Ҡайраүән (иҫк.
Каирван, Кайраан; ғәр. القيروان, Эль-Кайрван — «рус. Кайруан») — Туниста урынлашҡан, Мәғриб мосолмандарының иң изге ҡалаһы. Сус ҡалаһы менән, көнсығышҡа табан 61 км алыҫлыҡта ятҡан тимер юлы һәм шоссе аша бәйләнгән.
Ҡала | |
Ҡайраүән ғәр. القيروان | |
Ил | |
---|---|
Виләйәт | [[Ҡайраүән (виләйәт)|]] |
Координаталар | |
Нигеҙләнгән | 670 |
Халҡы | 117 903 кеше (2004) |
Һанлы танытмалар | |
1988 йылда Бөтә донъя мираҫы ҡомартҡылары исемлегенә индерелгән.
670 йылда Амр ибн әл-Асты туғанының улы — Укба ибн Нафи Византия ҡәлғәһе урынына ғәрәптрәҙең Төньяҡ Африканы баҫып алыу өсөн плацдарм рәүешендә Ҡайраүәнға нигеҙ һала. Ул урта быуаттарҙа тәүҙә Аглабидтарҙа, һуңынан Фатимидтарҙа һәм Зиридтарҙа Ифрикияның баш ҡалаһы була.
Даланы эшәкәртеүҙән күсмә йәшәүгә күсеү менән бергә хилал ҡәбиләләренең бедуиндарҙың һөжүме XI быуатта баш ҡаланы Ҡайраүәндан Тунисҡа күсерергә мәжбүр итә. Шул ваҡыттан бирле бөлгән Ҡайраүән баш ҡаланан алыҫтағы күскенселәр өсөн аҙыҡ-түлек һатыу сауҙа үҙәге булараҡ үҫешә.
Ҡайраүәнда бик күп мәсеттәр һаҡланған. Беренсе урында 670 йылда ҡала менән бергә һалынған Ҡайраүән йәмиғ мәсете тора. Хәҙерге ҡәлғәгә оҡшаған 35 метрлы йорт — Аглабидтар дәүере ҡомартҡыһы. Төҙөлөш өсөн материалдарҙы ғәрәптәр емергән Эль-Джемдан алып киләләр, шулар иҫәбенә 414 антик колонна инә. 1057 йылда мәсет күскенселәрҙең барымталарынан бик ҙур зыян күрә.
Мәсеттән башҡа, Ҡайраүәндең изге урындарына Мөхәммәт юлсылары береһенең кәшәнәһе һәм IX быуаттың 73 метрлыҡ йөҙөү бассейны инә. Был ҡомартҡылар стена менән уратылған боронғо мәҙинәнән ситтә урынлашҡан.
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Ҡайраүән, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.