არამ ხაჩატურიანი

არამ ხაჩატურიანი
	არამ ხაჩატურიანი
	სომხ. Արամ Խաչատրյան; რუს. Арам Ильич Хачатурян
	; არამ ხაჩატურიანი 1971 წანას
მოღალობა	კომპოზიტორი, დირიჟორი
	ბიოგრაფიული ჩინებეფი
დაბადებაშ თარიღი	6 მანგი, 1903
დაბადებაშ აბანი	ქართი, ქართიშ გუბერნია, რუსეთიშ იმპერია
ღურაშ თარიღი	მესი 1, 1978 (74 წანერი)
ღურაშ აბანი	მოსკოვი, რსფსრ, სსრრ
ნთხორუაშ აბანი	კომიტასიშ პანთეონი;
მენოღალობა	რუსეთიშ იმპერია; სსრრ
ერუანობა	სომეხი
ჯილდოეფი:	რსული ერკებული
	;

6 მანგი [ჯვ.სტ. 24 მესი], 1903, ქართი, ქართიშ გუბერნია, რუსეთიშ იმპერია — ღ. 1 მესი, 1978, მოსკოვი, რსფსრ, სსრრ) — სომეხი კომპოზიტორი დო დირიჟორი, სსრრ-შ ართ-ართი უდიდაში დო გოლინიანი კომპოზიტორი.

ბიოგრაფია

ხაჩატურიანიქ დებადჷ ქართის, სომეხეფიშ ფანიას. 1921 წანას ოცხოვრებშა მოსკოვშა გეგნორთჷ, სოდეთ გურაფულენდჷ დიო გნესინიშ სახენწჷფო სამუსიკო კოლეჯის დო უკულ მოსკოვიშ კონსერვატორიას.

არამ ხაჩატურიანიშ მუსიკალურ ნაწარმებეფიშე ეიოშანალი რე: "პიანინოშ კონცერტი" (1936), "ვიოლინოშ კონცერტი" (1940), "ჩელოშ კონცერტი" (1946), თაშნეშე "მასკარადი" (1941), სომხეთიშ სსრ-შ ჰიმნი (1944), სუმი სიმფონია (1935, 1943, 1947) დო მუსიკალური კომპოზიციეფი 25 კინო-ფილმიშო. ხაჩატურიანს დიდი პოპულარობა მოუღჷ ბალეტეფქ: "გაიანე" (1942) დო "სპარტაკი" (1954). გაიანეშ ფინალური აქტის "ლეკურეფით სხაპუა" უღუდჷ დო ასე ხოლო უღუ პოპულარობა მოსოფელიშ მასშტაბით. ხაჩატურიანიშ სტილი იხასიათებუ მიარე ჰარმონიათ, რიტმით, იმპროვიზაციათ დო მელოდიურობათ.

არამ ხაჩატურიანს, მუში კარიერას გოძვენას, 1930-იან წანეფიშე უკინებუდჷ შხვადოშხვა პოსტეფი სსრრ-შ კომპოზიტორეფიშ რსხუს. 1943 წანაშე რდჷ სსრრ-შ კომუნისტური პარტიაშ მაკათური.

1948 წანას სსრრ-შ რეჟიმქ ხაჩატურიანიშ (თაშნეშე შხვა კომპოზიტორეფიშ: სერგეი პროკოფიევიშ, დიმიტრი შოსტაკოვიჩიშ) ნაწარმებეფი ანტიკომუნისტურო მირჩქინჷ, მარა მალას რეაბილიტირებულქ იჸუ.

1950-იან წანეფიშე ხაჩატურიანქ დირიჟორობა ქიდიჭყჷ დო უღუდჷ ტურნეეფი ევროპას, ააშ-ს, ლათინურ ამერიკას. 1957 წანას ხაჩატურიანქ გიშაგორილქ იჸუ სსრრ-შ კომპოზიტორეფიშ რსხუშ მელამოსეთ. ჸათე პოსტი თის ღურაშახ უკინებუდჷ. ხაჩატურიანი თაშნეშე რდჷ მოსკოვიშ კონსერვატორიაშ პროფესორი.

