Prvi Korpus Armije Republike Bosne I Hercegovine: Jedan od sedam korpusa u sastavu ARBiH

Zona odgovornosti Prvog korpusa tokom rata u BiH bilo je područje Sarajeva. Kako je Sarajevo bilo pod opsadom srpske vojske 1425 dana, koja je jedno vrijeme sarađivala i sa jedinicama HVO-a iz Kiseljaka pod komanadom ratnog zločinca Ivice Rajića, Prvi korpus je imao primarni zadatak da spriječi upad srpskih jedinica u Sarajevo.

1. korpus Armije Republike Bosne i Hercegovine
Aktivna	formiran 1. septembra 1992.
Država	Republika Bosna i Hercegovina
Grana	Kopnena vojska Armije Republike Bosne i Hercegovine
Dio	Armija Republike Bosne i Hercegovine
Glavno sjedište	Sarajevo
Komandanti
Mustafa Hajrulahović-Talijan (1.9.1992. - 18.8.1993)
Vahid Karavelić (18.8. 1993. - 16.8. 1995)
Nedžad Ajnadžić (od 16.8. 1995)

1992. godine Prvi korpus je brojao 34.500 pripadnika da bi krajem rata 1995. godine taj broj iznosio 40.500 pripadnika.

Odlukom Predsjedništva Republike Bosne i Hercegovine od 18. avgusta 1992. godine i naredbom Štaba Vrhovne komanda Armije Republike Bosne i Hercegovine, 1. septembra 1992. godine formiran je Prvi korpus Armije Republike Bosne i Hercegovine sa sjedištem u Sarajevu. U sastav korpusa ušle su sve, do tada formirane, vojne jedinice sarajevske regije sa oko 30.000 vojnika. Za komandanta je postavljen Mustafa Hajrulahović-Talijan, zamjenik je bio Vahid Karavelić a načelnik štaba Enver Hadžihasanović. Sredinom 1993. godine korpus je reorganizovan formiranjem operativnih grupa. Formirane su 3 operativne grupe i to:

• OG Sarajevo - sa bazom u Sarajevu,
• OG Tarčin - sa sjedištem u Tarčinu a obuhvatala je još i Trnovo, Fojnicu i Kiseljak
• OG Visoko - sa sjedištem u Visokom koja je obuhvatala područje od Visokog do Olova.

Krajem juna 1993. godine, komandant korpusa Hajrulahović premješten je u Glavni štab Armije Republike Bosne i Hercegovine a novi komandant postao je dotadašnji zamjenik, Vahid Karavelić. Daljim jačanjem korpusa, krajem 1994. godine došlo je do promjene u unutrašnjoj organizaciji Armije Republike Bosne i Hercegovine. Umjesto dotadašnjih operativnih grupa, koje su postojale kao privremeni organi rukovođenja i komandovanja i koje su bile dijelovi komandi korpusa, formirane su divizije kao stalni sastavi Armije Republike Bosne i Hercegovine. U skladu sa tim promjenama, u 1. korpusu Armije Republike Bosne i Hercegovine formirane su 3 divizije. 12. divizija obuhvatala je područje grada Sarajeva (bivša OG Sarajevo), 14. divizija pokrivala je područja koja su bila u zoni odgovornosti OG-1 Pazarić i dijela OG-2 Visoko a imala je sjedište u Tarčinu (bivša OG Tarčin), dok je za sjedište 16. divizije određen Vareš, (bivša OG Visoko). U septembru 1995. godine, treći komandant korpusa postaje Nedžad Ajnadžić.

Tokom postojanja 1. korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine, u njegovom sastavu su bile mnoge jedinice različitih operativno-taktičkih formacija, od ranga četa i bataljona do divizija. Mnoge od tih jedinica su tokom postojanja u više navrata mijenjale nazive, uglavnom usljed organizacionih potreba te su poznate i pod različitim nazivima.

• 1. viteška motorizovana brigada
• 1. brdska brigada
• 2. viteška motorizovana brigada
• 2. brdska brigada
• 3. botorizovana brigada
• 4. viteška motorizovana brigada
• 5. motorizovana brigada Dobrinja
• 5. pješadijska brigada
• 9. brdska brigada
• 10. brdska brigada
• 11. pješadijska brigada
• 12. pješadijska brigada
• 15. motorizovana brigada
• Artiljerijska brigada
• HVO brigada Kralj Tvrtko
• 110. slavna brdska brigada

Tri pripadnika Prvog korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine (Enver Šehović, Safet Hadžić i Safet Zajko) su posthumno odlikovani najvišim armijskim odlikovanjem Ordenom heroja oslobodilačkog rata, 472 pripadnika odlikovano je ratnim priznanjem Zlatni ljiljan, 19 pripadnika ratnim priznanjem Srebreni štit dok je 29 pripadnika odlikovano najvišim državnim priznanjima od Predsjedništva Republike Bosne i Hercegovine. Osim toga, 3 brigade u sastavu ovog korpusa odlikovane su kolektivnim priznanjem slavna a četiri brigade najvišim kolektivnim priznanjem viteška.

• Zaim Imamović