Akm

Riječ je o nadograđenoj verziji puške AK-47 koja je razvijena tokom 1950-ih.

AKM
Upotreba
U službi	1959. - do danas
Korisnici	SSSR
Ratovi	vidi Upotreba
Proizvodnja
Proizvođač	IŠMAŠ
Broj proizvedenih primjeraka	oko 100 miliona
Varijante	AKMS
Opis oružja
Težina	3,6 kg
Dužina	880 mm
Dužina cijevi	415 mm
Kalibar	7.62x39 mm
Domet	400 m
Maks. domet	1.000 m
Spremnik municije	10, 20, 30, 40 metaka
Brzina paljbe	600 metaka u minuti
Brzina zrna	715 m/s

U službu sovjetske Crvene armije AKM ulazi 1959. godine te je jedna od verzija iz AK porodice koja se najviše proizvodila. Osim u SSSR-u, puška je našla široku upotrebu u državama članicama Varšavskog pakta kao i azijskim, afričkim i bliskoistočnim zemljama. Osim u SSSR-u (IŽMAŠ, Tula Arsenal) puška se velikim dijelom proizvodila i u drugim zemljama koje su bile sovjetski saveznik.

Pušku je službeno u sovjetskoj vojsci krajem 1970-ih zamijenio AK-74 ali je imala široku primjenu širom svijeta. Većina sovjetskog oružja u svijetu se pogrešno identificira kao AK-47 iako je vjerovatnije da je riječ o AKM-u i kopijama strane proizvodnje.

AKM je sovjetska automatska puška koja koristi municiju kalibra 7,62x39 mm. Oružje ima automatski i poluautomatski način paljbe te može ispaliti 600 metaka u minuti. Uprkos tome što ga je krajem 1970-ih zamijenio AK-74, AKM je i danas u ruskoj upotrebi (kao rezervno oružje) kao i mnogim zemljama gdje se to oružje izvozilo i/ili proizvodilo.

U odnosu na AK-47, dizajn AKM-a je detaljno optimiziran kako bi nastala puška za masovnu proizvodnju. Zbog toga su neki dijelovi i komponente pojednostavljeni. Kao rezultat tih izmjena, težina puške je smanjena za oko jedan kg dok je povećana preciznost tokom automatske paljbe. Zadržana je cijev s AK-47 koja kao i ostalo sovjetsko oružje ima značajku otpornosti na trošenje i koroziju, posebno kod teških uvjeta na terenu ili stanja municije.

Na AKM se može montirati bajoneta i to modeli M1959 6H3 ili 6H4. Nosač zatvarača je nešto lakši u odnosu na AK-47 te uprkos nekim manjim razlikama u obliku, AKM može koristiti nosač zatvarača i od svog prethodnika. Drveni kundak je duži te pravilnijeg oblika u odnosu na kundak s AK-47 što strijelcu omogućava veću preciznost prilikom rapidne i automatske paljbe.

AKM koristi modificirani mehanizam povratne opruge a izmijenjen je i udarač. Čelični nišan na pušci ima označenu skalu za udaljenosti od 100 do 1.000 m. Za AKM je predviđen bacač granata GP-25 koji se montira na pušku.

Puška koristi isti kalibar municije kao i AK-47: 7,62x39mm. Mehanizam punjenja municijom i paljbe su praktički identični onima od AK-47.

AKMS

Glavna verzija AKM-a je AKMS s ugrađenim sklopivim metalnim kundakom umjesto standardnog drvenog. Metalni kundak je nešto drugačiji u odnosu na onaj od prijašnjeg modela AKS-47.

Na osnovu AKM-a razvijene su verzije AKMP, AKML i AKMLP dok je AKMS doveo do razvoja modela AKMSP, AKMSN i AKMSNP. Oni su dizajnirani posebno za padobranske jedinice budući da sklopivi kundak stvara više dodatnog prostora za ostalu vojnu opremu prilikom skakanja iz aviona te prizemljavanja.

Kopije

Poljska je na osnovu AKM-a razvila modificiranu verziju nazvanu Karabinek-granatnik wz. 1974 koja je mogla koristiti 40 mm bacač granata Pallad domaće proizvodnje.

Od ostalih evropskih zemalja, vlastite verzije AKM-a su proizvodili Jugoslavija (Zastava M70, Mađarska (AK-63), Rumunija (PM md. 65), Bugarska i dr.

Na afričkom kontinentu Egipat je proizvodio vlastiti model pod nazivom Misr, a Kina model Type 56.