არამ ხაჩატურიანი რდჷ შხვადოშხვა სახენწჷფო, საირქიანო ჯილდოეფიშ დო პრემიეფიშ ლაურეატი. ხაჩატურიანიქ ღურუ 1978 წანაშ 1 მესის, 74 წანერქ. დასაფულებური რე ერევანიშ კომიტასიშ პანთეონს.

ჯილდოეფი დო პრემიეფი

სსრრ

სოციალისტური ხანდაშ გერგეზი (1973)
ლენინიშ ორდენი (1939, 1963, 1973)
სსრრ-შ სახარხო არტისტი (1954), რსფსრ-შ სახარხო არტისტი (1947), სომხეთიშ სსრ-შ სახარხო არტისტი (1955), საქორთუოშ სსრ-შ სახარხო არტისტი (1963), აზერბაიჯანიშ სსრ-შ სახარხო არტისტი (1973)
სომხეთიშ სსრ დამსახურებული არტისტი (1938), რუსეთიშ სფსრ (1944), უზბეკეთიშ სსრ (1967)
ხანდაშ ჭითა შილაშ ორდენი (1945, 1966)
გჷმათუთაშ რევოლუციაშ ორდენი (1971)
ლენინური პრემია ბალეტიშო სპარტაკი (1959)
სტალინური პრემია (1941 ვიოლინოშ კონცერტიშო, 1943 ბალეტიშო გაიანე, 1946 მაჟირა სიმფონიაშო, 1950 ფილმიშო "სტალინგრადიშ ლჷმა")
სსრრ-შ სახენწჷფო პრემია (1971, კონცერტ-რაპსოდიაშ ტრიადაშო: ვიოლინოშო დო ორკესტრიშო; ჩელოშო დო ორკესტრიშო; პიანინოშო დო ორკესტრიშო)

შხვა ქიანეფი

არაბეფიშ გოართოიანაფილი რესპუბლიკაშ ხელუანობაშ დო მენცარობაშ ორდენი (1961)
პაპი იოანე XXIII–შ მენდალი (1963)
ირანიშ შაჰიშ მენდალი (1965)
პოლონეთიშ სახარხო რესპუბლიკაშ დამსახურებული არტისტი (1972, პოლონეთის კულტურაშა მიშაღალირი თიაშო)
ხელუანობაშ დო ლიტერატურაშ ორდენი (საფრანგეთი) დო კომანდორიშ ტიტული (1974)

აკადემიური ტიტულეფი

მუსიკაშ პროფესორი — 1950
წიმინდე ცეცილიაშ ერუანული აკადემიაშ საპატიო მაკათური, რომი, იტალია — 1960
გდრ-შ ხელუანობეფიშ აკადემიაშ მაკათური-კორესპონდენტი — 1961
მუსიკაშ ერუანული კონსერვატორიაშ საპატიო პროფესორი, მექსიკა — 1960
სომხეთიშ სსრ-შ მენცარობეფიშ აკადემიაშ აკადემიკოსი — 1963
ხელუანობეფიშ დოქტორი (სსრრ-შ მენცარობეფიშ აკადემია) — 1965

რესურსეფი ინტერნეტის

არამ ხაჩატურიანი ენციკლოპედია ბრიტანიკას
არამ ხაჩატურიანიშ ვირტუალური მუზეუმი
Aram Khachaturian: An Introduction 2014 documentary
2003 documentary on SnagFilms
(ინგლისური) არამ ხაჩატურიანი — კინოფილმეფიშ ინტერნეტ მუნაჩემეფიშ ბაზას

This article uses material from the Wikipedia მარგალური (Margaluri) article არამ ხაჩატურიანი, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). დინორე მიწორინაფილი რე გეჸვენჯი ლიცენზიათ (დო შხვა ვა რე მეწურაფილი-და): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki მარგალური (Margaluri) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.