Rovanem' (suom.
i roč.: Rovaniemi; pohjoižsaam.: Roavvenjárga vai Roavenjárga, inarisaam.: Ruávinjargâ) om Suomenman lidn da lidnankund valdkundan pohjoižes. Se om Laplandii-provincijan pälidn, valdkundan seičemetoštkümnenz' lidn eläjiden lugun mödhe, kaikiš suremb Evropan lidn pindan mödhe.
Lidnanznam | |
Valdkund | Suomenma |
Eläjiden lugu (2020-01-01) | 63,128 ristitud |
Pind | 8,016,75 km² |
Pämez' | Ulla-Kirsikka Vainio (semendku 2020—) |
Telefonkod | +358-(0)16 |
Aigvö | tal'vel UTC+2, kezal UTC+3 |
Ristitud mecaziba hirvid Rovanemin tahondas kahesa tuhad vozid tagaz. Nügüdläine eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1453. Se šingotihe kuldan samižen keskuseks 19. voz'sadaspäi i mecan varhapanendan edheotandoil.
Vspäi 1909 Rovanem'-raudtestancii om saudud. Laplandijan sodan aigan (sügüz'ku 1944 — sulaku 1945) vn 1944 redukus Germanijan imperijan sodaväged paniba eländpunktad mantazole lämoipaloil da poukahtusil. Om udessündutadud sodan jäl'ghe. Rovanem' sai lidnan statusad vl 1960.
Rovanem' šingotase mašiništonsauvomižel (gidravlik, veičed), kodielektronikan tehmižel, elektrusen pästandal i turizmal torguindanke. Joulupukkin rezidencii om saudud lidnas, bobuštuzkülä om avaitud vl 1985.
Lidn sijadase Ounasjogen da Kemijogen ühthejoksmusen randoil (Baltijan meren bassein), 197 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Rovanemin fartalad sijadasoiš 8 km suvhe Pohjoižes polärižes pirdaspäi. Matkad Hel'sinkihesai om 832 km suvhe avtotel vai raudtedme.
Vl 2020 lidnankundan pind — 8 016,75 km², sidä kesken kuivma 7 581,51 km², vezi da sokaz tahond ottas 435,24 nellikkilometrad.
Klimat om ven. Heinkun lämuz +15,2 C°, vilukun — −11,8 C°, voden keskmäine lämuz om +0,6 C°. Paneb sadegid 618 mm vodes, enamba kezaku-elokus (61..79 mm kus). Lumikate venub pol'vot (kül'mku—sulaku).
Vl 1980 eläjiden lugu oli 48 056 ristitud. Vl 2010 ristitišt oli 60 090 eläjad, agjan koumandez. Kaikiš suremb ristitišt om nügüd'.
Mamankelen mödhe (2016): suomen kel' — 96,4%, ročin kel' — 0,2%, saamen keled — 0,2%, toižed keled — 3,2%.
Esko Lotvonen radoi edeližen lidnanpämehen (eloku 2012 — sulaku 2020).
Professionaližen opendusen aluzkundad oma Laplandijan universitet i Laplandijan sättutoitud tedoiden universitetan pala.
Raudtestancii sijadase Kemijogen oiktal randpolel. Avtobusühtenzoittuz om Venäman Murmansk- da Kandalakš-lidnoidenke.
Rahvahidenkeskeine soda- da civiline lendimport (RVN, 644 tuh. passažiroid vl 2018, koumanz' surtte valdkundas) radab 10 km pohjoižhe lidnan keskusespäi. Tehtas reisid Hel'sinkihe, sezonal Murmanskha, Amsterdamha i Parižha, tal'veližid čarterreisid Evropan äjihe maihe.
Rovanem' Vikiaitas |
Suomenman agjad da niiden administrativižed keskused | ||
Ahvenanma1 (Mariehamn) | Kainu (Kajani) | Kanta Häme (Hämenlidn) | Keskpohjanma (Kokkol) | Kesksuomenma (Jüväskülä) | Kümenlakso (Kouvol) | Laplandii (Rovanem') | Pirkanma (Tampereh) | Pohjanma (Vas) | Pohjoižkarjal (Jogensu) | Pohjoižpohjanma (Oulu) | Pohjoižsavo (Kuopio) | Päijät Häme (Laht) | Sadakund (Pori) | Suvikarjal (Lapenrand) | Suvipohjanma (Seinjogi) | Suvipäivlaskmaine Suomenma (Turku) | Suvisavo (Mikoi) | Udenma (Hel'sinki) | ||
1 Avtonomine agj. | ||
This article uses material from the Wikipedia Vepsän article Rovanem', which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Südäimišt voib kacta CC BY-SA 4.0, ku ei ole ozutadud nimidä tošt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Vepsän (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.