Забастоўка SAG-AFTRA (англ.: SAG-AFTRA strike) — працоўны канфлікт паміж прафсаюзам галівудскіх акцёраў SAG-AFTRA і Альянсам прадзюсараў кіно і тэлебачання (AMPTP).
Забастоўка пачалася 14 ліпеня 2023 года. Страйк SAG-AFTRA разам з аналагічнай акцыяй Гільдыі сцэнарыстаў Амерыкі (WGA) сталі цэнтральнымі падзеямі працоўных спрэчак у Галівудзе ў 2023 годзе.
Гэта першы выпадак ініцыявання акцёрамі працоўнага канфлікту з часоў стачкі акцёраў 1980 года і першы выпадак адначасовага выхаду акцёраў і сцэнарыстаў з 1960 года. Працоўныя спрэчкі SAG-AFTRA і WGA 2023 года спрыялі найбуйнейшаму перапынку ў амерыканскай тэле- і кінаіндустрыі з часоў пандэміі COVID-19 у 2020 годзе.
Прафсаюз SAG-AFTRA прадстаўляе інтарэсы прыкладна 160 тыс. работнікаў СМІ і эстрады. Найбуйнейшыя прадзюсары Галівуду прадстаўлены Альянсам прадзюсараў кіно і тэлебачання (AMPTP), які заключае працоўныя дагаворы з SAG-AFTRA і ўсімі іншымі прафсаюзамі, такімі як Гільдыя пісьменнікаў Амерыкі Усходу і Гільдыя пісьменнікаў Амерыкі Захаду, што ўваходзяць у склад Гільдыі пісьменнікаў Амерыкі (WGA). SAG-AFTRA была ўтворана ў 2012 годзе ў выніку зліцця Гільдыі кінаакцёраў ЗША (SAG) і Амерыканскай федэрацыі артыстаў тэлебачання і радыё (AFTRA), што дазволіла SAG-AFTRA прадстаўляць інтарэсы не толькі акцёраў, але і журналістаў, работнікаў ток-шоу і іншых работнікаў тэлерадыёвяшчання. WGA і Гільдыя акцёраў экрана не страйкавалі адначасова з апошняй забастоўкі 1960 года, калі акцёры далучыліся да забастоўкі сцэнарыстаў з нагоды рэшткавых выплат ад фільмаў. У працоўных выступленнях акцёраў 1980 года ўдзельнічалі аб’яднаныя намаганні SAG і AFTRA. Найбуйнейшая з 1980 года забастоўка SAG-AFTRA адбылася ў 2000 годзе, калі камерцыйныя акцёры абвясцілі стачку, каб дамагчыся працягу сістэмы рэшткавых выплат насуперак рэакцыі рэкламадаўцаў, і на фоне рознагалоссяў паміж SAG і AFTRA.
У сувязі з развіццём струменевага вяшчання сцэнарысты і акцёры былі расчараваны палітыкай студый у дачыненні да рэшткавых даходаў ад струменевых сэрвісаў; заняпад сеткавага тэлебачання прывёў да скарачэння колькасці паўторных паказаў, што прывяло да ўзмацнення залежнасці ад іншых рэшткавых даходаў. Падчас забастоўкі Гільдыі сцэнарыстаў Амерыкі ў 2007—2008 гадах кіраўнікі студый прапанавалі сцэнарыстам не атрымліваць ніякіх адлічэнняў ад струменевых сэрвісаў. Яшчэ адной праблемай стаў штучны інтэлект. Яго прымяненне выклікала непакой сцэнарыстаў. Акцёры таксама выказвалі асцярогі, адзначаючы, што ён можа быць выкарыстаны для бязвыплатнага прайгравання іх вобразаў. Гэтыя фактары спрыялі страйку Гільдыі сцэнарыстаў Амерыкі, які пачаўся ў маі 2023 года. У чэрвені Гільдыя рэжысёраў Амерыкі дасягнула пагаднення са студыямі, што дазволіла пазбегнуць патройнай забастоўкі ў Галівудзе.
