Парцаля́на, таксама парцэлян, фарфо́р — адзін з трох асноўных відаў керамікі, які ў адрозьненьне ад астатніх яе відаў утрымлівае каалін.
Парцаляна трапіла ў Эўропу з Кітаю, дзякуючы Марка Полё. Італьянцы назвалі гэты выраб porcellana — словам, якім першапачаткова называлі малюскаў-цыпрэідаў.
Парцаляна ўжываецца, у прыватнасьці, для вырабу посуду, штучных зубоў, цацак, унітазаў.
Парцаляна была вядома з даўніх часоў (прыкладна з 600 году н.э.) у Кітаі й Японіі, у сувязі з чым у ангельскай мове яе дагэтуль называюць словам china. У Эўропу парцаляна трапіла ўпершыню ў канцы XIII стагодзьдзя, аднак шырокавядомай стала толькі ў XVII стагодзьдзі, дзякуючы гандлю нідэрляндцаў з усходнеазіяцкімі краінамі.
У Эўропе ў канцы XVI стагодзьдзя флярэнтцыйцы здолелі вынайсьці г.зв. мяккую парцаляну. У XVII стагодзьдзі нідэрляндцы распачалі ў Дэльфце выраб фаянсу, які меў моцны кітайска-японскі ўплыў. У 1708 годзе саксонскі аптэкар і альхімік Ёган Фрыдрых Бётгер і фізык-экспэрымэнтатар Эрэнфрыд-Вальтэр фон Чырнгаўс здолелі вырабіць з камянай масы чырвоную парцаляну, а ўжо ў наступным годзе, у Майсэне — сапраўдную, белую парцаляну. Сакрэт вырабу парцаляны хутка распаўсюдзіўся, і цягам XVIII-га стагодзьдзя парцалянавыя фабрыкі сталі ўзьнікаць па ўсёй Эўропе.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Парцаляна, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.