Grossès Aiwes: Vinaedje-foû d' ene corante aiwe u foitès plouves d' enaiwnut les viyaedjes u les tchamps

Les grossès aiwes ^{aschoûtez lu} u ^{aschoûtez lu} u ^{aschoûtez lu} (on dit eto : grandès aiwes, hôtès aiwes ou pus biesmint les aiwes), c' est cwand les aiwes des mouzes afûlèt, et enaiwer l' payis. On voet ça å rlén, u après les oraedjes d' esté, u cwand i ploût a rlaye, al såjhon des plouves dins sacwants payis.

On djåze eto di:

• vinaedje-foû: l' aiwe vént foû di s' lét
• disboirdumint u disboirdaedje: li rivire disboirdêye.
• enaiwaedje: les tchamps, les rowes, les måjhons sont-st enaiwêyes.

• a Tchålerwè e 1850.
• a Lidje e 1926
• a Han-so-Lesse e 1994 et 1995.
• a Djmele, Pepinster, Tif, Vervî, Rotchfoirt, Han-so-Eure e moes d' djulete 2021.

•  
  Ocgniye, e moes d' awousse 2008
•  
  Lîssin, oraedje fén djun 2021
•  
  Pepinster, vinaedje-foû d' Vesse, djulete 2021
•  
  Lidje, vinaedje-foû d' Mouze, minme moes
•  
  Tif, vinaedje-foû d' l' Aiwe d' Oûte, minme moes
•  
  Han-so-Eure, vinaedje-foû d' l' Aiwe d' Eure, minme moes

Ezès payis del Mîtrinne Mer, gn è ra des grossès aiwes tos les 10 a 14 ans. Li tournante a ddja stî esplikêye dins l' Bibe (et dins l' Alcoran) avou l' paskeye da Djôzef vindou pa ses frés. Les 7 cråssès vatches et les 7 sipessès påtes corespondént ås termenes di plouve, la k' gn a bråmint des tchance d' aveur les hôtès aiwes.

Gn a kécfeye eto ene foû grande tournante di 7 côps 7 ans.

•  
  Douccala, Marok (2008-2009); basse ki n' vént nén tos ls ans; måjhon basteye k' i fjheut foirt setch
•  
  El Djadida, Marok, e moes d' djanvî 1996; ancyin ouwed repleni
•  
  terén d' fotbal enaiwé, grossès lavasses
•  
  Douccala, draches e 2008
•  
  inte Larache et Chawene, disboirdaedje, 2011

• e Pakistan e 2010

• Scrijhaedjes so les grossès aiwes (e walon, so l' Aberteke)
• (fr) Corwaitaedje des grossès aiwes a Lidje e 1926
• Imådjes des grossès aiwes do moes d' djulete 2021 el Walonreye
•   so Wikisourd: Categoreye:Grossès_aiwes (tecses so les grossès aiwes)