جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو

یی. فو. توان (Traditional Chinese: 段義孚) جوگرافیناسی چینی-ئەمریکی، ٥ی دیسەمبەری١٩٣٠ لە بنەماڵەیەکی دەوڵەمەند لە وڵاتی چین لەدایک بووە. خوێندنی لە وڵاتانی چین، ئۆستراڵیا، فیلیپین و بەریتانیا تەواو کردووە و لە بواری جوگرافیای مرۆڤی و پەیوەندی و تێکەلاوکردنی لەگەڵ بابەتی فەلسەفە، ھونەر، دەروونناسی و دین پێشەنگە و ناوبانگی دەرکردووە. توان لە زانکۆی کۆلێجی لەندەن بوو، بەڵام بەکالوریوس و ماستەڕی لە ساڵانی ١٩٥١ و ١٩٥٥ لە زانکۆی ئەکسفۆڕد وەرگرتووە. لەوێ ڕا بۆ پەروەردەی جوگرافیایی دەچێتە کالیفۆرنیای ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا و ساڵی١٩٥٧ دەتوانێ پلەی دکتوری لە زانکۆی کالیفۆرنیا، بێرکلەی بەدەست بێنێ. توان لە نێوان ساڵانی ١٩٦٨-١٩٦٦، بۆ وانە گوتنەوە یەکەم جار لە نیۆمەکزیکۆوە دەچێت بۆ زانکۆی تۆرێنتۆی کەنەدا. ساڵی ١٩٦٨ لە زانکۆی مینەسۆتا پلەی پڕۆفیسۆری پێ دەبەخشرێ و خوێندنەوە و توێژینەوەی خۆی لەسەر جوگرافیای مرۆڤی چڕ دەکاتەوە. ئەو لە نامەی ھاوڕێی(لەزانکۆ) ھێژا ٢٠٠٤( 2004 'Dear Colleague') باس لە جیاوازی نێوان جوگرافیای مرۆڤی و جوگرافیای مرۆڤخوازانە دەکات و دەڵێ: جوگرافیای مرۆڤی خوێندنەوەی پەیوەندییە مرۆڤییەکانە. گەشبینی جوگرافیای مرۆڤی لەم باوەڕەیدا قەتیس ماوە کە پەیوەندییە نایەکسانەکان و چەوساندنەوە دەتوانێ بسڕدرێتەوە یان بەپێچەوانەوە بێت.

زیاتر...

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢

ئەلێن چرچیڵ سەمپڵ (٨ی جەنیوەری١٨٦٣- ٨ی مای ١٩٣٢)، ژنە جوگرافیناسی ئەمریکایی بوو، لە لۆویسڤلی کێنتاکی لەدایک بوو و بچوکترین منداڵی ئەلکساندر بۆننەر سەمپڵ و ئەمەرین پریسە. سەمپڵ بە شێوەیەکی بەرچاو، یارمەتی بە پەرەسەندنی بەشی جوگرافیا و بەتایبەت توێژینەوەی جوگرافیای مرۆڤی لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا داوە. ئەو پتر لە پەیوەندی لەگەڵ ئانترۆپۆجوگرافیی (Anthropogeography) و ژینگە کاری دەکرد و لەسەر زۆرکارەتی ژینگەیی (Environmental Determinism) مشتومڕی دەکرد. سەمپڵ ساڵی ١٨٨٢ز، بەکالوریۆسی مێژووی لە کۆلیجی ڤاسسار(Vassar) لە تەمەنی ١٩ ساڵان وەرگرت و ھەر لەو زانکۆ بۆ بەدەست ھێنانی ماستەری مێژوو، بەردەوام بوو. ئەو لە دیداری لە شاری لەندەن لەگەڵ بەرھەمەکانی فریدریش ڕاتسڵ ئاشنا و تامەزرۆی جوگرافیا دەبێ. پاشان بە دوای ڕاتزل بۆ خوێندن چوو بۆ ئاڵمانیا و لە زانکۆی لەیپزیگ گرسایەوە. ئەو وەک ژنێک، پێش لە بەشداری کردنی لە ئەزمونی زانکۆ گیرا، بەڵام توانی ئیزنی بەشداری کردن لە کلاسی وانە و وتارەکانی ڕاتزێل وەرگرێ و تەنیا ژنی بەشداربوو لە کلاسێکی پێنسەد کەسی پیاو بوو. ئەو لە کارکردن لەگەڵ ڕاتزێل بەردەوام بوو و چەند وتاری زانستیی لە کۆڤارەکانی ئەمریکا و ئەوروپا بڵاو کردەوە، بەڵام قەد پلەی پێ نەبەخشرا.

زیاتر...

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/١٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٢٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٣٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٤٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٥٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٦٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٧٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٨٩

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٠ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٠

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩١ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩١

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٢ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٢

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٣ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٣

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٤ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٤

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٥ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٥

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٦ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٦

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٧ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٧

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٨ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٨

دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٩ دەروازە:جوگرافیا/ژیاننامەی ھەڵبژێردراو/٩٩