Albert Od Saskokoburga I Gote

august">26. august 1819 - 14. decembar 1861) je bio njemački plemić poznat kao suprug kraljice Viktorije od Ujedinjenog Kraljevstva i jedini suprug britanske kraljice koji je kao takav imao službenu titulu.

Albert od Saskokoburga i Gote
Supružnik	Viktorija
Djeca	Viktorija, njemačka carica, pruska kraljica Edvard VII Alisa, velika vojvotkinja od Hessea Alfred, vojvoda od Saskokoburga i Gote Helena, princeza Kristijan od Schleswig-Holsteina Luiza, vojvotkinja od Argylla Artur, vojvoda od Connaughta i Strathearna Leopold, vojvoda od Albanija Beatricija, princeza Henrik od Battenberga
Dinastija	Saskokoburg i Gota
Otac	Ernest I od Saskokoburga i Gote
Majka	Luiza od Sasko-Gote i Altenburga
Rođenje	26. august 1819
Smrt	14. decembar 1861
Mjesto sahrane	Frogmore

 

Albert je rođen u Njemačkoj kao drugi sin Ernesta III, vojvode od Saskokoburga i Salfelda, i Luize od Saskogote i Altenburga. Kršten je 19. septembra 1819. godine, a među njegovim kumovima je bio i car Franjo I Austrijski.

Albert je bio blizak sa svojim starijim bratom, Ernestom. Brak njihovih roditelja je bio turbulentan i završio je razvodom. Nakon razvoda Albertova majka je bila protjerana sa dvora, nakon čega se udala za svoga ljubavnika. Albert i njegov brat nisu vidjeli majku od trenutka razvoda, a ona je umrla od raka 1831. godine sa 30 godina. Sljedeći godine Albertov otac je oženio kćerku svoje sestre, Mariju od Württemberga, koja je bila ujedno Albertova maćeha i prva rodica. Ni Ernestov brak sa Marijom nije bio sretan i iz njega nije rođeno nijedno dijete.

Albert je u početku obrazovan od strane privatnih tutora, a obrazovanje je nastavio na Univerzitetu u Bonnu, kao i većina drugih prinčeva. Albert je tu studirao ekonomiju, filozofiju, historiju i pravo.

Godine 1836. ideju o braku između Alberta i princeze Viktorije od Kenta, njegove prve rodice i tada prve u nasljednom nizu za britanski tron, iznio je Albertov amidža (Viktorijin dajdža), kralj Leopold I Belgijski. Leopold je aranžirao sastanak između Viktorije i Alberta, koji je u Ujedinjeno Kraljevstvo stigao sa ocem i bratom u maju 1836. godine. Brak, međutim, nije odobravao Viktorijin amidža, tadašnji kralj, Vilim IV. Vilim IV nije želio da se njegova nasljednica uda za Nijemca, te je ohrabrivao brak sa sinom holandskog kralja Vilima II. Viktorija je bila svjesna da od njenog braka zavisi koja će dinastija naslijediti dinastiju Hanover, te je razmatrale razne evropske prinčeve. Sama Viktorija je preferirala Alberta i u pismima zahvaljivala svom dajdži što je aranžirao njihov sastanak.

Nakon što je naslijedila krunu, dana 20. juna 1837. godine, Viktorija se počela zanimati i za Albertovo obrazovanje, jer mu je ono bilo potrebno za ulogu koji bi igrao kao njen suprug.

U oktobru 1839. godine Albert je sa ocem ponovo stigao u London u posjetu Viktoriji. Viktorija ga je zaprosila 15. oktobra 1839. godine, a svoju odluku da se vjenča sa njim formalno je saopćila svom vijeću 23. novembra.

 

Viktorija i Albert su se vjenčali 10. februara 1840. Četiri dana prije vjenčanja Albertu je dala oslovljavanje Njegova Kraljevska Visost i učlanila ga u svoje vijeće. Viktorija mu je željela dati titulu kralja, ali premijer ju je odgovorio od toga. Parlament mu je odbio dati bilo kakvu plemićku titulu, kakvu je, naprimjer, nosio suprug kraljice Ane, jer bi kao plemić Albert imao pravo učestvovati u Domu lordova, a to nije bilo poželjno. Kada je čuo da mu parlament odbija dati titulu, Albert je izjavio da bi bilo kakva plemića titula bila korak unazad, pošto je već držao titulu vojvode od Saksonije. Albertu je osiguran i manji prihod od prihoda supružnika prethodnih vladara. Sedamnaest godina nakon sklapanja braka, 29. juna 1857. godine, Viktorija je Albertu dala titulu princa pratioca.

