Паўднёваславя́нскія мовы — група славянскіх моў, у цяперашні час распаўсюджаная ў Паўднёва-Усходняй Еўропе, на Балканскім паўвостраве.
Паўднёваславянская | |
---|---|
Таксон | група |
Арэал | Балгарыя, Боснія і Герцагавіна, Паўночная Македонія, Сербія, Славенія, Харватыя, Чарнагорыя |
Колькасць носьбітаў | больш за 30 млн |
Класіфікацыя | |
Катэгорыя | Мовы Еўразіі |
Склад | |
2 падгрупы | |
Коды моўнай групы | |
ISO 639-2 | — |
ISO 639-5 | zls |
Моўная супольнасць паўднёваславянскіх моў меней відавочная, чым заходнеславянскіх і ўсходнеславянскіх. Сучасныя паўднёваславянскія мовы дзеляцца на дзве прыкметна розныя падгрупы: заходнюю (славенская, серба-харвацкі дыялектны кантынуум) і ўсходнюю (балгарская і македонская). Імаверныя прычыны значных адрозненняў паміж імі:
Самым відавочным адрозненнем паўднёваславянскіх моў ад усходне- і заходнеславянскіх з’яўляецца захаваная сістэма спражэння дзеясловаў з мноствам прошлых часоў (імперфект, аорыст, плюсквамперфект), у якой, аднак, інфінітыва або зусім няма (у балгарскай), або яго выкарыстанне абмежавана. Для ўтварэння складаных форм будучага часу ў якасці дапаможнага дзеяслова ўжываецца не «быць» ці «мець» (як, напрыклад, у беларускай ці ўкраінскай), а «хацець».
Спрошчана скланенне (у балгарскай да поўнага знікнення склонаў, рэшткі якіх захоўваюцца толькі для займеннікаў і ў фразеалагізмах; у сербска-харвацкіх мовах супалі давальны, творны і месны склоны множнага ліку).
У лексіцы значны ўсходні ўплыў (многа слоў турэцкіх і запазычаных праз турэцкае пасрэдніцтва).
Але з сучаснай літаратурнай рускай (расійскай) мовай паўднёваславянскія маюць пэўнае падабенства, звязанае з многавяковым уплывам на рускую мову царкоўнаславянскага пісьменства, чые традыцыі праніклі ва ўсе элементы мовы: фанетыку, лексіку, словаўтварэнне і інш.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Паўднёваславянскія мовы, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.