ئیبراھیم لۆدی: یەکێک لە سوڵتانەکانی هیند
ئیبراھیم خان لۆدی (یان لۆدی)(لە پشتو: ابراھیم خان لودی),(١٤٨٠ – ٢١ی نیسانی ١٥٢٦) دوا سوڵتان بوو لە سوڵتانی دەلھی، کە لە ساڵی ١٥١٧ بوو بە سوڵتان دوای مردنی باوکی سیکەندەر خان لۆدی.
دوا حاکمی شانشینی لۆدی بوو، بۆ ماوەی نۆ ساڵ حوکمڕانی کرد تا ساڵی ١٥٢٦، کاتێک لە شەڕی پانیپات لەلایەن بابور' شکستی ھێنا و کوژرا. سوپای داگیرکەر، جێگەی خۆی بەخشی بە سەرھەڵدانی ئیمپراتۆریەتی موغەکان لە ھیندستان.
| ئیبراھیم خان لۆدی | |
|---|---|
| سوڵتانی شانشینی لۆدی | |
 دراوی زیوین کە بە ناوی ئەوەوە دروستکراوە | |
| 31 سوڵتانی دەھلی. | |
| فەرمانڕەوایی | ١٥١٧ – ٢١ی نیسانی ١٥٢٦ |
| تاج لەسەر نان | ١٥١٧، ئاگرا. |
| پێشوو | سیکەندەر خان لۆدی |
| جێگر | سوڵتانیەت ھەڵوەشایەوە لەلایەن (بابور وەک ئیمپراتۆری موغەکان) |
| منداڵ(ەکان) | جەلال خان لۆدی |
| خێزان | شانشینی لۆدی |
| باوک | سیکەندەر خان لۆدی |
| لەدایکبوون | دەلھی |
| مردن | ڕێکەوتەکە نەناسرایەوە. ھەوڵی گۆڕانێکی بچووک لە یەکەم پارامەتری ڕێکەوتەکە بدە.(تەمەن 45-46 ساڵ) پانیپات، ئێستا ھەریانا، ھیندستان. |
| ناشتن | گۆڕی ئیبراھیم لۆدی |
| ئایین | ئیسلامی سوننە |
ژیاننامە
ئیبراھیم نەتەوەیەکی پاشتوون بوو. بە مردنی باوکی سکەندەر گەیشتە تەختی پاشایەتی، بەڵام بە ھەمان توانای حوکمڕانی بەختەوەر نەبوو. ڕووبەڕووی کۆمەڵێک یاخیبوون بووەوە. ھەروەھا ئیبراھیم خان لۆدی ئاغاکانی ناڕازی بوو کاتێک فەرماندە پیر و باڵاکانی بە فەرماندە گەنجەکانی گۆڕی کە دڵسۆز بوون بۆی. ئاغا ئەفغانییەکانی لە کۆتاییدا بانگھێشتی بابوریان کرد بۆ داگیرکردنی ھیندستان. لە ساڵی ١٥٢٦ ھێزەکانی موغەکانی بابور، پاشای کابولیستان (کابول، ئەفغانستانی ئێستا)، سوپای زۆر گەورەتری ئیبراھیمیان لە شەڕی پەنیپات بردەوە. لە شەڕەکەدا کوژرا. مەزەندە دەکرێت کە ھێزەکانی بابور لە دەوروبەری ١٢ ھەزار-٢٥ ھەزار پیاو بوون و لە نێوان ٢٠ بۆ ٢٤ پارچە کانۆنیان ھەبووە. ئیبراھیم خان لۆدی نزیکەی ٥٠ بۆ ١٢٠ ھەزار پیاوی ھەبوو لەگەڵ نزیکەی ٤٠٠ بۆ ١٠٠٠ فیلی جەنگ. لە شەڕی دواتردا ھێزەکانی لۆدی لەکەدار بوون و زیاتر لە ٢٠ ھەزار کوژران و ژمارەیەکی زۆری دیکەش بریندار و دیل بوون. دوای کۆتایی ھاتنی شانشینی لۆدی، سەردەمی دەسەڵاتی موغەکان بۆ ٣٣١ ساڵی داھاتوو دەستی پێکرد.
سەرچاوەکان
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئیبراھیم لۆدی تێدایە. |
This article uses material from the Wikipedia Soranî / کوردی article ئیبراھیم لۆدی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ناوەرۆک لەبەردەستە لەژێر CC BY-SA 4.0دا، مەگەر پێچەوانەی وترابێ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Soranî / کوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.