Dataedje D' On Mot

Ci n' est nén si åjhey ki ça, aprume dins les lingaedjes ki n' si scrijhèt waire, ubén po les mots ki sont vîs vîs.

Li vraiy dataedje, c' est l' anêye k' on trouve ci mot la scrît dins l' lingaedje.

E walon, po les vîs mots, c' est li prumî aparexhaedje dins l' scrîta la k' on voet bén ki l' cogne do mots rissaetche dipus do walon ki des ôtes lingaedjes d' oyi.

Po les noûmots, c' est l' trovaedje do mot foû d' on boket di belès letes u d' prôze nén racontrece dins ene gazete, on live, ene rivuwe, on motî, u on studia sol lingaedje.

Dins li scrîta

C' est bråmint Louis Remacle ki s' a ocupé di cist ovraedje la. Toplin d' ses trovas sont rprins dins l' live : "La différenciation dialectale en Belgique romane avant 1600" sovint rahoukî e walon dizo l' alomåcion "live da Remacle sol datåcion des mots walons di dvant 1600".

Po les mots a vey avou l' djeyografeye, c' est leu prumî aparexhaedje dins les nos d' plaeces ki va aidî leu datåcion.

Po les mots d' tos les djoû, c' est leu trovaedje dins des invintåre di notåre, dins des akes di djustice.

Noûmots del fén do 19inme sieke

On loucrè voltî li studia da Maurice Piron : Formation de la langue littéraire des écrivains liégeois.

Noûmots do 20inme sieke

Po les calcaedjes do francès (et eto sacwants di l' inglès), on rwaitrè l' adire inte des motîs ki n' riprindèt ki les mots pår walons et des ôtes avou toplin des djivions calkés (metans li Motî da Scius, li Motî d' Nivele eyet li Motî d' Bastogne. Gn a eto toplin des noûmots d' calcaedje dins sacwants motîs francès-walon come li franwal da Haust, avou l' mincion "néol." (noûmot).

Noûmots del fén do 20inme sieke et l' 21inme sieke

Li splitchant motî do walon dene sovint les dates di prumî eployaedje des noûmots foirdjîs del fén do 20inme sieke et l' 21inme sieke.

Sol Wiccionaire

• Mots walons askepyîs diviè 1900
• Mots walons askepyîs diviè 1920
• Mots walons askepyîs diviè 1950
• Mots walons askepyîs diviè 1975
• Mots walons askepyîs diviè 1990
• Mots walons askepyîs diviè 1995
• Mots walons askepyîs diviè 1997
• Mots walons askepyîs diviè 2000
• Mots walons askepyîs diviè 2005
• Mots walons askepyîs diviè 2007
• Mots walons askepyîs diviè 2010
• Mots walons askepyîs diviè 2012
• Mots walons askepyîs diviè 2015