Tổ Chức Quân Đội Việt Nam Cộng Hòa: Cơ cấu quốc phòng tại Việt Nam Cộng hòa.

Tiền thân là Quân đội Quốc gia Việt Nam trong Liên hiệp Pháp (1948-1955), trong 20 năm lịch sử tồn tại, với sự hỗ trợ mạnh mẽ của chính quyền Mỹ, Quân đội Việt Nam Cộng hòa liên tục tăng trưởng về quy mô lẫn trang bị hiện đại, từng được truyền thông phương Tây đánh giá là một lực lượng quân đội mạnh được xếp hạng cao trong khu vực Đông Nam Á và Quốc tế. Quân đội Việt Nam Cộng hòa được tổ chức tốt, được huấn luyện kỹ, chiến thuật hiện đại, được sự phối hợp của quân đồng minh, nhưng trong cuộc chiến chống lại lực lượng quân sự cộng sản, đã bộc lộ nhược điểm cồng kềnh và không phù hợp với hình thái tác chiến để chống một đối thủ có tư duy quân sự linh hoạt, có quyết tâm chính trị cao, tổ chức gọn nhẹ. Đặc biệt, hình thái tác chiến rập khuôn quân đội Mỹ, phụ thuộc hoàn toàn vào viện trợ, kể từ sau Hiệp định Paris 1973, khi nguồn việc trợ bị cắt giảm và không còn sự hỗ trợ của quân Mỹ, Quân đội Việt Nam Cộng hòa nhanh chóng bộc lộ những nhược điểm chí mạng, dẫn đến sự sụp đổ nhanh chóng đầu năm 1975.

Sau Cuộc trưng cầu dân ý miền Nam Việt Nam, 1955, Thủ tướng Ngô Đình Diệm tuyên bố thành lập Việt Nam Cộng hòa và giữ vai trò nguyên thủ. Quân đội Quốc gia Việt Nam cũng được chuyển đổi thành Quân đội Việt Nam Cộng hòa, đồng thời hệ thống tổ chức quân đội cũng được cải biến và bổ sung cho phù hợp với sự phát triển của hình thái một quân đội quốc gia độc lập.

Cơ quan lãnh đạo tối cao

Lãnh đạo tối cao của Quân đội Việt Nam Cộng hòa là Tổng thống Việt Nam Cộng hòa, giữ vai trò là Tổng Tư lệnh Quân đội với thực quyền. Giúp việc cho Tổng thống về mặt quân sự là cơ quan Tham mưu biệt bộ trực thuộc Phủ Tổng thống, đứng đầu là một Tham mưu trưởng

Cũng cùng năm này Bộ Tổng Tham mưu không còn tuỳ thuộc vào Quân đội Liên hiệp Pháp. Sau đó từng giai đoạn đã cải biến và bổ sung hệ thống tổ chức của quân đội.

Quân đội Việt Nam Cộng hòa

-Tổng thống là Tổng Tư lệnh Quân đội

• Trực thuộc Phủ Tổng thống:

1. Tham mưu Biệt bộ
2. Bộ trưởng Phụ tá Quốc phòng
3. Văn phòng Đổng lý

• Trực thuộc Bộ Quốc phòng:

• Trực thuộc Bộ Tổng Tham mưu:

Cuối năm 1963, các tướng lãnh trong Quân đội Việt Nam Cộng hòa cầm đầu và thực hiện thành công Cuộc đảo chính lật đổ và sát hại Tổng thống Ngô Đình Diệm cùng bào đệ Ngô Đình Nhu. Từ đây bắt đầu phôi thai nền Đệ Nhị Cộng hòa. Cùng thời điểm, Chính quyền Cách mạng được sự cố vấn và viện trợ của Hoa Kỳ, đã cải tổ và bổ sung quân đội phát triển quy mô hơn, đồng thời cải danh Quân đội Việt Nam Cộng hòa thành Quân lực Việt Nam Cộng hòa.

Quân lực Việt Nam Cộng hòa

-Tổng thống Lãnh đạo Quốc gia và Tổng Tư lệnh Quân lực
-Thủ tướng Chính phủ Hành pháp Trung ương
-Tổng trưởng Quốc phòng

• Trực thuộc Phủ Tổng thống:

1. Phủ Đặc uỷ Tình báo Trung ương
2. Lữ đoàn Liên binh Phòng vệ Phủ Tổng thống

• Trực thuộc Bộ Quốc phòng:

1. Bộ Tổng Tham mưu
2. Tổng nha Tài chính và Thanh tra Quân phí
3. Tổng nha Nhân lực
4. Nha Đổng lý
5. Nha Quân pháp
6. Nha Quân sản
7. Nha Địa dư
8. Trường Cao đẳng Quốc phòng

• Lãnh đạo Bộ Tổng Tham mưu:

1. Tổng Tham mưu trưởng
2. Tổng Tham mưu phó
3. Phụ tá Đặc trách Hành quân
4. Tham mưu trưởng Liên quân
5. Tham mưu phó Nhân viên
6. Tham mưu phó Tiếp vận

• Trực thuộc Bộ Tổng Tham mưu

Ngày 30 tháng 4 năm 1975, tướng Dương Văn Minh, Tổng thống thứ ba của nền Đệ Nhị Cộng hòa và cũng là Tổng thống cuối cùng của miền Nam Việt Nam đã đầu hàng đối phương dẫn đến sự cáo chung của Chính thể Việt Nam Cộng hòa sau 20 năm tồn tại. Tổ chức Quân lực Việt Nam Cộng hòa cũng tan rã theo.

• Trần Ngọc Thống, Hồ Đắc Huân, Lê Đình Thụy (2011). Lược sử Quân lực Việt Nam Cộng hòa