Гушан жэлэй дайн (1618-1648), һабсбургынхи блок (испаниин ба австриин Һабсбургууд, Германиин католик гүнүүд, папын ба Речь Посполитойн дэмжэгдэһэн) ба һабсбургта эсэргүү холбоон (Германиин протестант гүнүүд, Франци, Швеци, Дани; теэд Англи, Һолланд ба Орос уласуудай дэмжэгдэһэн).
Һабсбургынхи блок католицизмын туг доро урилдан ажалладаг байһан ба һабсбургта эсэргүү холбоон (илангаяа эхиндээ) — протестантизмын түлөө тулалдаба. Гушан жэлэй дайн олон үедэ хубаагдадаг: чехиин (1618-23) үе - Һабсбургуудта эсэргүү 1618-20 оной Чехиин буһалгаан болон Сагаан Уулын байлдаанда чехүүдэй диилдэлгэ (1620); даниин (1625-29) үедэ һабсбургынхи блогой сэрэг (А. Валленштейнэй, И. Тиллиин тушаал доро) Даниие илажа, данишуудые Германиһаа хөөн гаргаба; швециин (1630-35) үе, швед арми Германида (Густав II Адольфын тушаал доро) булимтаран орожо, Брейтенфельд (1631), Лютцен (1632) илаашье һаа, Нёрдлингендэ (1634) илагдаба; франци-швециин (1635-48) үедэ, Франци дайнда орожо һабсбургта эсэргүү холбооной үлүү байлга тодорхой болобо. Дайнай үрэ дүндэ Һабсбургуудай түсэб үйрэһэн, улас түрын бодолгын ноёрхол Францида ябаһан. 1648 ондо Вестфалиин энхын хэрээгээр дүүргэбэ.
Гушан жэлэй дайн | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Байлдагша таланууд | |||||||
Швеци Богеми Курпфальц Саксони Бранденбург Дани (1625–1629) Нидерланд Франци Шотланд Англи | Арюун Римэй эзэнтэ гүрэн Германиин католик лига Испани Португал Дани (1643-1645) | ||||||
Ударидагшад | |||||||
Фридрих V† Густав II Адольф† | II Фердинанд† III Фердинанд | ||||||
Хохирол | |||||||
Сэрэгүүд үхэһэн ба шархадһан: 300 000 | Сэрэгүүд үхэһэн: 400 000 |
This article uses material from the Wikipedia Буряад article Гушан жэлэй дайн, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Хэрбэеэ ондоо юумэнэй заагдаагүй һаа, CC BY-SA 4.0 зүбшөөрэлөөр удхыень хаража болохоор. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Буряад (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.