Леў Юр’евіч Гарошка

Трашчычы, Навагрудскі павет — 28 ліпеня 1977; псеўданімы: Анатоль Жменя; Пракоп Каваль і інш.) — беларускі рэлігійны і грамадскі дзеяч, грэка-каталіцкі святар, архімандрыт, даследчык гісторыі рэлігіі і царквы ў Беларусі, беларускай культуры, літаратар і педагог. Стрыечны брат беларускага грамадскага дзеяча Міколы Гарошкі.

Леў Юр’евіч Гарошка
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	26 лютага (11 сакавіка) 1911
Месца нараджэння	Трашчычы, Навагрудскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	28 ліпеня 1977(1977-07-28) (66 гадоў)
Месца смерці	Парыж, рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя
Пахаванне	Могілкі Святога Панкрата
Грамадзянства	Расійская імперыя → Польская Рэспубліка
Альма-матар	Навагрудская беларуская гімназія Львоўская духоўная семінарыя Collegium Canisianum[d] (1937)
Месца працы	Божым шляхам Беларуская рэдакцыя Ватыканскага радыё
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	каталіцкі святар, грамадскі актывіст, педагог, культуролаг, пісьменнік, публіцыст
Грамадская дзейнасць
Член у	Згуртаванне беларусаў у Вялікай Брытаніі

У 1928—1931 гадах вучыўся ў Навагрудскай беларускай гімназіі, потым да 1936 года ў Львоўскай духоўнай акадэміі, у 1936—1937 у Каталіцкім універсітэце ў Інсбруку (Аўстрыя). Пасвячоны ў святары 17 кастрычніка 1937 года ў Львове. У 1937—1939 гг. служыў у Пінскай дыяцэзіі. У 1939 г. загадам Навагрудскага ваяводы быў выселены з пагранічнай паласы і жыў у Збуражы каля Маларыты.

У гады 2-й сусветнай вайны, з 1939 па 1944 год, жыў у Баранавічах, дзе працаваў у гандлёвай і медыцынскай школах. У сувязі з арганізацыяй Беларускага экзархата прызначаны экзархам А. Неманцэвічам сябрам Экзархальнай рады (02.05.1942). Прымаў удзел у 2-м Усебеларускім кангрэсе ў Мінску (1944). З 1944 у эміграцыі. У 1945 г. займаўся арганізацыяй беларускага душпастырства ў Берліне і Мюнхене (Германія). З восені 1945 ў Рыме. Рашэннем Усходняй кангрэгацыі ў Ватыкане ад 16.10.1946 прызначаны рэктарам Беларускай каталіцкай місіі ў Францыі. Да 1958 жыў у Парыжы. У 1946 г. выдаў малітоўнік «Божым шляхам», а ў 1947—1957 гг. стварыў і выдаваў рэлігійна-грамадскі часопіс «Божым шляхам» (1947—1957) і быў аўтарам большай часткі артыкулаў. Пісаў пад псеўданімамі Л. Дварэцкі, Анатоль Жменя; Л. Іскра, Пракоп Каваль і іншымі. Аўтар шэрагу брашураў рэлігійнай тэматыкі.

У 1959 выехаў у Рым, дзе ўступіў у навіцыят айцоў марыянаў.

У 1960 біскупам Ч. Сіповічам прызначаны рэктарам Беларускай каталіцкай місіі ў Вялікабрытаніі. Прымаў удзел у рэлігійным і культурным жыцці беларускага замежжа. Дзейны член лонданскага аддзела Згуртавання беларусаў Вялікай Брытаніі (ЗБВБ). У 1962 г. прыняў манаства ў капліцы Св. Апосталаў Пятра і Паўла ў Лондане. Да 1969 г. заставаўся рэктарам Місіі і ігуменам законнага Дому ў Лондане. Быў адным з выкладчыкаў у школе-інтэрнаце імя Кірылы Тураўскага. Уваходзіў у Галоўную ўправу ЗБВБ, быў намеснікам старшыні арганізацыі. Ад імя беларусаў выступаў у Брытанскай радзе дапамогі ўцекачам. У 1964 г. стаў першым старшынём Беларускай харытатыўнай секцыі (фонду). У 1965 г. атрымаў годнасць архімандрыта.

 

У 1970 г. перабраўся ў Рым, дзе кіраваў Беларускай секцыяй радыё Ватыкана. Адначасова выконваў абавязкі рэктара Беларускай каталіцкай місіі ў Францыі.

Памёр у шпіталі ў Парыжы ў выніку няўдалай хірургічнай аперацыі. Пахаваны на могілках Св. Панкрата ў Лондане.

Архіў дзеяча захоўваецца ў Скарынаўскай бібліятэцы ў Лондане.

На думку гісторыка і культуролага Сяргея Абламейкі, спадчына а. Льва Гарошкі «змяшчае на сваіх старонках дзясяткі не выдадзеных тамоў каштоўнай рэлігійнай літаратуры, дзясяткі тамоў якасных навукова-гістарычных прац, абсалютная большасць з якіх так і засталіся невядомыя на Бацькаўшчыне. (...) Але галоўнай справай айца Льва, бясспрэчна, было адраджэнне Уніяцкай царквы як сродку здабыцця поўнай нацыянальна-культурнай і духоўнай незалежнасці Беларусі і беларускага народу. Свае погляды ён выклаў у гісторыка-публіцыстычнай кнізе «Пад знакам „рускае“ і „польскае“ веры», у якой расказваецца, як суседнія краіны стагодздзямі імкнуліся духоўна заняволіць беларускі народ, навязваючы яму свае формы хрысціянскага веравызнаньня».

• Рунь, аб'яднанне