Выветрыванне

Выветрыванне, сукупнасць працэсаў разбурэння горных парод пад уздзеяннем механічных, хімічных і біялагічных фактараў.

Паволзе серады, выветрыванне падзяляецца на атмасфернае і падводнае (гальміроліз).

Існуюць наступныя віды выветрывання паводле агентаў:

  • фізічнае: пры яком раздрабляюцца часціцы горных парод і не адбываецца змена іх хімічнага складу.
    • разбурэнне парод пры неадночасовам расшырэнні і звужэнні мінералаў цягам сутак. Гэты від фізічнага выветрывання пераважае у раёнах з вялікай сутачнай амплітудай тэмператур (напрыклад, у пустэльнях).
    • у паўночных раёнах пераважае марознае выветрыванне, калі вада, трапляючы ў поры горных парод замярзае там і ў выніку гэтага расшыраецца і разбурае пароды.
    • суфозія, вымыванне часцічак парод грунтовымі водамі
    • разбурэнне горных парод пад уздзеяннем ветра (эолавыя працэсы)
  • хімічнае выветрыванне, калі змяняецца хімічны склад горнай пароды з утварэннем мінералаў, больш устойлівых ва ўмовах зямной паверхні. Галоўнымі чыннікамі хімічнага выветрывання з'яўляюцца атмасфернае паветра (якое акісляе мінералы і горныя пароды) і грунтовыя возы з растаронымі і ёй салямі, шчолачамі і кіслотамі, якія ўступаюць у зхімічныя рэакцыі з элементамі, якія складаюць мінералы.
  • біялагічнае выветрыванне, звязана з дзейнасцю жывых арганізмаў (разбурэнне парод карнямі дрэў, выдзяленне актыўных рэчываў некаторымі мікраарганізмамі і г. д.).

Вынікам працэсы выветрыванія з'яўляецца кара выветрывання, на аснове якой утвараюцца глебы. Выветрыванне — важны чыннік рэльефаўтварэння.

Гл. таксама

Tags:

ГальміролізГорная парода

🔥 Trending searches on Wiki Беларуская:

Зборная Іарданіі па футболеАнастасія Раманаўна ЛаўрынчукЯндэксКлемент ЭтліWorld Wide WebПрыгоннае праваФК ПармаГольмійЭдвард Адамавіч ВайніловічМатрыца Фальшывыя сябры перакладчыкаPink FloydВялікая Айчынная вайнаМітрафан Віктаравіч Доўнар-ЗапольскіПампеіКаірЭдуард Сямёнавіч НіканораўБорджыяНарвасадатаАўстра-Венгрыя216 да н.э.Аб’яднаныя Арабскія ЭміратыРуская моваБоска НтагандаКаўнасІван Іванавіч НасовічПолк КаліноўскагаГарнастаевічыРэнесансГенрых II ВалуаАсіміляцыя (мовазнаўства)Уварванне Расіі ва Украіну (з 2022)ГорадАсташынДоцішкі2023Ду ФуХрышчэнне РусіПаўднёва-Дакоцкі дзяржаўны ўніверсітэтМайк ПенсMrBeastПарагвайЯўген Васільевіч МаўлееўКсенія Дзягілева-БяляеваБародкіСаюз Савецкіх Сацыялістычных РэспублікКларксвіл (Тэнесі)ЭўкарыётыГанімед (спадарожнік)ФістынгАрхітэктура БеларусіДзень ВоліАмерыканскае матэматычнае таварыства1984 (раман)Падляшскія мучанікіДжон Рональд Руэл Толкін.tgЗінаіда Іосіфаўна ДудзюкРыгор БарадулінДагавор аб забароне выпрабаванняў ядзернай зброі ў атмасферы, касмічнай прасторы і пад вадойМностваЧасціны мовыХарукі МуракаміПалівальны панядзелакСцяг Вялікага Княства ЛітоўскагаАдам МіцкевічМікола ХведаровічАўген КалубовічСубарбітальны касмічны палётКока-КолаАлегзандрыяЗлучаныя Штаты Амерыкі🡆 More