Mjere koje je parlament preduzeo u cilju sprečavanja Alberta od uzimanja učešća u političkom životu svoje suprugu uspjele su, budući da se Albert nikada nije javno upleo u britansku politiku.

Porodica

 

Dva mjeseca nakon vjenčanja Viktorija je ostala trudna. Albert je tada počeo uzimati učešće u javnom životu. Postao je predsjednik udruženja koje se zalagalo za ukidanje ropstva u Sjedinjenim Američkim Državama i francuskim kolonijama. U junu 1840. godine na Alberta i trudnu Viktoriju je pucao Edward Oxford dok su se vozili kočijom kroz London. Ni Albert ni Viktorija nisu bili pogođeni, a Oxford je kasnije proglašen ludim i nije mu suđeno za veleizdaju. Njegova smirenost i prisebnost za vrijeme atentata donijela mu je podršku javnosti, a podrška javnosti omogućila mu je da ga parlament proglasi regentom u slučaju da Viktorija umre prije nego njihovo dijete postane punoljetno.

Albertovo prvo dijete, kćerka Viktorija, rođena je 21. novembra 1840. godine i dobila je ime po majci. U sljedećih sedamnaest godina rodit će se još osmero djece. Svih devetero djece, pet kćeri i četiri sina, preživjeli su do punoljetnosti, što je u 19. vijeku bila rijetkost čak i u kraljevskim porodicama.

Početkom 1844. godine Albert je prvi put nakon vjenčanja napustio ženino kraljevstvo kako bi prisustvovao sahrani svoga oca.

Kako je vrijeme prolazilo Albert je postajao sve popularniji među narodom. Godine 1847. izabran je za kancelara Univerziteta u Cambridgeu. Albert je iskoristio tu svoju poziciju da promoviše reformiranje i modernizaciju univerziteta.

Revolucije koje su se širile Evropom četrdesetih godina 19. vijeka kao rezultat ekonomske krize zabrinule su Alberta, čiji su brojni rođaci bili zbačeni sa vlasti. Albert i Viktorija su neko vrijeme proveli u kući Osborne, daleko od Londona, gdje se rodila još jedna kćerka.

Uticaj

Albertovi pogledi su bili prilično liberalni i Albert nije samo poticao reforme obrazovanja, već i razvoj nauke i industrije. Njegovo zanimanje za nauku dovelo je do sukoba sa Crkvom, a Albertov prijedlog da se Charles Darwin proglasi vitezom je odbačen.

Albert je bio duboko pogođen kada je njegova najstarija kćerka odselila u Prusiju kako bi se udala za pruskog prijestolonasljednika. Njegov odnos sa najstarijim sinom, Edvardom, princom od Velsa, bio je stalno napet pošto Edvard nije zadovoljavao očeva očekivanja u pogledu obrazovanja.

Godine 1861, nakon smrti Viktorijine majke (Albertove tetke i punice), preuzeo je veliki dio Viktorijinih ovlasti iako je i sam patio od hroničnih stomačnih problema. U augustu iste godine Albert i Viktorija su posjetili vojni kamp u Irskoj, gdje je princ Edvard služio svoj vojni rok. Edvard je tu upoznao irsku glumicu, Nellie Clifden.

 

Do novembra 1861. godine Viktorija i Albert su se vratili u zamak Windsor, a Edvard se vratio u Cambridge gdje je studirao. Dva Albertova rođaka, kralj Petar V Portugalski i princ Ferdinand od Portugala, umrli su od tifusa te godine. Povrh toga, Alberta je zabrinjavala veza njegovog sina sa Nellie Clifden. Dana 9. decembra Albertu je dijagnosticiran tifus. Umro je 14. decembra 1861. godine u zamku Windsor.

Kraljica Viktorija je nakon Albertove smrti narednih četrdeset godina, odnosno do kraja svoga života, nosila crninu. Sve sobe u njegovoj kući čuvane su kakve su bile kad je umro, a posteljina i peškiri su mijenjani svakodnevno. Viktorija se povukla u sebe i prestala učestvovati u javnom životu, što ju je koštalo gubitka popularnosti, a njeno osamljenje poništilo je Albertove napore da modernizira monarhiju i učini je predmetom moralne podrške narodu.

Viktorija je naredila izgradnju veličanstvenog mauzoleja Frogmore, u kojem su položeni Albertovi i njeni posmrtni ostaci.

Među Albertovom prapraunučadi su Elizabeta II od Ujedinjenog Kraljevstva, Carl XVI Gustaf od Švedske, Margareta II od Danske, Petar II od Jugoslavije, i Juan Carlos I od Španije.

• Albert Memorial
• Dinastija Saskokoburg i Gota