.

Paul Gauguin w swòjim kuńszcezwrôcôł uwôgã na wspólny relacje człowieka z naturą, jinteresowałé gò znankòwn é zagadnienia lédzcziégò bëtowaniô.Wiôldzi znaczenié na jegò kùńszt miôl pobyt na osëchach Oceanii, dokądka jachół z Franceji.malowôł jasné òbrôzë, bëło w nich ful jasny farwë z miãtczim konturem. Malowôł téż lëdzy z Oceanii,portretë autoportretë ë kompozëcëje znankòwné.

Paul Cézanne znô sã na dolëznie. Miôł swój styl, dobiérół jasné farwë ë rozmajiti bryłë. malowôł krôjobrôzë gdze mòżna nalezc zdeformowônë sztôłtë.

• Uniwersalny leksykon sztuki Muza S.A., M. Bernhard i inni rok wyd. W-wa 2002 r.