Праз некалькі тыдняў пасля страйку Гільдыі сцэнарыстаў Амерыкі Нацыянальны савет дырэктараў SAG-AFTRA аднагалосна пагадзіўся правесці галасаванне па дазволе страйку напярэдадні аднаўлення кантракту. Арганізацыя назвала некалькі пытанняў, якія будуць абмяркоўвацца на перамовах, уключаючы «эканамічную справядлівасць, рэгуляванне выкарыстання штучнага інтэлекту і палёгку цяжару, звязанага з пераходам усёй індустрыі на самаздымку», а таксама паведаміла сваім членам, што Альянс прадзюсараў кіно і тэлебачання будзе зніжаць заробкі, каб «павялічыць прыбытак карпарацый».
Па даных прафсаюза, 5 чэрвеня дазвол на страйк ухвалены з перавагай у 98% галасоў.
13 ліпеня, так і не дасягнуўшы пагаднення паміж SAG-AFTRA і AMPTP, Камітэт па перамовах SAG-AFTRA аднагалосна прагаласаваў за тое, каб пачаць стачку. Нацыянальны савет правёў галасаванне, афіцыйна ўхваліўшы акцыю. Прэзідэнт SAG-AFTRA Фрэн Дрэшэр абвясціла, што стачка пачнецца апоўначы 14 ліпеня. Разам з галоўным перагаворшчыкам Дунканам Крэбтры-Ірландам, Дрэшэр заявіла, што забастоўка — гэта крайняя мера.
У адпаведнасці з правіламі, усталяванымі 10 ліпеня, акцёры не могуць удзельнічаць у здымках фільмаў і тэлесерыялаў, а таксама ў рэкламных мерапрыемствах, такіх як прэс-канферэнцыі, прэм’еры фільмаў і мерапрыемстваў, уключаючы San Diego Comic-Con International. На міжнародным узроўні члены SAG-AFTRA мелі права працягваць працу ў Вялікабрытаніі ў адпаведнасці з загадзя заключанымі калектыўнымі пагадненнямі, паколькі брытанскае заканадаўства прадугледжвае крымінальную адказнасць за забастоўкі салідарнасці.
17 ліпеня прадстаўнікі SAG-AFTRA апублікавалі 12-старонкавую заяву з выкладаннем зрыву перамоваў і ўмоў, якія яны палічылі непрымальнымі, уключаючы, апроч іншага, павышэнне заработнай платы акцёраў на 5%, у той час як прафсаюз запытаў 11%. Іх апаненты з AMPTP адзначылі, што арганізатары стачкі вырашылі абыйсці бокам «самую выгадную здзелку, якую мы калі-небудзь заключалі».
19 ліпеня прафсаюзнае кіраўніцтва ўхваліла працяг работы акцёраў у большай колькасці фільмаў Галівуда. У агульнай складанасці 39 кінастужак аднавілі здымачны працэс.
25 ліпеня ў г. Нью-Ёрк тысячы акцёраў сабраліся на пратэстнай акцыі на Таймс-сквер.
23 жніўня галівудскія студыі і струменевыя сервічы апублікавалі ўмовы перагледжанай прапановы бастуючым сцэнарыстам. Аднак прафсаюз заклікаў сваіх членаў працягваць пікетаваць, паколькі не ўбачыў у новых умовах вырашэнне ўсіх іх праблем. AMPTP змяніў сваю прапанову, уключыўшы ў яе падрабязнасці аб такіх важных пытаннях, як кампенсацыя, мінімальны штатны расклад, рэшткавыя выплаты і абмежаванні на штучны інтэлект. Гільдыя сцэнарыстаў прапанавы сукупны дадатак да заработнай платы на 13% на працягу трохгадовага кантракту, а пісьмовы кантэнт, створаны штучным інтэлектам, не будзе лічыцца «літаратурным матэрыялам».
У кастрычніку бакі актывізавалі перамовы.
8 лістапада кіраўніцтва SAG-AFTRA абвясціла аб заканчэнні страйку. Напярэдадні прафсаюзныя перагаворшчыкі заявілі, што атрымалі новую прапанову ад AMPTP па вырашэнні бягучых пытанняў, якую яны ахарактарызавалі як найлепшую.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Забастоўка SAG-AFTRA (2023), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.