Зьміцер Бартнянскі: украінскі кампазытар, сьпявак, дырыгент

ст. 28 верасьня] 1825, Санкт-Пецярбург) — кампазытар Украіны і Расеі, заснавальнік расейскай кампазытарскай школы, адзін зь першых заснавальнікаў клясычнай расейскай музычнай традыцыі.

Зьміцер Бартнянскі
Партрэт Бартнянскага
Дата нараджэньня	28 кастрычніка 1751(1751-10-28)
Месца нараджэньня	Глухаў, Чарнігаўская губэрня, Расейская імпэрыя[…]
Дата сьмерці	10 кастрычніка 1825(1825-10-10)[…] (73 гады)
Месца сьмерці	Санкт-Пецярбург, Расейская імпэрыя[…]
Месца пахаваньня	Ціхвінскія могілкі[d]
Месца вучобы	Кіева-Магілянская акадэмія[d]
Занятак	кампазытар, дырыгент, sopranist
Месца працы	Кацярына II Павал I
Жанры	опэра, клясычная музыка, канцэрт[d] і рэлігійная музыка[d]
Інструмэнты	фартэпіяна і клявэсын
Зьміцер Бартнянскі ў Вікісховішчы

Зь мяшчан. Нарадзіўся ў Глухаве. У 1758 годзе быў вызначаны пеўчым у Пецярбург у Прыдворную пеўчую капэлу. У 1769 годзе адпраўлены ў Італію для навучаньня музыцы. У 1779 годзе Бартнянскі вярнуўся ў Расею. У 1780—1784 гадах — капэльмайстар Прыдворнай пеўчай капэлы, кіраваў хорамі ў Сухапутным шляхецкім корпусе і Смольным інстытуце.

У 1758 годзе Бартнянскі атрымаў прызначэньне капэльмайстрам пры «малым» двары вялікага князя Паўла Пятровіча. З 1796 году Бартнянскі — кіруючы Прыдворнай пеўчай капэлай, галоўным хорам Расейскай дзяржавы, з 1801 году — дырэктар Прыдворнай пеўчай капэлы. Зь дзейнасьцю Бартнянскага зьвязаны яе росквіт. У 1804 годзе абраны ганаровым членам Акадэміі мастацтваў у Пецярбурзе. У 1791—1814 напісаў шэраг кантат і араторыяў на вершы Г. Р. Дзяржавіна, Ю. А. Няледзінскага-Мялецкага, П. А. Вяземскага, М. М. Хераскава, а таксама духоўнай музыкі, выконваемай дагэтуль. У 1816 годзе Бартнянскі прызначаны цэнзарам усіх нот духоўнай музыкі, якія выдаюцца ў Расеі.

Аўтар опэр «Сокал» (1786), «Сын-супернік, або Новая Стратоніка» (1787), фартэпіянных санат, камэрных ансаблей.

• Рыцарева М. Композитор Бортнянский. Жизнь и творчество. — Лен.,1979
• Іванов В.(uk) Дмитро Бортнянський. — К., 1980
• Ковалёв К. Бортнянский (Серия ЖЗЛ). — М.: Молодая гвардия, 1989. — 304 с, илл. (2-е изд., дополненное — М.: 1998).
• Чувашов А. В. Автографы Д. С. Бортнянского в КР РИИИ. С. 21—119. СПб. 2020.
• Чувашов А. В. Неизвестная оратория Д. С. Бортнянского на текст П. Метастазио. (Временник зубовского института. No 1 (32) / 2021. С. 60-67).
• Чувашов А. В. Д. С. Бортнянский. Духовные концерты с оркестром (кантаты на основе духовных концертов). Временник Зубовского института. 2022. № 3 (38). С. 48-74.
• Чувашов А. В. Нотные копиисты Д. С. Бортнянского в Италии и России. Научный вестник Московской консерватории. Том 13. Выпуск 4 (декабрь 2022). С. 656—677.
• Чувашов А. В. Бортнянский Д. С. «Песнословие на Прибытие Е. И. В. Павла Первого в Москву 1797-го году». Неизвестные подробности первого исполнения. История отечественной культуры в архивных документах : сборник статей / сост. и отв. ред. Е. А. Михайлова, ред. Л. Н. Сухоруков. СПб, 2022. Вып. 3. С. 115—122.

Выданьні музыкі Бартнянскага

• Светские произведения. Редактор-составитель А. В. Чувашов. СПб.: Планета музыки, 2018. 104 с.
• Мотеты. Публикация, исследования и комментарии А. В. Чувашова. СПб.: Планета музыки, 2023. 248 с.