AKM i njegove kopije koristile su se u mnogim ratovima i sukobima širom svijeta što je vidljivo na sljedećoj tabeli:

 

Tokom Hladnog rata AKM se izvozio u mnoge komunističke zemlje kao i u Aziju, Afriku te na Bliski istok. Oružje se koristi od tog vremena pa sve do današnjih dana odnosno građanskog rata u Libiji, nemira i pobuna u Siriji i ostalo.

Postojeći korisnici

 

•   Afganistan
•   Albanija
•   Alžir
•   Angola
•   Armenija
•   Azerbejdžan
•   Bangladeš
•   Benin
•   Bjelorusija
•   Bosna i Hercegovina
•   Bocvana
•   Bugarska: lokalna proizvodnja.
•   Burundi: oružje je oduzeto pobunjenicima i narko bandama.
•   Centralnoafrička Republika
•   Čad
•   Čile
•   Demokratska Republika Kongo
•   Džibuti
•   Egipat: tvornica 54 je u Kairu za potrebe egipatske vojske proizvodila vlastitu verziju AKM-a pod nazivom Misr. Također, puška je bila namijenjena i izvozu.
•   Ekvatorijalna Gvineja

 

•   Etiopija
•   Eritreja
•   Estonija: pušku je zamijenio AK-74 ali je u ograničenoj količini u policijskoj i vojnoj upotrebi.
•   Finska: finska vojska u zalihama drži uvezene kopije AKM-a (kineski Type 56 - oznaka RK 56 TP te istočnjonjemački MPi-KM - oznaka RK 72). U zalihama su i modeli domaće proizvodnje i to RK 62 i RK 95 TP.
•   Gabon
•   Gruzija
•   Gvajana
•   Gvineja
•   Gvineja-Bisau
•   Hrvatska
•   Indija
•   Irak: u službi iračke vojske i policije.
•   Iran
•   Izrael: oružje uzeto arapskim vojskama tokom arapsko-izraelskih sukoba i ratova.
•   Jemen
•   Jordan
•   Južni Sudan
•   Kambodža
•   Kamerun
•   Katar
•   Kazahstan

 

•   Kina: Norinco je proizvodio kinesku kopiju pod nazivom Type 56.
•   Kirgistan
•   Komori
•   Kuba
•   Kuvajt
•   Laos
•   Laos
•   Lesoto
•   Libanon
•   Liberija
•   Libija: AKM su tokom građanskog rata u Libiji 2011. koristili libijska vojska i pobunjenici.
•   Litvanija
•   Madagaskar
•   Mađarska: tvrtka FÉG je proizvodila domaću kopiju AKM-a pod nazivom AK-63. Puška ima fiksni drveni ili plastični kundak dok je model AK-63D sa sklopivim metalnim kundakom.
•   Makedonija
•   Mali: oružane i obavještajne snage Malija.
•   Maroko
•   Moldavija
•   Mongolija
•   Mozambik
•   Namibija
•   Nigerija
•   Oman: neke puške su oduzete pobunjenicima Dhofari.
•   Pakistan: Type 56.
•   Palestina
•   Panama
•   Peru
•   Poljska: lokalna proizvodnja AKM-a koji je zamijenjen početkom 1980-ih.
•   Republika Kongo

 

•   Ruanda
•   Rumunija: lokalna proizvodnja AKM-a pod nazivom PM md. 65.
•   Rusija: u većini ruskih vojnih jedinica AKM je zamijenjen s AK-74 ali je još uvijek u ograničenoj vojnoj i policijskoj upotrebi. Koristi se u urbanim dijelovima zemlje zbog mogućnosti prodiranja teškog oklopa.
•   Saudijska Arabija
•   Sejšeli
•   Sirija: sirijske oružane snage te pobunjenička Slobodna sirijska vojska.
•   Sijera Leone
•   Sjeverna Koreja: Type 68.
•   Slovenija
•   Somalija
•   Srbija
•   Sudan
•   Surinam
•   Šri Lanka
•   Tadžikistan
•   Tanzanija
•   Togo
•   Turkmenistan
•   Turska
•   Uganda
•   UAE
•   Ukrajina: AKM je u ograničenoj upotrebi a u većini ukrajinskih vojnih jedinica je zamijenjen s AK-74 i domaćom puškom Vepr bullpop dizajna.
•   Uzbekistan
•   Vijetnam: standardna puška pješadije vijetnamske vojske.
•   Zambija
•   Zapadna Sahara
•   Zimbabve
•   Zelenortska Ostrva