მექსიკაშ ჸუჯი

Golfe de Mexique) - ატლანტიშ ოკიანეშ ნორთი, წყარიშ ღანჩო, ნამუთ აკოხურგელი რე ოორუე ამერიკაშ კონტინენტით დო კოკი კუბათ. უმოს კონკრეტულო, ოორუეშე, ოორუე-ბჟადალშე დო ოორუე-ბჟაეიოლშე აკოხურგელი რე ააშ-იშ, ობჟათეშე დო ობჟათე-ბჟადალშე - მექსიკაშ დო ობჟათე-ბჟაიოლშე კუბაშ წყარპიჯიშ ღოზით. მეჯინათ ჸუჯის ოვალიშ ფორმა უღუ. ატლანტიშ ოკიანეს მითმიარსხუ ფლორიდაშ საროტიშ მეშქაშობათ, ნამუთ კუბაშ დო ააშ-იშ შქას იდვალუაფუ, კარიბიშ ზუღას - იუკატანიშ საროტიშ მეშქაშობათ კუბაშ დო მექსიკაშ შქას. ოკიანეწკჷმა მერკე რსხუშ გეშა, ჸუჯის ეკინა-დოკინაშ დონე ძალამ მერკე რე. ჸუჯიშ ედომუშამი ფართობი 1. 6 მლნ კვადრატულ კილომეტერის აკმადგინანს. ჸუჯიშ გვერდშე უმოსი ძალამ დუდთხითხუ რე. ჸუჯიშ უტომბაში ჭურჭული – სიგსბიშ რღამილი 4. 384 მეტრა რე, ნამუშ სიგჷნძა 550 კილომეტრი რე. თე რღამილქ დოხოლაფირო 300 მილიონი წანაშ კინოხ წიმიქიმინჷ ზუღაშ ქვინჯიშ გეკინაშ გეშა.

ამდღარშოთ, ძალამ მორჩილო რე რჩქინელი მექსიკაშ ჸუჯიშ გეოლოგიური კინოხიშენი. კანკალე მენცარიშ არზით, თე ღანჩოქ წჷმიქიმინჷ პალეოზოიუკურ ხანაშ დაჭყაფუს, მარა მარკვიეფიშ უმენტაშობას მიოჩქჷ, ნამჷ-და თექ მოხვადჷ ლაპეოზოიკური ხანაშ ეკონიას, მუჟამსჷთ ართი დიდი სუპერკონტინენტიშ, პანგეაშ აკოცჷმაქ მოხვადჷ დო კონტინენტურ ფილეფქ ართიანს არაგვესინ.

მართალი რე, ამერიკაშ კონტინენტის ქრისტეფორე კოლუმბიქ მიოგორუ, მარა თიშ ხვამარდეფს მექსიკაშ ჸუჯშა ვენშურთუმუნა.

მაართა ევროპალი, ნამუქჷთ თე ჸუჯის იშარუნ, რდჷ ამერიგო ვესპუჩი (1497 წანას). თიქ ქაჸუნ ცენტრალურ ამერიკაშ წყარპიჯიშ ღოზის, უკულ ფლორიდაშ საროტით კინ უკახალე, ატლანტიშ ოკიანეშა დირთჷ. მუშ ნაჭარეფს ვესპუჩი თე შარალუას კილიშკილშა ეთმეჭარუნს. ევროპაშა დორთაშ უკული, თიში ექსპედიციაშ ართ-ართ მაკათურქ, ხუან-დე-ლა-კოსაქ აკოქიმინჷ რუკა, სოდეთ კუბა მუჭოთ კოკი თეშ ინახუნუ.

 

მექსიკაშ ჸუჯიშ ბჟაეიოლი, ოორუე დო ოორუე-ბჟადალი წყარპიჯი, ააშ-იშ წყარპიჯიშ ღოზის წჷმარინუანს, კონკრეტულო თენეფი რე გეჸვენჯი შტატეფი: ფლორიდა, ალაბამა, მისისიპი, ლუიზიანა დო ტეხასი. ედომუშამო, მექსიკაშ ჸუჯის ააშ-იშ წყარპიჯიშ ღოზიშ სიგჷნძა აკმადგინანს 2. 700 კმ-ს. ააშ-იშ ტერიტორიაშე ჸუჯის ინმაკათუ 31 წყარმალუ.

ჸუჯიშ ობჟათე-ბჟადალი დო ობჟათე წყარპიჯი წჷმარინუანს მექსიკაშ წყარპიჯიშ ღოზის, თენეფი რე შტატეფი: ტამაულიპასი, ვერაკრუსი, ტაბასკო, კამპეჩე, იუკატანი დო კინტანა-როო. ყუჯიშ წყარპიჯიშ ღოზიშ მექსიკაშ ნორთი წჷმარინუანს 2. 243 კმ-ს.

მექსიკაშ ჸუჯის ობჟთე-ბჟაეიოლშე უხურგანს კუბა. ჸუჯი მექსიკაშ, კუბაშ დო ააშ-იშ ჩხომიშ რეწუაშ ართ-ართ შანულამი აკანი რე.

• მექსიკაშ ჸუჯი - ბრიტანიკა
• მექსიკაშ ჸუჯიშ თარი მუნაჩემეფი
• Resource Database for Gulf of Mexico Research
• Gulf of Mexico Integrated Science Archived 2008-06-03 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.

ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.

თე სტატია ააშ-იშ დო ამერიკალეფიშ გეშა დიოდღარო მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქუმმეხვარათ დო აკაფშათ თინა.